Ook volwassenen worden gepest

Wie denkt dat pesten alleen onder kinderen en jongeren voorkomt heeft het mis. Ook onder volwassenen wordt gepest, al komt dat niet altijd tot uiting door schelden, duwen en trekken. Pesten kan ook bij volwassenen ernstige gevolgen hebben. Vaak gebeurt pesten in groepsverband en grijpen omstanders niet of nauwelijks in, waardoor degene die gepest wordt geen enkele steun ervaart. 

Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar pesten op het werk, zoals de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. Uit dit onderzoek uit 2013 blijkt dat 7,1% van de werknemers in Nederland gepest wordt door collega’s of leidinggevenden. 6% van de werknemers wordt gepest door externen. Het gaat in totaal om ongeveer 793.000 mensen. Mannen worden vaker gepest dan vrouwen (8% tegen 6,1%).

Hoewel ook volwassenen worden gepest om hun uiterlijk of ‘afwijkende’ gedrag, behelst pesten op het werk meer. Het kan gaan om (seksuele) intimidatie, het sturen van hatelijke e-mails of het buitensluiten van een collega, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat hij of zij ontslag neemt. Dit komt in tijden van crisis vaker voor, omdat mensen dan bang zijn hun baan te verliezen. Sommigen proberen dan collega’s ‘eruit te werken’.

Soms heeft het pesten weinig met het slachtoffer te maken en is het een uitlaatklep voor frustraties binnen een groep. In werksituaties komt pesten vaker voor als er veel competitie en kliekvorming is.

Pesten op het werk wordt vaak onderschat. Toch is het één van de voornaamste redenen waarom mensen ontslag nemen of zich (vaak voor langere tijd) ziek melden?

Ook in verzorgings- en bejaardenhuizen komt pestgedrag voor. Een op de vijf ouderen die daar verblijven zou gepest worden. Denk hierbij aan negeren, het buitensluiten van mensen door aan te geven dat zij niet welkom zijn in de groep, het elkaar de weg versperren met rolstoel of rollator of elkaar schoppen onder de tafel.

Dit komt volgens onderzoekers onder meer omdat mensen die in een tehuis terechtkomen met een geheel nieuwe sociale wereld te maken krijgen met eigen omgangsvormen en regels. Het is niet altijd eenvoudig voor mensen om zich daaraan aan te passen of zich daarin thuis te voelen.

Jeugdervaringen met pesten laten ook hun sporen na. Slachtoffers houden vaak last van psychische klachten, zoals angsten en depressies. Contacten leggen kost hen meestal veel moeite. Vaak zijn ze onzeker in vriendschappen en wantrouwend tegenover anderen. Gebrek aan zelfvertrouwen en eenzaamheid komen veel voor.

De gevolgen van pesten worden niet altijd gezien, en vaak worden ze nog erg onderschat. Pesten kan leiden tot ernstige lichamelijke en psychische klachten en chronische stress. Het kan iemand voor het leven beschadigen. Maar wat is eraan te doen?

Praat erover! Slachtoffers praten zelden uit zichzelf over pesterijen. Ze hebben vaak het gevoel dat het hun eigen schuld is. Ze schamen zich, of denken dat praten toch niet helpt. Ze zijn bang dat het pesten erger wordt als uitkomt dat ze erover praten, of dat ze niet serieus worden genomen. Maar zwijgen houdt pesten juist in stand. Alleen door het pesten bekend te maken, kan het stoppen.

Zoek steun Dit kan door een collega in vertrouwen te nemen, maar ook door in gesprek te gaan met de Arboarts, de afdeling P&O, de bedrijfsmaatschappelijk werker of een vakbond. Ook binnen instellingen zijn er vertrouwenspersonen die u kunt benaderen, zoals een maatschappelijk werker of de dienstdoende arts.

Volg een cursus Het is belangrijk dat slachtoffers leren voor zichzelf op te komen. Dit kan bijvoorbeeld door een assertiviteitscursus of een cursus sociale vaardigheden te volgen. Maar ook taekwondo en judo kunnen helpen uw zelfvertrouwen te vergroten en steviger in uw schoenen te staan.

Cultuurverandering Als er ergens gepest wordt, is het belangrijk dat er wordt gewerkt aan een cultuurverandering. Leidinggevenden of mediators spelen hierin een belangrijke rol. Tijdens groepsgesprekken kan het slachtoffer aangeven wat het pesten met hem of haar doet en erop aandringen te stoppen met het pesten. 

Gedragscode Diverse bedrijven en instellingen hebben een gedragscode. Op grond hiervan kunnen mensen aangesproken worden op afspraken over gedrag, ook door elkaar.

Wordt u gepest of kent u iemand die gepest wordt? Zoek contact met de hulpverleners van Korrelatie via 0900-1450 (ma-vr van 9:00-18.00 uur, € 0,15/min) of mail/chat via www.korrelatie.nl.