Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Hormonen

Wat zijn hormonen?

Hormonen zijn stofjes die je lichaam zelf aanmaakt en allerlei functies van je lichaam regelen en processen beïnvloeden. Zo kunnen ze organen en weefsels aanzetten of juist afremmen. Wel moet het orgaan of weefsel specifieke receptoren (ontvangers) voor het hormoon hebben. Pas als het hormoon aan de receptor ‘kleeft’, worden namelijk bepaalde processen in gang of stop gezet. Hormonen hebben invloed op zowel langlopende lichaamsprocessen, zoals groei of rijping van de geslachtscellen als sneller werkende lichaamsprocessen zoals bloeddruk en angstreacties. Dit komt doordat hormonen in je bloed worden vervoerd en hier ook lang aanwezig blijven. Uiteindelijk worden hormonen in je lever afgebroken. Veel sneller werkende processen – zoals een beweging van een spier – worden aangestuurd door zenuwen. Deze kunnen namelijk korte signalen afgeven.

Hormonen zijn stofjes die je lichaam zelf aanmaakt en allerlei functies van je lichaam regelen en processen beïnvloeden. Zo kunnen ze organen en weefsels aanzetten of juist afremmen. Wel moet het orgaan of weefsel specifieke receptoren (ontvangers) voor het hormoon hebben. Pas als het hormoon aan de receptor ‘kleeft’, worden namelijk bepaalde processen in gang of stop gezet. Hormonen hebben invloed op zowel langlopende lichaamsprocessen, zoals groei of rijping van de geslachtscellen als sneller werkende lichaamsprocessen zoals bloeddruk en angstreacties. Dit komt doordat hormonen in je bloed worden vervoerd en hier ook lang aanwezig blijven. Uiteindelijk worden hormonen in je lever afgebroken. Veel sneller werkende processen – zoals een beweging van een spier – worden aangestuurd door zenuwen. Deze kunnen namelijk korte signalen afgeven.

Functie van hormonen

Hormonen zijn betrokken bij verschillende processen en functies in je lichaam:

  • Voortplanting. Zo zijn de vrouwelijke hormonen betrokken bij menstruatie, zwangerschap en de menopauze of overgang en zijn mannelijke hormonen betrokken bij de productie van spermacellen.
  • Stofwisseling.
  • Groei en ontwikkeling.
  • Spijsvertering.
  • Water- en zouthuishouding.
  • Opslag en verbruik van reserve voedsel.
  • Gedrag, gevoel en emoties. Zo zijn stress en hormonen gekoppeld. Doordat in een ´gevaarlijke´ situatie stresshormonen vrijkomen, ontstaat een ´fight or flight´reactie.
  • Orgaanfuncties.

Waar worden hormonen gemaakt?

Hypofyse

Hormonen worden gemaakt in een verschillende klieren:

Vanuit deze klieren gaan de hormonen de bloedbaan in. Via de bloedbaan komen ze terecht bij de organen of cellen die ze kunnen beïnvloeden.

Soorten hormonen

Globaal gezien zijn er twee soorten hormonen:

  • Eiwithormonen, zoals adrenaline en thyroxine.
  • Steroïdhormonen, zoals cortisol en testosteron.

Hormonen kunnen verder onderverdeeld worden in functiegroepen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

  • Geslachtshormonen zoals oestrogeen, progesteron en testosteron. De geslachtshormonen zijn geslachtsspecifiek. Vrouwen hebben bijvoorbeeld meer oestrogenen dan mannen en mannen hebben weer meer testosteron.
  • Groeihormonen.
  • Schildklier en bijschildklierhormonen zoals thyroïden.
  • Bloedsuikerspiegelhormonen zoals insuline.
  • Spijsverteringshormonen zoals gastrine en cholecystokinine.

