Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Darmkanker

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Drs. MPH H. Vrij-Mazee
5 uit 5 - 8 beoordelingen
Beoordeling icoon8 mensen vonden deze informatie nuttig

Wat is darmkanker?

In het kort:

  • Darmkanker komt voornamelijk voor in de dikke darm of in de endeldarm, het laatste deel van de dikke darm.
  • Er wordt daarom ook gesproken over dikkedarmkanker en endeldarmkanker.
  • Jaarlijks wordt bij 12.000 mensen dikkedarmkanker vastgesteld.
  • Risicofactoren voor darmkanker zijn onder andere erfelijkheid, poliepen, dieet en roken.
  • Symptomen van darmkanker zijn afhankelijk van waar de tumor zich bevindt in de dikke darm: aan het begin van de dikke darm of aan het einde van de dikke darm.
  • Symptomen van darmkanker kunnen onder andere zijn: buikpijn, bloed en/of slijm in de ontlasting, vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid en hartkloppingen.
  • Ook kunnen mensen met darmkanker last hebben van verstopping of diarree, en aandrang om naar het toilet te gaan terwijl je niet moet.
  • Darmkanker kan worden vastgesteld door middel van een endoscopie en röntgenonderzoek.
  • Darmkanker kan worden behandeld met bestraling, chemotherapie of een operatie en doelgerichte therapie.

In het kort:

  • Darmkanker komt voornamelijk voor in de dikke darm of in de endeldarm, het laatste deel van de dikke darm.
  • Er wordt daarom ook gesproken over dikkedarmkanker en endeldarmkanker.
  • Jaarlijks wordt bij 12.000 mensen dikkedarmkanker vastgesteld.
  • Risicofactoren voor darmkanker zijn onder andere erfelijkheid, poliepen, dieet en roken.
  • Symptomen van darmkanker zijn afhankelijk van waar de tumor zich bevindt in de dikke darm: aan het begin van de dikke darm of aan het einde van de dikke darm.
  • Symptomen van darmkanker kunnen onder andere zijn: buikpijn, bloed en/of slijm in de ontlasting, vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid en hartkloppingen.
  • Ook kunnen mensen met darmkanker last hebben van verstopping of diarree, en aandrang om naar het toilet te gaan terwijl je niet moet.
  • Darmkanker kan worden vastgesteld door middel van een endoscopie en röntgenonderzoek.
  • Darmkanker kan worden behandeld met bestraling, chemotherapie of een operatie en doelgerichte therapie.

Over darmkanker

Darmkanker komt vooral voor in de dikke darm en wordt dan dikkedarmkanker genoemd. In Nederland wordt jaarlijks bij ongeveer 12.000 mensen dikkedarmkanker vastgesteld. Bij ongeveer een derde hiervan gaat het om endeldarmkanker. De endeldarm is het laatste deel van de dikke darm, vlak voor de anus. Na prostaatkanker en longkanker is dikkedarmkanker de meest voorkomende soort kanker bij mannen. Bij vrouwen is dikkedarmkanker na borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Darmkanker komt vooral voor op oudere leeftijd (vanaf 60 jaar), maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd.

Uitzaaiingen darmkanker

Om je darmen heen zit een uitgebreid lymfestelsel. Wanneer de tumor groter wordt, groeit deze door de verschillende lagen van je darmwand heen en wordt de kans steeds groter dat er tumorcellen loslaten. De tumorcellen verspreiden zich dan via het lymfestelsel door je lichaam naar bijvoorbeeld de lever of de longen. Deze verspreidingen noem je uitzaaiingen. Via je bloedbaan kunnen er ook uitzaaiingen ontstaan.

