Diarree
-
4.7 uit 5 - 46 beoordelingen44 mensen vonden deze informatie nuttig
In het kort:
- Diarree is waterige ontlasting die vaak moeilijk op te houden is.
- We onderscheiden acute diarree en chronische diarree.
- Acute diarree wordt vaak veroorzaakt door een virus of bacterie.
- Chronische diarree is vaak het gevolg van een onderliggende darmaandoening.
- Drink minstens 2 tot 3 liter water per dag om te voorkomen dat je uitdroogt.
- Begin na diarree voorzichtig weer te eten als je trek hebt en eet vezelrijk.
- Je kunt bij diarree het medicijn loperamide gebruiken om de ontlasting steviger te maken.
Wat is diarree?
Diarree is dunne, waterige ontlasting die vaak moeilijk op te houden is. Je hebt er vaak meerdere keren per dag last van. Als je diarree hebt, wordt er te weinig water uit de ontlasting onttrokken door de darmen. Bij een normale stoelgang wordt de voedselbrij langzaam door de darmen geloodst en wordt hieraan vocht onttrokken. Je hebt dan normale ontlasting. Als de darmen om de een of andere reden niet goed werken, blijft er te veel water in de behoefte zitten, waardoor je buikloop krijgt. Het tegenovergestelde van diarree is verstopping, in dat geval onttrekken de darmen te veel water aan de voedselbrij.
Acute diarree
Acute diarree is dunne, waterige ontlasting die plotseling op komt zetten. Als je last hebt van acute diarree, dan gaan de klachten meestal binnen een paar dagen vanzelf over.
Chronische diarree
Chronische diarree is dunne ontlasting die minstens 2 weken aanhoudt. Bij langdurige diarree bestaat het gevaar dat je uitdroogt of te veel zout verliest.
Reizigersdiarree
In het buitenland is de kans op diarree groter, omdat de hygiëne soms minder is dan thuis en er andere virussen, bacteriën en parasieten dan thuis de kop op steken. Reizigersdiarree ontstaat meestal tijdens of net na een reis naar een (sub)tropische bestemming. 30 tot 50% van de reizigers krijgt weleens te maken met deze vorm van diarree. Na 2 tot 4 dagen stopt reizigersdiarree meestal vanzelf.
Overloopdiarree
Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar ook obstipatie kan met diarree gepaard gaan. Als je langdurig last hebt van obstipatie kan je last krijgen van overloopdiarree. Hierbij loopt er dunne, waterige ontlasting langs de ingedikte ontlasting heen.
Symptomen van diarree
Diarree gaat in ieder geval gepaard met dunne, waterige ontlasting die meerdere keren per dag op komt zetten. Daarnaast kun je klachten hebben als:
- borrelende darmen
- buikkrampen
- buikpijn
- misselijkheid
- braken
- gebrek aan eetlust
- lichte koorts
- rommelend geluid in de darmen
- kramp in de spieren
- spierpijn
Gevaren van diarree
Vooral jonge kinderen, maar ook bejaarden, moeten bij diarree oppassen voor uitdrogingsverschijnselen. Omdat zij zeer gevoelig zijn voor vochtverlies, kan diarree bij hen snel tot uitdroging leiden. Deze, vooral voor kinderen, gevaarlijke situatie kan worden voorkomen door veel te drinken. Als regel geldt dat een glas vocht per ontlasting moet worden gedronken. Een goede maat om te kijken of je voldoende vocht binnenkrijgt, is kijken of je urine helder en kleurloos is. Bij zeer ernstige diarree kan het gebruik van een ORS-preparaat aangeraden worden. ORS is een mengsel van zouten en glucose dat uitdroging helpt voorkomen bij waterdunne diarree en braken.
Overigens kunnen door diarrree sommige medicijnen minder goed of helemaal niet werken. Hierbij moet je bijvoorbeeld denken aan de anticonceptiepil.
Diarree wordt vaak veroorzaakt door virussen, bacteriën of parasieten. Maar ook medicatie, lactose-intolerantie, kunstmatige zoetstoffen of spijsverteringsstoornissen kunnen diarree tot gevolg hebben. Ook het coronavirus kan cellen in de darmen infecteren en zich daar vermenigvuldigen. Een deel van de mensen die positief zijn getest op het coronavirus hebben daarom ook last van diarreeklachten.