Regulatie van hormonen

Je hormonen en de organen die hormonen produceren worden samen het endocriene systeem genoemd. De verschillende klieren in ons lichaam maken verschillende hormonen. Toch zijn deze hormonen vaak ook van invloed op andere klieren en het maken van andere hormonen. In de meeste gevallen is er zelfs sprake van een zogenaamd ‘terugkoppelingsmechanisme’. Een grote hoeveelheid van één bepaald hormoon kan ervoor zorgen dat ditzelfde hormoon minder wordt gemaakt. Een voorbeeld hiervan is het hormoon wat de hypophyse uitscheidt TSH (schildklier stimulerend hormoon). Als de hoeveelheid TSH stijgt, remt dit daarmee de productie van schildklierhormoon uit de schildklier. Behalve de hormonen zelf, is ook het zenuwstelsel betrokken bij de regulatie van hormonen.

Hormonen zijn betrokken bij verschillende processen en functies in je lichaam:

  • Voortplanting. Zo zijn de vrouwelijke hormonen betrokken bij menstruatie, zwangerschap en de menopauze of overgang en zijn mannelijke hormonen betrokken bij de productie van spermacellen.
  • Stofwisseling.
  • Groei en ontwikkeling.
  • Spijsvertering.
  • Water- en zouthuishouding.
  • Opslag en verbruik van reserve voedsel.
  • Gedrag, gevoel en emoties. Zo zijn stress en hormonen gekoppeld. Doordat in een ´gevaarlijke´ situatie stresshormonen vrijkomen, ontstaat een ´fight or flight´reactie.
  • Orgaanfuncties.

Waar worden hormonen gemaakt?

Hypofyse

Hormonen worden gemaakt in een verschillende klieren:

Vanuit deze klieren gaan de hormonen de bloedbaan in. Via de bloedbaan komen ze terecht bij de organen of cellen die ze kunnen beïnvloeden.

Soorten hormonen

Globaal gezien zijn er twee soorten hormonen:

  • Eiwithormonen, zoals adrenaline en thyroxine.
  • Steroïdhormonen, zoals cortisol en testosteron.

Hormonen kunnen verder onderverdeeld worden in functiegroepen. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

  • Geslachtshormonen zoals oestrogeen, progesteron en testosteron. De geslachtshormonen zijn geslachtsspecifiek. Vrouwen hebben bijvoorbeeld meer oestrogenen dan mannen en mannen hebben weer meer testosteron.
  • Groeihormonen.
  • Schildklier en bijschildklierhormonen zoals thyroïden.
  • Bloedsuikerspiegelhormonen zoals insuline.
  • Spijsverteringshormonen zoals gastrine en cholecystokinine.

Regulatie van hormonen

Je hormonen en de organen die hormonen produceren worden samen het endocriene systeem genoemd. De verschillende klieren in ons lichaam maken verschillende hormonen. Toch zijn deze hormonen vaak ook van invloed op andere klieren en het maken van andere hormonen. In de meeste gevallen is er zelfs sprake van een zogenaamd ‘terugkoppelingsmechanisme’. Een grote hoeveelheid van één bepaald hormoon kan ervoor zorgen dat ditzelfde hormoon minder wordt gemaakt. Een voorbeeld hiervan is het hormoon wat de hypophyse uitscheidt TSH (schildklier stimulerend hormoon). Als de hoeveelheid TSH stijgt, remt dit daarmee de productie van schildklierhormoon uit de schildklier. Behalve de hormonen zelf, is ook het zenuwstelsel betrokken bij de regulatie van hormonen.

Hormoonaandoeningen

Hormonen zijn betrokken bij veel verschillende processen. Problemen hiermee kunnen daarom ook voor veel verschillende klachten en verschijnselen zorgen. Voorbeelden van aandoeningen waar hormonen bij betrokken zijn:

Hormonen zijn betrokken bij veel verschillende processen. Problemen hiermee kunnen daarom ook voor veel verschillende klachten en verschijnselen zorgen. Voorbeelden van aandoeningen waar hormonen bij betrokken zijn:

Deze informatie is gecontroleerd door: K. Vos, huisarts

.
- Advertentie -
- Advertentie -