Stevia: de feiten en gezondheidsvoordelen op een rij

De steviaplant komt oorspronkelijk uit Paraguay en Brazilië, maar wordt tegenwoordig vooral verbouwd in Japan en China. Het wordt gebruikt als niet-voedzame zoetstof en als kruidensupplement.

Wat is een niet-voedzame zoetstof? Dat is een zoetstof die weinig of geen calorieën bevat. Zo wordt stevia bijvoorbeeld gebruikt als alternatief voor suiker in maaltijden en drankjes waardoor het een ideaal middel lijkt om te gebruiken als je af wilt vallen en toch zoet wilt blijven eten.

Je kunt stevia gebruiken als vervanging van sucrose of tafelsuiker. Het brengt de nodige gezondheidsvoordelen met zich mee. Stevia is koolhydraatarm en kan eenvoudig worden gecombineerd met andere ingrediënten. Het bevat erg weinig calorieën en aanzienlijk minder calorieën dan ‘gewone’ suiker. De zoete smaak van stevia is natuurlijk, maar het kan een wat bittere nasmaak hebben, waardoor niet iedereen er dol op is. Hieronder zetten we vier gezondheidsvoordelen op een rij.

#1 Diabetes

Naast dat stevia amper koolhydraten of calorieën bevat, heeft stevia ook geen effect op bloedglucose of insulinerespons. Hierdoor kunnen mensen met diabetes stevia zonder gevaar toevoegen aan een gevarieerd eetpatroon. Het schijnt zelfs zo te zijn dat maaltijden met stevia de bloedglucose en glucagonrespons kunnen verminderen, hier is echter nog veel onderzoek en discussie over gaande vanuit de wetenschap.

Glucagon is een hormoon dat glucosespiegels in het bloed reguleert. Bij mensen met diabetes is dit vaak verstoord. Stevia lijkt daarom een goede aanvulling op het eetpatroon van een diabetespatiënt. Of dit waar is kan nog niet met zekerheid gezegd worden.

#2 Gewichtsverlies

Het is niet zo dat wie stevia toevoegt aan het eetpatroon, direct gewicht zal verliezen. Gewichtsverlies gaat immers hand in hand met een gevarieerd en gezond eetpatroon én voldoende beweging. Stevia kan wel een goede vervanger zijn van suiker. Bovendien hoef je er qua smaak niet op achteruit te gaan, want de natuurlijke, zoete smaak van stevia is subtiel.

Toch kun je stevia het beste met mate gebruiken. Zeker als je af wilt vallen. Door zoetstof te gebruiken, houd je de behoefte naar zoet namelijk vaak in stand waardoor je het jezelf alleen maar lastig maakt. Hoe minder zoet je eet, des te minder drang je zal hebben naar zoetigheid, wat gezond eten makkelijker maakt en afslanken daarom stimuleert.

#3 Lagere bloeddruk

Uit de steviaplant worden steviolglycosiden gewonnen. Deze glycosiden hebben bijzondere eigenschappen waardoor ze gebruikt kunnen worden als zoetstof. Ze zijn onder andere hittebestendig, veroorzaken geen glykemische reactie en verwijden de bloedvaten waardoor je bloeddruk omlaag gaat. Ook verhogen deze glycosiden de natriumuitscheiding. Er is echter meer onderzoek nodig om wetenschappelijk te kunnen bewijzen dat stevia echt bijdraagt aan een verlaagde bloeddruk.

#4 Allergieën

In 2010 heeft de Europese Commissie voor Voedselveiligheid onderzocht of stevia allergische reacties op zou roepen. Na nader onderzoek blijkt dat dit niet het geval is. Sinds 2008 is er geen allergische reactie op stevia meer geregistreerd. Zolang de aanbevolen dagelijks hoeveelheid (4 gram) niet wordt overschreden, is het in principe veilig om stevia te consumeren.

Je vindt stevia veel in producten als ijs, frisdranken, yoghurt, sauzen, toetjes en snoep. Stevia in natuurlijke vorm is niet ongezond. Het is echter wel goed om je te realiseren dat de meeste producten die stevia bevatten, erg bewerkt zijn. Vaak bevatten deze producten vooral maltodextrine. Dit is een koolhydraat en kunstmatig zoetmiddel met een hoge glykemische index. Hierdoor krijg je een piek in je bloedsuikerspiegel wanneer je het gebruikt, terwijl je dat juist wil voorkomen.

Maltodextrine wordt niet alleen aan producten toegevoegd om ze zoeter te maken maar vooral als vulmiddel, om het product langer houdbaar te maken en om de textuur van producten te verbeteren. Dit is voor de fabrikant een goedkope oplossing. In producten met stevia wordt vaak maltodextrine toegevoegd om de bittere nasmaak die stevia van nature heeft tegen te gaan.

Wil je je voeding wat zoeter maken, zonder suiker te gebruiken? Dan kun je meestal prima stevia gebruiken. Neem je producten die gezoet zijn met stevia? Lees het etiket dan goed om te controleren of er geen maltodextrine aan is toegevoegd.