Overgang
Wat is de overgang?
In het kort:
- De overgang is de levensfase waarbij een vrouw van een vruchtbare naar een onvruchtbare periode gaat.
- De eierstokken produceren minder van het hormoon oestrogeen.
- Bekende lichamelijke overgangsklachten zijn opvliegers, hevig transpireren en vermoeidheid.
- Geestelijke overgangsklachten zijn bijvoorbeeld stemmingswisselingen en lusteloosheid.
- Soms worden, bij ernstige medische klachten, medicijnen (meestal hormonen) voorgeschreven door een arts.
- Zelf kun je letten op je voeding en eventueel gebruikmaken van natuurlijke geneesmiddelen.
Over de overgang
De overgang is de levensfase waarbij je van een vruchtbare naar een onvruchtbare periode gaat. De hormonen in het lichaam van de vrouw moeten in die periode een nieuw evenwicht zoeken. De gehele periode van de overgang kan wel zeven tot tien jaar duren. Veel mensen denken dat de overgang en de menopauze hetzelfde zijn, maar met de menopauze bedoelen we alleen de laatste menstruatie. Lees meer over de verschillende overgangsfasen:
Wanneer begint de overgang?
De meeste vrouwen hebben hun laatste ovulatie en menstruatie zo rond hun vijftigste jaar. In de maanden of jaren daarvoor begint de menstruatie al onregelmatiger te worden. In de overgang verandert je lichaam doordat de eierstokken minder van het hormoon oestrogeen produceren. De overgang is een natuurlijk stadium in het leven van een vrouw. Het is dus geen aandoening, hoewel je er wel (veel) last van kunt hebben.
Vervroegde overgang
Sommige vrouwen krijgen te maken met een vervroegde overgang, ook wel premature ovariële insufficiëntie (POI). De symptomen zijn hetzelfde, maar verschijnen eerder dan normaal. Er wordt gesproken van een vervroegde overgang als de klachten voor het veertigste levensjaar voorkomen. Dat gebeurt bij ongeveer 1 op de 100 vrouwen. Bij 1 op de 1000 vrouwen zet de overgang voor het dertigste levensjaar in. De vruchtbaarheid wordt door een vervroegde overgang sterk verlaagd, waardoor de kans nog maar vijf tot tien procent is dat je spontaan zwanger wordt. Dit kan een grote impact hebben op je kinderwens.
Er bestaan verschillende oorzaken van een te vroege overgang:
- Beschadiging of verwijdering van de eierstokken
- Sommige enzymafwijkingen
- Sommige erfelijke afwijkingen
- Sommige auto-immuun (afweer)ziekten
Bij de meeste vrouwen blijft de oorzaak echter onbekend. Bij vrouwen die al langere tijd niet meer menstrueren, kan de arts met een bloedtest een vervroegde overgang vaststellen. Bij vrouwen die nog een paar keer per jaar menstrueren, zullen de waarden van de hormonen rondom de menstruatie normaal zijn en is vaker dan één keer bloedonderzoek nodig.
Bronnen: NHG standaard De overgang, Thuisarts, Apotheek.nl, OLVG
Deze informatie is gecontroleerd door: N. van Hasselt, arts