Hoe gezond is de ramadan?
De ramadan schijnt goed te zijn voor je maag en je darmen. Klopt dat? Of brengt overdag vasten juist risico's met zich mee?
Tijdens de ramadan eten en drinken moslims niets tussen zonsopkomst en zonsondergang. Maar 's avonds laat en 's ochtends heel vroeg wordt deze 'schade' dubbel en dwars ingehaald. Met gezonde, voedzame gerechten zoals de populaire soep harira, of bijvoorbeeld dadels en olijven. Maar ook met hele zoete lekkernijen. Hoe gezond is zo'n eetpatroon eigenlijk? Mary Nicolaou, voedingsdeskundige aan de Universiteit van Amsterdam, geeft uitleg.
Is de ramadan schadelijk voor je gezondheid?
'Als je gezond bent, kan de ramadan geen kwaad. Doordat je 's avonds wel gewoon eet, krijg je voldoende voedingsstoffen binnen. Het enige nadeel is dat je je energiebalans in de war schopt. Je hersenen hebben gedurende de dag energie nodig om goed te kunnen functioneren. Als je overdag niet voldoende eet, dan kun je je minder goed concentreren. In landen waar de ramadan een traditie is, is dat geen probleem. Daar wordt tijdens de ramadan minder hard gewerkt en kun je rekenen op begrip van je omgeving. In Nederland ligt dat moeilijker.'
De ramadan schijnt allerlei gezondheidsvoordelen te hebben, zoals het reinigen van de darmen, het herstellen van de maag en je zou er meer discipline van krijgen. Wat is daarvan waar?
'Je reinigt je darmen niet door te gaan vasten. Als je je darmen wilt reinigen, is het beter om meer vezels te eten. Deze zorgen ervoor dat het eten beter verteert en bevorderen daardoor de stoelgang. En waar moet de maag eigenlijk van herstellen? Als je wilt dat je maag herstelt van overmatig eten, dan is het beter om voor een iets minder extreem regime te kiezen en gewoon minder te eten. De ramadan is trouwens wél een goede manier om je eetgedrag onder controle te krijgen. Je ontwikkelt strategieën om je hongergevoel te onderdrukken, zoals afleiding zoeken. Deze strategieën kunnen ook op andere momenten van pas komen.'
De ramadan betekent dat je niet drinkt overdag. Is dat gevaarlijk?
'Nee. Als je 's morgens en 's avonds voldoende drinkt, dan is dat geen probleem. Alleen onder extreme omstandigheden loop je het risico op uitdroging. Dan moet je denken aan mensen die in woestijnachtige gebieden leven waar de temperaturen veel hoger oplopen dan hier.'
Zijn er mensen die de ramadan beter niet kunnen volgen?
'Ja. Vrouwen die borstvoeding geven of zwanger zijn, hoeven volgens de koran de ramadan niet te volgen. Ook mensen met diabetes of hart- en vaatziekten krijgen vrijstelling. De vrouwen die borstvoeding geven of zwanger zijn mogen de dagen die ze niet vasten op een later tijdstip inhalen. In de praktijk zie je dat deze mensen vaak toch meedoen aan de ramadan, omdat het minder leuk is om de gemiste dagen later in te halen. Dat is niet goed voor hun gezondheid.'
Heb je tips om de ramadan op een gezonde manier te volgen?
'Het belangrijkste is dat je gezond en vooral niet te veel eet. Vooral de avondmaaltijden zijn echte feestmaaltijden. Je kunt het vergelijken met een hele maand Kerstmis vieren. Uit internationale onderzoeken blijkt trouwens dat mensen tijdens de ramadan meer kans hebben op overgewicht.'
Auteur: Maaike Tindemans, in samenwerking met Mary Nicolaou (voedingsdeskundige)