Koortsuitslag (Herpes labialis)

Koortsuitslag is een infectie met onschuldige huiduitslag rond de lippen. Wanneer de uitslag zich op je lip(pen) bevindt, noem je dit ook wel een koortslip (herpes labialis). Soms verschijnt de koortsuitslag op je gezicht, bijvoorbeeld op, rond of in de neus en in enkele gevallen op de kin. De uitslag bestaat uit met vocht gevulde blaasjes. Deze kunnen openbreken en pijnlijk zijn, vervolgens zal er een korst op komen. 

Herpes simplex

Koortsuitslag wordt veroorzaakt door een infectie met het herpes simplex virus (HSV). Herpes simplex is een van de vele virussen die de meeste mensen in hun lichaam dragen zonder er last van te hebben. Er zijn twee verschillende typen herpes simplex. Type 1 (HSV-1) veroorzaakt blaasjes boven je middel en kan in zeldzame gevallen hersenontsteking veroorzaken. Dit herpes virus veroorzaakt de koortsuitslag rond je lippen. 

Herpes Simplex type 2 (HSV-2) veroorzaakt infecties onder je middel, onder andere aan de geslachtsorganen. De geslachtsziekte herpes genitalis wordt meestal door HSV-2 veroorzaakt. Koortsuitslag bij volwassenen ontstaat vooral in perioden van verminderde weerstand en stress.  

Andere soorten herpes infecties

Andere soorten herpes infecties zijn de ziekte van pfeiffer (Epstein-Barrvirus), gordelroos en waterpokken (beide Herpes zoster).

Eerste infectie met herpes

De eerste infectie met herpes simplex vindt vaak plaats rond je 4e levensjaar. Vaak voelt een kind zich hierna koortsig, het heeft opgezwollen lymfeklieren en soms pijnlijke blaasjes bij de mond. Het kind wil hierdoor waarschijnlijk niet eten. Verder is er een toename in speekselproductie. De koorts duurt hooguit een paar dagen. Na tien tot veertien dagen zijn de koortsblaasjes verdwenen. 

Virus steekt de kop op bij verminderde weerstand

Na deze eerste doorgemaakte infectie met het herpesvirus, blijft het virus inactief in het lichaam aanwezig. Je raakt het nooit meer kwijt en het zal van tijd tot tijd weer de kop opsteken. De koortsblaasjes kunnen ontstaan op het moment dat je lichaam een verlaagde weerstand heeft. Momenten van verminderde weerstand zijn menstruatie, stress en vermoeidheid. Ook als je lichaam bezig is om andere virusinfecties te bestrijden (zoals een verkoudheid of griep), kan het virus geactiveerd worden en een koortslip veroorzaken. 

Koortsblaasjes

Als het virus na deze eerste infectie weer actief wordt, veroorzaakt het koortsblaasjes bij de lippen. De koorts en opgezwollen lymfeklieren - symptomen bij de eerste infectie met het virus -komen niet terug. 

Vlak voordat je een koortsuitslag krijgt, kun je last hebben van een kriebelend, kloppend en branderig gevoel. Vaak is het verloop hierna vrij mild. Er vormt zich een klein, doorzichtig, vochthoudend blaasje. Je kunt ook last hebben van meerdere blaasjes. 

Vooral blaasjes in de mondhoeken springen door wrijving en door openen van de mond gemakkelijk open. Als de blaasjes zijn opengebroken, komt er een korstje op. De huid is daar pijnlijk en gevoelig. In sommige gevallen zijn de aanvallen heviger of komen ze vaak terug. Dit kan vooral cosmetisch erg vervelend zijn. 

Herpes bij baby's

Baby's kunnen ernstig ziek worden van het herpes simplex virus. Bij baby’s kunnen naast de huid, ook de ogen, hersenen en andere inwendige organen geïnfecteerd raken. Als dit niet wordt behandeld kan het lijden tot blijvende restverschijnselen of zelfs de dood. Baby’s kunnen besmet raken wanneer de moeder bekend is met genitale herpes, en door mensen met een koortslip/ koortsuitslag. Vermijd dus direct contact met een baby als je last hebt van een koortslip.