Moe na het eten? Let op je suikerinname, alcoholgebruik en vochtbalans

Volgens sommigen zorgen tussendoortjes voor vermoeidheidsklachten. Er is inderdaad een verband tussen voeding en het energieniveau. Eten en drinken leveren energie die het lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren. Voor een gezond gewicht, moet er evenwicht zijn in de hoeveelheid energie die de voeding levert en de hoeveelheid energie die het lichaam verbruikt. Eet je te veel en/of beweeg je te weinig, dan ontstaat een teveel aan energie. Dit wordt opgeslagen als lichaamsvet, waardoor je gewicht stijgt. Is er te weinig energie beschikbaar uit eten, dan maakt het lichaam energie vrij uit lichaamsvet, waardoor je gewicht afneemt.

(Zoete) snacks met snelle koolhydraten, zoals witbrood, snoep, chips of koek, nemen maar voor korte tijd je hongergevoel weg. Na een zoete snack krijg je daarom snel weer behoefte aan een tussendoortje. Met name suikerrijke tussendoortjes en koolhydraatrijk eten hebben de naam een dip in de energie te veroorzaken. Wie door het eten van veel tussendoortjes grote hoeveelheden suiker binnenkrijgt, kan zich vermoeid voelen. Hoe dit komt, lees je hieronder.

Veel mensen hebben het idee dat ze na het eten of drinken van suikerrijke voedingsmiddelen een energiedip krijgen. Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar de vraag of het consumeren van veel suiker leidt tot een afname in energie. De resultaten van de onderzoeken hierover zijn tegenstrijdig. Dit komt onder andere vanwege het gebruik van verschillende onderzoeksmethoden en uiteenlopende aantallen proefpersonen.

Het is dus mogelijk dat mensen een dip ervaren na suikerinname. Er bestaat in ieder geval een relatie tussen energie en suikerinname: als je eet, stijgt het glucosegehalte in je bloed. Bij gezonde mensen zorgt het hormoon insuline ervoor dat het glucosegehalte in het bloed weer daalt tot normale waarden.

Diabetes

Mensen met diabetes kunnen vermoeid worden na het eten. Heb je diabetes? Lees er meer over in het dossier Voedingsadviezen bij diabetes.

Het drinken van energiedranken kan op korte termijn een oppeppend effect geven, maar ze kunnen ook juist vermoeidheid veroorzaken. Op de langere termijn is er namelijk kans op negatieve bijeffecten. Energiedrankjes bevatten veel suiker: ongeveer vijf suikerklontjes per blikje of fles. Daarmee bevatten ze ongeveer evenveel suiker als frisdrank. Het hoge suikergehalte zorgt ervoor dat je lichaam minder snel vocht opneemt, wat sufheid kan veroorzaken. Het is dus niet de beste dorstlesser en het kan zelfs leiden tot uitdroging.

Alcohol kan zorgen voor vermoeidheid, vooral bij mensen met een alcoholafhankelijkheid. Zij drinken vaak en veel alcohol. Uit onderzoek blijkt dat zij zich vaker moe voelen en minder energie hebben dan mensen die geen of weinig alcohol drinken.

Ons lichaam (vooral de lever) kan slechts een drankje per uur verwerken. Wanneer je meer drinkt, komt de giftige stof ethanal in de bloedbaan terecht. Dit zorgt onder andere voor vermoeidheid. Alcohol verteren vraagt veel energie, verstoort je natuurlijke bioritme en verhoogt je bloeddruk. Daarnaast vermindert alcohol de kwaliteit van de slaap, waardoor je overdag vermoeider bent. Bovendien kan het bijdragen aan een vochttekort, wat sufheid veroorzaakt. Deze factoren verhogen vervolgens weer de vermoeidheidsklachten.

Diverse onderzoeken tonen aan dat vochttekort vermoeidheid kan veroorzaken. Wanneer je dorst krijgt, heb je eigenlijk al te maken met een vochttekort. Dit vochttekort zorgt voor veranderingen in het hart-bloedvatenstelsel, de warmteregulatie en de stofwisseling, waardoor een verlies van energie kan ontstaan.

Je lichaam herstelt de vochtbalans in principe automatisch. Als je te veel vocht verliest, scheidt je lichaam bijvoorbeeld minder urine uit of je krijgt dorst, waardoor je meer gaat drinken. Maar let ook zelf op dat je het vocht dat je lichaam verlaat weer aanvult. Regelmatig voldoende drinken houdt de vochtbalans op peil, wat eraan bijdraagt dat je je energiek voelt. Vocht zit ook in veel voedingsmiddelen, zoals fruit, soep of pap.

Heb je het idee dat je vaak moe bent? Let dan toch eens op je voeding. De juiste voeding zorgt langere tijd voor energie zonder hoge pieken en dalen, en onderdrukken het hongergevoel voor langere tijd. Denk hierbij aan maaltijden met langzame koolhydraten, zoals volkorenbrood, aardappelen, peulvruchten (zoals witte en bruine bonen), groente en fruit of andere vezelrijke voedingsmiddelen. Langzame koolhydraten en vezels houden je darmen namelijk langer bezig, waardoor je minder snel trek krijgt in een snack. Dit zorgt dus niet alleen voor een gelijkmatige verdeling van je energie, maar het is ook beter voor je als je op je gewicht wilt letten.  

Auteurs: Jan Willem Wensink en Maartje Bakker

Bronnen: Nivel, WebMD, Voedingscentrum, Cardiff Metropolitan University (2015), Current Sports Medicine Reports (2003), Medicine & Science in Sports & Exercise (2007), Comprehensive Physiology (2014)