Oorzaken van acute diarree
De meest voorkomende oorzaak van acute diarree is een infectie van het maag-darmstelsel door een virus, bacteriën of parasieten. Zo krijg je bijvoorbeeld acute diarree bij voedselvergiftiging of buikgriep. Een bacteriële of virale infectie in het maag-darmkanaal zorgt voor te veel vocht in je darmen. Je lichaam scheidt dan als reactie overvloedig water af om deze ziektekiemen en giftige stoffen weg te spoelen.
Je kunt acute diarree krijgen door onder andere:
- verkeerde hygiëne, bijvoorbeeld door je handen niet te wassen
- besmet water, voornamelijk in het buitenland
- lichaamsvocht zoals speeksel of ontlasting van iemand anders die besmet is
- voedsel dat bedorven of besmet is of vlees dat niet gaar is
Ook stress kan tot acute diarree leiden. Door de nervositeit worden de darmen te veel gestimuleerd. De voedselbrij gaat dan te snel door je darmen, waardoor er niet voldoende water kan worden onttrokken.
Oorzaken van chronische diarree
Chronische diarree wordt, in tegenstelling tot acute diarree, veroorzaakt door een langdurige aandoening of door alledaagse factoren. Soms is het hierdoor lastiger om de precieze oorzaak van de diarree te vinden.
Bekende oorzaken van chronische diarree zijn onder andere:
- het gebruik van medicatie
- voedselintolerantie of -allergie, zoals coeliakie of lactose-intolerantie
- overmatig gebruik van cafeïne, suiker of kunstmatige zoetstoffen
- stress
- een versnelde stofwisseling
- parasieten in de darm
Daarnaast kunnen verschillende darmaandoeningen chronische diarree veroorzaken, waaronder de Ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, darmkanker en het prikkelbare darm syndroom (PDS).
Zijn jouw diarreeklachten chronisch? Neem dan altijd contact op met je huisarts.
Diarree door PDS
Wordt er niet direct een oorzaak gevonden voor jouw chronische diarree? Dan is er mogelijk sprake van het prikkelbare darm syndroom (PDS). PDS is een verzamelnaam voor verschillende maag- en darmklachten waar geen directe duidelijke oorzaak voor is. Als andere maagdarmaandoeningen zijn uitgesloten, komt de diagnose PDS in beeld. Het is daarom een zogenoemde ‘uitsluitingsdiagnose’.
Lees hier meer over het prikkelbare darm syndroom.
Oorzaken van reizigersdiarree
Reizigersdiarree loop je meestal op in onhygiënische omstandigheden. Dit zijn 5 veelvoorkomende oorzaken van reizigersdiarree:
- De E-coli bacterie. 9 van de 10 keer wordt reizigersdiarree veroorzaakt door een besmetting met de E-coli bacterie, bijvoorbeeld door het eten of drinken van besmet voedsel of water. De E-coli bacterie bevindt zich onder andere in menselijke ontlasting. Realiseer je dat besmet voedsel er doorgaans normaal uitziet, goed ruikt en prima smaakt. Ook verontreinigd water is een broeinest voor de E-coli bacterie (denk aan stilstaand water, ijsblokjes en kraanwater).
- Vreemde bacteriën. Dit zijn andere bacteriën dan die zich normaal in ons darmkanaal bevinden.
- Pittig of kruidig eten. Vooral als je niet gewend bent om gekruid of pittig te eten, dan kan dit reizigersdiarree veroorzaken.
- Parasieten. Deze oorzaak van reizigersdiarree komt wat minder voor.
- Maag- darmvirus. Een voorbeeld hiervan is het norovirus.
Maagzuur speelt een belangrijke rol in het weren van bacteriën die reizigersdiarree veroorzaken. Mensen met een verminderde maagzuurproductie, bijvoorbeeld door een aandoening of door een behandeling met maagzuurremmers, hebben dus een verhoogd risico om reizigersdiarree te ontwikkelen. Zij hebben immers minder weerstand tegen eventuele binnendringers van het maag- darmstelsel.