Kater

In het kort:

• Een kater ontstaat na het drinken van een ruime hoeveelheid alcohol.
• De klachten ontstaan nadat het lichaam de alcohol heeft afgebroken.
• De oorzaken van een kater zijn een verstoorde waterhuishouding, giftige stoffen van alcohol en giftige stoffen die vrijkomen bij het afbraakproces van alcohol. Persoonlijke omstandigheden kunnen bijdragen aan de ernst van de kater.
• Een kater voorkomen kan alleen als je geen alcohol drinkt. Er zijn wel acties om de kater te verminderen, zoals genoeg water drinken.
• Er zijn meerdere symptomen die passen bij een kater, zoals een slap en futloos gevoel. Ook misselijkheid, trillen, hoofdpijn en gebrek aan concentratie zijn symptomen van een kater.
• Alcohol op langere termijn is schadelijk voor organen, bij alcoholisme is hulp zoeken verstandig.

We spreken van een kater als er een ziek gevoel is ontstaan na het drinken van een (ruime) hoeveelheid alcohol.

Afbraakproces van alcohol in het lichaam

Na het drinken van alcohol heeft het lichaam enige tijd nodig om de alcohol af te breken (ongeveer anderhalf uur per standaard glas). Alcohol wordt in het lichaam in twee stappen afgebroken met behulp van verschillende enzymen (hulpstoffen). De afbraak van alcohol vindt plaats in de maag en lever.

Eerst wordt alcohol (ethanol) omgezet in aceetaldehyde met behulp van het enzym alcoholdehydrogenase (ADH). Daarna wordt aceetaldehyde omgezet in azijnzuur. Voor deze stap is ook een enzym nodig: aldehydedehydrogenase (ALDH).

Bij een overmatige hoeveelheid alcohol maakt het lichaam gebruik van een tweede systeem voor de afbraak van alcohol. Dit systeem bevindt zich in de lever. Bij alcoholisten, wordt dit systeem extra geactiveerd. Ook past het zenuwstelsel zich aan door gewenning aan veel alcohol. Hierdoor kunnen alcoholisten drank vaak beter verdragen.

Wanneer heb je een kater?

Een kater treedt acht tot twaalf uur na het drinken van alcohol op. Dit komt omdat een kater onder andere veroorzaakt wordt door de stoffen die vrij komen, door de afbraak van alcohol in het lichaam.

De volgende factoren spelen een rol bij het ontwikkelen van een kater:

• Verstoorde waterhuishouding. Alcohol zorgt ervoor dat er veel water uitgeplast wordt. Daardoor ontstaat uitdroging.
• Aceetaldehyde (ALDH). Als je veel alcohol hebt gedronken, kan de tweede stap in de alcoholafbraak vertraging oplopen door verzadiging van ALDH. Het gevolg is dat het tussenproduct aceetaldehyde zich ophoopt in je lichaam.
• Irritatie van de maag. Met name het slijmvlies van de maag kan geïrriteerd raken door de alcohol.
• Toegevoegde stoffen aan drankjes.
• Er zijn verschillende soorten alcohol. Ethylacohol is de meest bekende. Terwijl foezelacoholen het effect van een kater juist versterken.
• Persoonlijke omstandigheden. Niet iedereen kan drank even goed verdragen. Vermoeidheid, stress, maar ook gewenning van drank kunnen invloed hebben op de mate van de kater.

Symptomen van een kater zijn bij iedereen verschillend en zijn niet altijd allemaal aanwezig. Ook kan de ernst van de kater per keer verschillen, ondanks dat de hoeveelheid drank niet anders is. Symptomen van een kater zijn:

• Slap, moe en futloos gevoel
• Een droge mond en (na)dorst gevoel door uitdroging
• Hoofdpijn
• Gebrek aan concentratie
• Overgevoeligheid voor prikkels en trillerig gevoel door de aceetaldehyde
• Misselijkheid, buikpijn en braken door irritatie van de maag

Heb je vaak een kater?

Een eenmalige kater is vervelend. Maar op lange termijn zijn de gevolgen van overmatig alcohol gebruik ernstiger Bij langdurig alcoholgebruik kan er een alcoholverslaving optreden. Bij een alcoholist, zijn er zowel lichamelijk als geestelijk gevolgen van alcohol. De gevolgen van alcohol kunnen zijn:

• Alcoholische hepatitis
• Levercirrose
• Vitaminetekort waarbij het zenuwstelsel wordt aangetast
• Korsakov-syndroom
• Alcoholische neuropathie
• Hart- en vaatziekten
• Ontstekingen van de maag en alvleesklier
• Groeiachterstand en ontwikkelingsstoornissen bij een baby tijdens de zwangerschap

Alcoholisme

Het is niet precies te zeggen bij hoeveel drankjes per week je een alcoholist bent. Je bent een alcoholist als er een mate van afhankelijkheid van alcohol is ontstaan. Bij een afhankelijkheid is het verstandig hulp te zoeken om de gevolgen van alcohol een halt toe te roepen.