Pesten op school: wat kun je ertegen doen?

Plagen gebeurt overal. Het is een vorm van spelen. De plager en geplaagde zijn aan elkaar gewaagd. Bij plagen kan je kind zich verweren en loopt het geen psychische of lichamelijke schade op. Een belangrijk gegeven bij pesten is dat er tussen dader en slachtoffer een ongelijke machtsverhouding bestaat. De dader is vaak fysiek en verbaal sterker dan je kind of opereert in groepsverband waardoor je kind zich in zijn eentje niet kan verdedigen.

Pesten op school kan verschillende vormen aannemen. Het kan gaan om woorden: uitlachen, vernederen of uitschelden. Maar pesten kan ook lichamelijk zijn, zoals trekken, duwen, schoppen en slaan. Buitensluiten en spullen afpakken vallen ook onder pestgedrag. Tegenwoordig spreken we steeds vaker over digitaal pesten. Dit gebeurt vaak buiten schooltijd. Denk hierbij aan sms'en en chatten, of sociale media platformen als Facebook, Instagram en SnapChat. Het probleem bij digitaal pesten is dat het ook anoniem kan gebeuren. Hierdoor ziet de pester nog minder hoe kwetsend zijn boodschappen zijn. Tips tegen digitaal pesten zijn te vinden op www.pestweb.nl.

Veel kinderen schamen zich ervoor dat ze gepest worden. Ze zullen er dus zelf niet mee komen. En veel leerkrachten gaan ervan uit dat het om onschuldige pesterijen gaat, terwijl dat lang niet altijd het geval is.

Als je kind niet meer graag naar school gaat, of niets meer vertelt over school, kan dat een aanwijzing zijn dat je kind gepest wordt. Gepeste kinderen hebben daarnaast vaak klachten als hoofdpijn, slaapproblemen, buikpijn, bedplassen en vermoeidheid.

Als je merkt dat je kind gepest wordt, praat er dan over. Neem je kind serieus en ga precies na wat er gebeurd is. Moedig je kind aan erover te blijven praten als er weer zoiets gebeurt. En geef je kind nooit het gevoel dat het zijn of haar eigen schuld is.

Overleg bovendien wat je kind kan doen als het een volgende keer weer gepest wordt. Oefen hoe het voor zichzelf kan opkomen. En moedig het aan direct naar de leerkracht te gaan. Is je kind lichamelijk niet zo sterk, dan kun je stimuleren dat het op sport gaat, om meer vertrouwen in het eigen lichaam te krijgen. Heb je het idee dat de sociale vaardigheden van je kind wel wat beter kunnen, dan kun je een zogenoemde kanjertraining overwegen. Dergelijke trainingen worden soms op scholen gegeven. Ook Bureau Jeugdzorg heeft vaak een eigen aanbod.

Neem altijd contact op met de school als je de indruk hebt dat je kind gepest wordt. De leerkrachten kunnen dan extra alert zijn. Ze kunnen bovendien de pester(s) aanspreken. Of het er in de klas over hebben. Veel scholen besteden tijdens de lessen al aandacht aan pesten. Een programma als Leefstijl besteedt hier veel aandacht aan. Er bestaat ook een lespakket dat het pesten onder meisjes, het ''meidenvenijn''aanpakt.