Welke ziektes kun je krijgen door een muggenbeet?

Aedes-muggen verspreiden het zikavirus. In mei 2015 is er een zikavirusuitbraak in Brazilië die zich verder verspreidt over Zuid- en Midden-Amerika. In november 2015 komen er aanwijzingen dat het zikavirus schadelijk is voor ongeboren kinderen. Voor zwangere vrouwen geldt daarom het advies niet af te reizen naar deze gebieden. Het zikavirus komt niet voor in Nederland en is alleen geconstateerd bij Nederlanders die in andere landen besmet zijn geraakt met het virus.

Het zikavirus is verwant met andere virussen die verspreid worden door muggen, zoals Dengue (knokkelkoorts), gelekoorts, Japanse encefalitis en West Nilekoorts. Symptomen ontstaan doorgaans drie tot twaalf dagen na een met het zikavirus besmette muggenbeet. Overigens krijgt slechts 25% van de mensen ziekteverschijnselen die horen bij de zikakoorts, zoals actute (niet hoge) koorts, oogbindvliesontsteking, hoofdpijn, gevoelloosheid, spier- en gewrichtspijn, huiduitslag en soms gebrek aan eetlust, overgeven, diarree of buikpijn. Het stellen van de juiste diagnose is lastig omdat symptomen erg lijken op die van dengue- of chikungunya-infectie.

De herstelperiode is meestal twee tot zeven dagen zonder ernstige problemen. Een infectie tijdens de zwangerschap kan wel schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Op Dokterdokter lees je verder over het zikavirus.

Malaria is een van de bekendste ziektes die je kunt oplopen in de tropische landen. Het is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door malariaparasieten die na een muggenbeet in het lichaam komen. De parasieten vermenigvuldigen zich eerst in de lever en daarna in de rode bloedcellen. Daarbij treden ziekteverschijnselen op, zoals koude rillingen, gevolgd door koorts. Doorgaans worden deze verschijnselen voorafgegaan door een grieperig gevoel.

Wanneer je in gebieden met resistente malariaparasieten reist, moet je erop bedacht zijn dat je malaria kan krijgen, zelfs als je trouw malariatabletten slikt. Malaria kan zich voordoen als heftige aanvallen van koude rillingen en koorts, maar ook als een grieperig gevoel met hoofdpijn zonder duidelijke koorts. Omdat malaria tropica zeer ernstig kan verlopen moet je het zekere voor het onzekere nemen. Koorts of griep die langer dan twee dagen aanhoudt moet beschouwd worden als malaria tot het tegendeel bewezen is. Dus ga binnen 48 uur naar een arts toe.

Om muggenbeten te voorkomen moet je jezelf daartegen beschermen. Omdat de malariamug vooral in het donker actief is, moet je vooral 's nachts maatregelen treffen: slaap in een muggenvrije kamer of onder een muskietennet, draag bedekkende kleding, smeer de onbedekte huid in met muggenolie of een muggenstift. Voor het juiste middel kun je bij je apotheek terecht.

De belangrijkste manier om malaria te voorkomen is het gebruik van antimalariamiddelen (malaria-profylaxe). Het middel Lariam moet drie weken voor aankomst in een malariagebied worden ingenomen. Andere middelen (Paludrine en Navaquine) moeten worden gestart op de vertrekdatum. Vier weken na thuiskomst moeten de middelen nog steeds worden geslikt om een malariadoorbraak na thuiskomst te voorkomen. Ook na terugkeer in Nederland kan je tijdens of na het gebruik van de profylaxe nog malaria krijgen. Na terugkeer uit een malariagebied kan elk griepje een beginnende malaria tropica zijn. Raadpleeg daarom in dat geval uw huisarts, vermeld daarbij dat je in een malariagebied bent geweest.

Dengue is een virusziekte die wordt overgedragen door de beet van de Aedes Aegypti mug. Er bestaan twee vormen van dengue voor: - dengue koorts - dengue hemorragische koorts.

Dengue koorts is een griepachtige ziekte, die met name bij oudere kinderen en volwassenen optreed en zelden ernstig verloopt. Dengue hemorragische koorts is een tweede, ernstiger vorm waarbij bloedingen en shock ontstaan en die in uitzonderingsgevallen dodelijk kan zijn. Met name kinderen kunnen zeer ernstig ziek worden.

Mensen bij wie een van deze twee soorten koorts wordt vermoed, moeten een arts raadplegen; de juiste diagnose en tijdige behandeling kunnen namelijk levensreddend zijn. De symptomen van dengue zijn afhankelijk van de leeftijd en de algemene gezondheidstoestand van de patiënt. Zuigelingen en jonge kinderen kunnen koorts hebben met een huiduitslag die doet denken aan mazelen. Deze ziekte kan erg lijken op mazelen, griep, malaria, geelzucht en andere koortsachtige ziekten.

De beste manier om dengue te voorkomen, is het gebruik van mugwerende middelen. Je kunt ook plaatsen waar de muggen zich kunnen nestelen bedekken en verwijderen. Verwijder het afval rond de verblijfplaats en bedek plaatsen en voorwerpen waar water in kan blijven staan. Ook muskietengaas of een hordeur helpen goed om de muggen buiten te houden. Mocht er onverhoopt een mug binnen komen, zorg dan dat je een klamboe in huis hebt.

Gele koorts is een virale infectieziekte die overgebracht wordt door muggen. De ziekte veroorzaakt plotselinge koorts, hoofdpijn, rugpijn, misselijkheid, braken, vermoeidheid, geelzucht en stoornissen in de nierfunctie. Er kunnen bloedingen uit met name de mond en darmen ontstaan. In epidemische situaties heeft gele koorts in veertig procent van de gevallen een dodelijke afloop.

Reisbureaus en reisorganisaties kunnen je over het algemeen goede inlichtingen geven over de verplichte vaccinatie tegen gele koorts. De vaccinatie tegen gele koorts wordt bij reizen naar een aantal Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen aanbevolen, ook alsdeze niet verplicht is. De vaccinatie tegen gele koorts gebeurt in erkende centra. De vaccinatie heeft een beschermende werking van ruim tien jaar.

Japanse Encefalitis is een zeer zeldzame, maar zeer gevaarlijke ziekte die wordt overgedragen door muggen op het platteland in delen van Oost- en Zuidoost Azië. Het virus van de muggen heeft hersenvliesontsteking als gevolg. Koorts, hoofdpijn, darmklachten en daarna ook verwardheid zijn de eerste symptomen van deze ziekte. Het is dus ten zeerste aan te raden dat je goed gebruik maakt van mugwerende middelen. Omdat er nog steeds geen specifieke medicijnen tegen deze ziekte zijn, is het ook sterk aan te raden om voordat je vakantie gaat een vaccinatie te halen. Er blijft echter wel een kans bestaan dat je de ziekte krijgt.

Muggen steken vooral tussen zonsondergang en zonsopgang. Het is daarom verstandig om vooral in die periode bedekkende kleding, sokken en schoenen te dragen.

• Zet de airconditioning aan in je kamer
• Slaap in een liefst geïmpregneerde klamboe
• Controleer voor het slapengaan altijd of er muggen in de kamer en in de klamboe aanwezigheid zijn.
• Controleer je klamboe tijdig en repareer deze zo nodig of vervang deze door een nieuwe.
• Lig nooit tegen de klamboe aan. Gebruik voor de onbedekte lichaamsdelen een insectenwerend middel. Middelen op basis van diethyltoluamide (DEET) zijn het meest effectief. Voorzichtigheid is echter geboden bij jonge kinderen en zwangere vrouwen.