Menselijk brein is aanzienlijk gekrompen

De cijfers die Hawks aanhaalt liegen er niet om. De laatste 20.000 jaar is het gemiddelde volume van de hersenen van mannen gedaald van 1.500 kubieke centimeter naar 1.350 kubieke centimeter. Het volume dat verloren is gegaan is zo groot als een tennisbal. Ook de hersenen van vrouwen zijn in deze mate kleiner geworden. Als ons brein de komende 20.000 jaar in dit tempo blijft krimpen, dan gaat de omvang van onze hersenen die van de Homo erectus benaderen. Een afstammeling van de mens die een half miljoen jaar geleden leefde en een breinvolume van slechts 1.100 kubieke centimeter had.

De onderzoekers van het Museum National D’Histoire Naturel in Parijs hebben in 2010 een replica van het menselijk brein van de oermens gemaakt. Het skelet werd in 1868 in Dordogne gevonden. Met een computerscan hebben ze een afdruk in kaart gebracht van de hersenen van de oermens. Op basis van die afdruk maakten de onderzoekers een 3D- afbeelding op de computer, waarmee de replica van het brein werd geproduceerd.

Uit de metingen bleek dat de hersenreplica groter was dan het brein wat we nu hebben. Volgens de onderzoekers ondersteunt dit de theorie dat het menselijk brein in de afgelopen millennia gekrompen is. Het brein van de oermens was ongeveer vijftien tot twintig procent groter dan de hersenen van de moderne mens.

De wetenschappers uit Parijs kunnen nog niet met zekerheid zeggen waarom het menselijk brein kleiner is geworden. Mogelijk zijn onze hersenen gekrompen om energie te besparen. Volgens een andere theorie hadden de oermensen grotere hoofden nodig om grote brokken voedsel te kauwen, waardoor de hersenen meer plek innamen.

Sommige antropologen menen dat de menselijke hersenen dan wel kleiner zijn geworden, maar mogelijk ook efficiënter, zodat dit niet hoeft te betekenen dat onze menselijke intelligentie is afgenomen. Maar andere deskundigen zijn van mening dat de mens in zijn evolutie inderdaad steeds dommer aan het worden is.