Darmkanker komt vooral voor in de dikke darm en wordt dan dikkedarmkanker genoemd. In Nederland wordt jaarlijks bij ongeveer 12.000 mensen dikkedarmkanker vastgesteld. Bij ongeveer een derde hiervan gaat het om endeldarmkanker. De endeldarm is het laatste deel van de dikke darm, vlak voor de anus. Na prostaatkanker en longkanker is dikkedarmkanker de meest voorkomende soort kanker bij mannen. Bij vrouwen is dikkedarmkanker na borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Darmkanker komt vooral voor op oudere leeftijd (vanaf 60 jaar), maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd.

Uitzaaiingen darmkanker

Om je darmen heen zit een uitgebreid lymfestelsel. Wanneer de tumor groter wordt, groeit deze door de verschillende lagen van je darmwand heen en wordt de kans steeds groter dat er tumorcellen loslaten. De tumorcellen verspreiden zich dan via het lymfestelsel door je lichaam naar bijvoorbeeld de lever of de longen. Deze verspreidingen noem je uitzaaiingen. Via je bloedbaan kunnen er ook uitzaaiingen ontstaan.

Oorzaken van darmkanker

Bij kanker is het proces van celdeling verstoord. Cellen blijven zich in snel tempo delen, terwijl er geen behoefte is om verouderde cellen te vervangen. Na verloop van tijd ontstaat er een opeenhoping van kwaadaardige cellen: een kwaadaardige tumor. Als het om cellen gaat die aan de binnenkant van je darmwand liggen (epitheelcellen) spreekt men ook wel van een carcinoom van de darmen.

Risicofactoren darmkanker

Hoe kankercellen in de darmen ontstaan is niet duidelijk, maar bepaalde factoren kunnen de kans op kanker verhogen:

  • Darmpoliepen
    Darmpoliepen zijn gezwellen die ontstaan in het slijmvlies van de dikke darm. In principe zijn deze gezwellen goedaardig, maar ze kunnen kwaadaardig worden. Regelmatig onderzoek van de dikke darm, bijvoorbeeld door middel van een endoscopie waarbij de dikke darm van binnen wordt bekeken, is dus belangrijk omdat hiermee de poliep opgespoord en indien nodig verwijderd kan worden.
  • Erfelijkheid en darmkanker                                                                                                         Darmkanker is erfelijk. Ouders, broers, zussen en kinderen van iemand met darmkanker hebben een grotere kans om de ziekte ook te krijgen. Zeker als deze persoon darmkanker ontwikkelde voor zijn vijftigste levensjaar.
    HNPCC (Lynch syndroom) is de meest voorkomende erfelijke vorm van dikkedarmkanker. Bij ongeveer vijf procent van alle patiënten wordt dikkedarmkanker veroorzaakt door HNPCC. Dikkedarmkanker ontstaat bij HNPCC-patiënten vaak voor het 50ste levensjaar. Dit is een belangrijk verschil met niet-erfelijke vormen van dikkedarmkanker, die meestal pas op latere leeftijd ontstaan.
  • Ongezond dieet
    Een ongezond dieet is een belangrijke risicofactor bij het ontstaan van dikkedarmkanker. Vermijd het eten van veel dierlijke producten (zoals rood vlees) en verbrand of verkoold vlees want deze lijken het risico op darmkanker te verhogen. Onderzoek laat zien dat voedingsvezels het risico op darmkanker verlagen.
  • Roken
    Rokers hebben een grotere kans op darmkanker dan niet-rokers.
  • Fysieke activiteit
    Gebrek aan lichaamsbeweging, wat gepaard kan gaan met overgewicht, verhoogt waarschijnlijk de kans op darmkanker.

Bij kanker is het proces van celdeling verstoord. Cellen blijven zich in snel tempo delen, terwijl er geen behoefte is om verouderde cellen te vervangen. Na verloop van tijd ontstaat er een opeenhoping van kwaadaardige cellen: een kwaadaardige tumor. Als het om cellen gaat die aan de binnenkant van je darmwand liggen (epitheelcellen) spreekt men ook wel van een carcinoom van de darmen.

