Wanneer kom je in aanmerking voor een maagverkleining en zijn er risico’s?

Obesitas en overgewicht nemen al tientallen jaren toe in Nederland. In 1990 had één op de drie volwassenen overgewicht, inmiddels heeft al bijna de helft van de Nederlanders overgewicht. Ook het aantal Nederlanders met obesitas sindsdien flink gestegen: van 5,5 naar 16 procent. 1 tot 1,5 procent blijkt ernstige obesitas - ook wel morbide obesitas – te hebben. Vanaf welk BMI is er sprake van overgewicht of (morbide) obesitas? Dat zie je hieronder:

• Overgewicht: BMI tussen de 25 en 30
• Obesitas: BMI boven de 30
• Morbide obesitas: BMI boven de 40

Lees meer over de betekenis van BMI en hoe je je BMI kan berekenen.

Het principe van een maagverkleining is hetzelfde als dat van diëten: minder voedsel tot je nemen. Door de maag te verkleinen, zit je sneller vol en zal je minder eten. In sommige gevallen wordt ook een deel van de darm overgeslagen waardoor je minder voedingsstoffen opneemt uit het voedsel dat je eet. Op deze manier zorgt een maagverkleining ervoor dat je gewicht verliest.

Om voor een maagverkleining in aanmerking te komen moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. Zo moet je een BMI van minimaal 40 hebben, of boven de 35 in combinatie met (een) ziekte(n) die gerelateerd is aan je obesitas. Denk hierbij aan suikerziekte, hoge bloeddruk, slaapapneu of ernstige gewrichtsklachten. Verder gelden de volgende voorwaarden:

• Je hebt al minstens vijf jaar ernstig overgewicht.
• Je bent tussen de 18 en 65 jaar oud.
• Je hebt zelf eerst andere methodes geprobeerd om gewicht te verliezen. Hiervoor heb je in de afgelopen vijf jaar minimaal zes maanden professionele hulp gekregen.
• Je bent goed gemotiveerd om je eet- en leefgedrag te veranderen.

Om te bepalen of je aan deze voorwaarden voldoet ga je op gesprek bij een arts en onderga je een aantal onderzoeken. Er wordt meestal een elektrocardiogram (ECG), echografie en longfoto gemaakt en een bloedonderzoek gedaan.

Er zijn verschillende methodes om de maag te verkleinen:

• Maagband: bij een maagband (gastric band) wordt een siliconenbandje rond de maag geplaatst dat de maag als het ware verkleint. Deze band kan later nog aangepast worden.
• Sleeve-gastrectomie: bij een gastric sleeve wordt de maag verkleind maar de rest van het spijsverteringskanaal blijft in tact. Alles wat je eet wordt hierdoor wel opgenomen in je lichaam.
• Gastric bypass: bij deze ingreep wordt de maag operatief verkleind en wordt een deel van je spijsverteringskanaal omgeleid. Zo komt voeding alleen nog in het bovenste deel van je maag terecht. Hierdoor neemt je lichaam niet meer alle voedingsstoffen op die je tot je neemt.
• SADI (Single Anastomosis Duodeno Ileal-bypass): Deze operatie volgt meestal op een gastric sleeve, maar kan ook gecombineerd worden. Bij een SADI wordt de dunne darm doorgesneden, net na de maagkringspier. De dunne darm wordt een stuk dichter bij de dikke darm weer aan de maag gezet. Een groot deel van de dunne darm is daarmee uitgeschakeld voor de opname van voedsel, waardoor het lichaam minder voedingsstoffen opneemt.

Een maagballon wordt vaak in één adem genoemd met een maagverkleining. Toch is er een wezenlijk verschil. Een maagballon is een met vloeistof gevulde ballon die ruimte inneemt in de maag. Het effect is hetzelfde, de ruimte in de maag wordt kleiner. Het grootste verschil is dat een maagballon niet definitief is. De ballon wordt na zes maanden verwijderd. Hierdoor is de kans op blijvende gewichtsafname kleiner dan bij een maagverkleining. Wanneer je na de ingreep weer hetzelfde gaat eten als hiervoor, kom je namelijk weer aan.

Een maagverkleining brengt, net zoals andere operaties, verschillende risico’s met zich mee. Na een maagverkleining kunnen er nabloedingen optreden of kunnen nietjes loslaten, waardoor de maaginhoud in de buikholte lekt. Ook de volgende risico’s kunnen optreden:

• Ademhalingsproblemen
• Trombose
• Infecties
• Fistels
• Uitrekken van de verkleinde maag

Daarnaast kunnen de volgende klachten optreden na een maagverkleining:

• Pijn
• Vermoeidheid
• Misselijkheid en braken
• Obstipatie en diarree
• Dumpingsyndroom (klachten die veroorzaakt worden doordat de maaginhoud te snel terecht komt in de dunne darm.
• Haaruitval
• Vitaminen- en mineralentekorten (levenslang gebruik van multivitaminen- en mineralensupplementen zijn noodzakelijk)

Als je een maagverkleining overweegt is het belangrijk om de risico’s af te wegen tegen de lichamelijke en psychische problemen die je ondervindt van je overgewicht. Daarnaast is het belangrijk dat je eerst zelf probeert om af te vallen. Lukt dit echt niet? Dan kan een maagverkleining een optie bieden. Een maagverkleining is echter geen magische oplossing: ook na een maagverkleining blijft het belangrijk om gezond te eten en voldoende te bewegen.

Voor een maagverkleining heb je een doorverwijzing van je huisarts nodig en kom je terecht bij speciale obesitascentra of -poli’s in ziekenhuizen. Wil je meer informatie? Lees verder op ziekenhuis.nl – Maagverkleining.

Gezonde leefgewoontes zijn belangrijk voor iedereen. Het gaat hierbij niet alleen om goede voeding, maar ook om voldoende beweging en een gezonde mindset.