Koorts
Wat is koorts?
In het kort:
- Bij koorts krijgt je lichaam verhoging, met een lichaamstemperatuur hoger dan 38 °C.
- De oorzaak van koorts is meestal een infectie.
- Koorts is een reactie van je lichaam op een infectie om deze te bestrijden.
- Koorts kan ook een symptoom zijn van griep.
- Met een thermometer onder je tong, in je oor, onder je oksel of in je anus kun je vaststellen of je verhoging hebt.
- Tot een lichaamstemperatuur van 39,5 °C kun je het beste rust nemen en thuis uitzieken zodat de koorts weer kan verlagen.
- Schakel de huisarts in bij koorts met een lichaamstemperatuur boven de 41 °C.
- Schakel ook de huisarts in als je suf bent en/of als er rode vlekken verschijnen, of als de koorts langer aanhoudt dan 4 dagen.
- Baby’s en kinderen kunnen snel hoge koorts krijgen, die ook weer snel kan verlagen.
Over koorts
Wanneer je koorts hebt ontstaat er een verhoging van de lichaamstemperatuur; deze wordt hoger dan de normale lichaamstemperatuur bij de mens van 37 °C. Pas boven de 38 °C is er sprake van koorts. Als je koorts hebt, voel je je meestal niet lekker. Bij hoge koorts, met een lichaamstemperatuur van boven de 40 °C, kun je ook last hebben van koude rillingen. Koorts is een zinvolle reactie van je lichaam op een infectie. De koortsreactie helpt om de infectie te bestrijden.
Oorzaken van koorts
De oorzaak van koorts is meestal een infectie in je lichaam. De infectie ontstaat doordat een bacterie of virus, zoals bij griep, je lichaam is binnengedrongen. Contact met bepaalde stoffen, zoals geneesmiddelen of chemische stoffen, kunnen ook koorts veroorzaken.
Koorts bij griep
Koorts kan ook een symptoom zijn van griep. Griep is een ziekte waarbij het slijmvlies in je luchtwegen ontstoken is. Griep begint vaak plotseling met koude rillingen, koorts, hoofdpijn en spierpijn. Kenmerkend is de koorts, die binnen 12 uur kan oplopen tot 39 °C of hoger. De koorts bij griep duurt meestal 3 tot 5 dagen. Klachten als keelpijn en een droge hoest kunnen ook optreden.
Symptomen van koorts
Het meest kenmerkende symptoom van koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur van het lichaam. Andere veel voorkomende symptomen bij koorts zijn:
- Je heel warm of juist heel koud voelen
- Rillingen over je lichaam en klappertanden
- Bleek of rood worden over je lichaam
- Zweten
- Bij hoge koorts kun je gaan ijlen of een delier krijgen
- Bij kinderen kan een koortsstuip ontstaan
Ook kan koorts in sommige gevallen gepaard gaan met koortsaanvallen, waarbij de lichaamstemperatuur plotseling sterk stijgt.
Lichaamstemperatuur opnemen
Om te bepalen of je koorts hebt kun je je lichaamstemperatuur opnemen. Hieronder staat uitgelegd hoe je dat het beste kunt doen.
Als je koorts hebt kun je de hoogte van je lichaamstemperatuur meten met een koortsthermometer op meerdere plekken van het lichaam: onder je tong, in je oor, onder je oksel en in je anus.
|
Plaats thermometer |
Hoe lang moet je wachten? |
Hoeveel °C moet je erbij optellen? |
|
Onder je oksel |
10 minuten |
0,5 |
|
Onder je tong |
5 minuten |
0,3 |
|
In je oor |
3 minuten |
0 |
|
In je anus |
3 minuten |
0 |
Het meten van de lichaamstemperatuur via de anus en het oor zijn de meest betrouwbare manieren. Er zijn hele handige thermometers te koop die via het oor een betrouwbare uitslag geven.
Meer informatie over koorts vind je op de website van A. Vogel.
Behandeling van koorts
Koorts is niet gevaarlijk. Het is wel een signaal dat er ergens in je lichaam iets aan de hand is. Afhankelijk van de oorzaak moet de koorts behandeld worden.
- Bij een lichaamstemperatuur tot 39,5 °C kun je het beste gewoon thuis uitzieken en rust nemen. Zodra je lichaam de infectie de baas is, zal de lichaamstemperatuur vanzelf weer verlagen.
- De huisarts moet ingeschakeld worden bij extreem hoge koorts (met een lichaamstemperatuur van boven de 41 °C), als de koorts langer dan vier dagen aanhoudt, als je suf bent of als er rode vlekken verschijnen De huisarts zal dan onderzoeken wat de oorzaak is van de verhoogde lichaamstemperatuur, zodat je zo nodig behandeld kan worden.
Behandeling koorts bij baby’s en kinderen
Baby’s, kinderen en peuters kunnen vergeleken met volwassenen snel hoge koorts krijgen, die ook weer snel kan verdwijnen. Een kind met koorts hoeft niet in bed te blijven, maar zorg er wel voor dat het genoeg rust krijgt. Met een lichaamstemperatuur boven de 39 of 40 °C kun je kinderen eventueel een pijnstillend medicijn geven dat de koorts kan verlagen, zoals paracetamol. Dit kan koortsstuipen voorkomen. Daarbij is het vooral belangrijk om het kind voldoende te laten drinken.
Maak je je zorgen over de koorts bij jouw baby? Op Dokterdokter kun je meer lezen over dit onderwerp.