Risicofactoren darmkanker

Hoe kankercellen in de darmen ontstaan is niet duidelijk, maar bepaalde factoren kunnen de kans op kanker verhogen:

  • Darmpoliepen
    Darmpoliepen zijn gezwellen die ontstaan in het slijmvlies van de dikke darm. In principe zijn deze gezwellen goedaardig, maar ze kunnen kwaadaardig worden. Regelmatig onderzoek van de dikke darm, bijvoorbeeld door middel van een endoscopie waarbij de dikke darm van binnen wordt bekeken, is dus belangrijk omdat hiermee de poliep opgespoord en indien nodig verwijderd kan worden.
  • Erfelijkheid en darmkanker                                                                                                         Darmkanker is erfelijk. Ouders, broers, zussen en kinderen van iemand met darmkanker hebben een grotere kans om de ziekte ook te krijgen. Zeker als deze persoon darmkanker ontwikkelde voor zijn vijftigste levensjaar.
    HNPCC (Lynch syndroom) is de meest voorkomende erfelijke vorm van dikkedarmkanker. Bij ongeveer vijf procent van alle patiënten wordt dikkedarmkanker veroorzaakt door HNPCC. Dikkedarmkanker ontstaat bij HNPCC-patiënten vaak voor het 50ste levensjaar. Dit is een belangrijk verschil met niet-erfelijke vormen van dikkedarmkanker, die meestal pas op latere leeftijd ontstaan.
  • Ongezond dieet
    Een ongezond dieet is een belangrijke risicofactor bij het ontstaan van dikkedarmkanker. Vermijd het eten van veel dierlijke producten (zoals rood vlees) en verbrand of verkoold vlees want deze lijken het risico op darmkanker te verhogen. Onderzoek laat zien dat voedingsvezels het risico op darmkanker verlagen.
  • Roken
    Rokers hebben een grotere kans op darmkanker dan niet-rokers.
  • Fysieke activiteit
    Gebrek aan lichaamsbeweging, wat gepaard kan gaan met overgewicht, verhoogt waarschijnlijk de kans op darmkanker.

Symptomen van darmkanker

De klachten bij darmkanker zijn afhankelijk van de plaats waar de kanker zich bevindt: aan het begin of aan het einde van de dikke darm. Over het algemeen verliezen alle patiënten met dikkedarmkanker gewicht.

Wanneer de tumor zich aan het einde van de dikke darm bevindt kunnen de volgende klachten optreden:

Wanneer de tumor zich aan het begin van de dikke darm bevindt, ontstaan de klachten pas veel later dan wanneer de tumor zich aan het einde van de dikke darm bevindt. Er kunnen symptomen ontstaan zoals:

Daarnaast kun je last krijgen van:

Als de bovenstaande klachten langer dan twee weken aanhouden is het verstandig om langs de huisarts te gaan.

De klachten bij darmkanker zijn afhankelijk van de plaats waar de kanker zich bevindt: aan het begin of aan het einde van de dikke darm. Over het algemeen verliezen alle patiënten met dikkedarmkanker gewicht.

Wanneer de tumor zich aan het einde van de dikke darm bevindt kunnen de volgende klachten optreden:

Wanneer de tumor zich aan het begin van de dikke darm bevindt, ontstaan de klachten pas veel later dan wanneer de tumor zich aan het einde van de dikke darm bevindt. Er kunnen symptomen ontstaan zoals:

Daarnaast kun je last krijgen van:

Als de bovenstaande klachten langer dan twee weken aanhouden is het verstandig om langs de huisarts te gaan.

Diagnose van darmkanker

Als darmkanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, is de kans op genezing groot. De huisarts kan aan de hand van je klachten, samen met een lichamelijk onderzoek en een rectaal onderzoek, vermoeden dat er sprake is van dikkedarmkanker. Hij zal je dan doorsturen naar een specialist. Dit kan een internist, chirurg of maag-lever-darmarts zijn. De specialist zal het lichamelijk onderzoek en het rectaal onderzoek herhalen. Als hij dezelfde vermoedens heeft als de huisarts, zullen de volgende onderzoeken volgen:

  • Endoscopie
    Bij een endoscopie bekijkt de specialist de darm via een dunne buis of slang waaraan een kleine camera is bevestigd. Als een arts uitsluitend de dikke darm bekijkt, spreekt men van een colonoscopie. Tijdens de endoscopie kan er verdacht weefsel weggenomen worden voor microscopisch onderzoek. Door middel van dit microscopisch onderzoek kan de diagnose dikkedarmkanker gesteld worden.
  • Röntgenonderzoek
    Door middel van röntgenonderzoek kunnen afwijkingen aan de dikke darm, zoals een tumor, aangetoond worden. Voor dit onderzoek moeten je darmen goed leeg zijn. Je krijgt daarom van tevoren instructies over je voeding en je moet de dag van tevoren laxeermiddelen nemen. Bij het röntgenonderzoek worden röntgenfoto’s gemaakt van je darmen. Om je darmen goed zichtbaar te maken op de foto’s krijg je contrastvloeistof en lucht toegediend. Hier kun je darmkrampen van krijgen. Het onderzoek is vervelend, maar niet pijnlijk of belastend. Op basis van de röntgenfoto’s kan de diagnose dikkedarmkanker gesteld worden.

Sinds 2014 is in Nederland een bevolkingsonderzoek voor darmkanker gestart. Omdat darmkanker een langdurig voorstadium heeft kun je lange tijd geen klachten hebben. Met het bevolkingsonderzoek kan darmkanker eerder opgespoord worden, wat de overlevingskansen verbetert.

Als darmkanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, is de kans op genezing groot. De huisarts kan aan de hand van je klachten, samen met een lichamelijk onderzoek en een rectaal onderzoek, vermoeden dat er sprake is van dikkedarmkanker. Hij zal je dan doorsturen naar een specialist. Dit kan een internist, chirurg of maag-lever-darmarts zijn. De specialist zal het lichamelijk onderzoek en het rectaal onderzoek herhalen. Als hij dezelfde vermoedens heeft als de huisarts, zullen de volgende onderzoeken volgen:

  • Endoscopie
    Bij een endoscopie bekijkt de specialist de darm via een dunne buis of slang waaraan een kleine camera is bevestigd. Als een arts uitsluitend de dikke darm bekijkt, spreekt men van een colonoscopie. Tijdens de endoscopie kan er verdacht weefsel weggenomen worden voor microscopisch onderzoek. Door middel van dit microscopisch onderzoek kan de diagnose dikkedarmkanker gesteld worden.
  • Röntgenonderzoek
    Door middel van röntgenonderzoek kunnen afwijkingen aan de dikke darm, zoals een tumor, aangetoond worden. Voor dit onderzoek moeten je darmen goed leeg zijn. Je krijgt daarom van tevoren instructies over je voeding en je moet de dag van tevoren laxeermiddelen nemen. Bij het röntgenonderzoek worden röntgenfoto’s gemaakt van je darmen. Om je darmen goed zichtbaar te maken op de foto’s krijg je contrastvloeistof en lucht toegediend. Hier kun je darmkrampen van krijgen. Het onderzoek is vervelend, maar niet pijnlijk of belastend. Op basis van de röntgenfoto’s kan de diagnose dikkedarmkanker gesteld worden.

Sinds 2014 is in Nederland een bevolkingsonderzoek voor darmkanker gestart. Omdat darmkanker een langdurig voorstadium heeft kun je lange tijd geen klachten hebben. Met het bevolkingsonderzoek kan darmkanker eerder opgespoord worden, wat de overlevingskansen verbetert.

Meer weten over darmkanker?

Lees dan verder op:

Belangenorganisaties:

Kanker en spijsvertering:

Lees dan verder op:

Belangenorganisaties:

Kanker en spijsvertering:

Bronnen

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 15-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

5 uit 5 - 8 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -