Zaadbal

De zaadbal wordt ook wel teelbal of testikel genoemd. Iedere man heeft twee zaadballen in de balzak (scrotum) en deze maken deel uit van de mannelijke geslachtsorganen. Een zaadbal heeft een ovale vorm en is vier tot vijf centimeter lang.

De zaadballen zijn omgeven door een kapsel en door een spier die betrokken is bij de temperatuurregeling van je zaadballen.

Iedere zaadbal bestaat uit ongeveer 200 tot 300 lobjes, die weer uit verschillende zaadbuisjes bestaan. Ieder lobje bevat er ongeveer één tot vier zaadbuisjes. In deze buisjes ontwikkelen zich zaadcellen en cellen die het mannelijke hormoon testosteron en kleine hoeveelheden oestrogenen produceren. De lobjes zijn gescheiden door zogenaamde weefselschotten. Deze schotten en de lobjes komen samen bij de ingang (hilus) van de zaadbaal. Daar gaan de zaadbuisjes over in zo’n tien tot twintig afvoerbuisjes die de zaadcellen naar de bijbal brengen, alwaar ze worden opgeslagen en verder rijpen. 

Je zaadbal heeft twee duidelijke functies:

• Het produceren van spermacellen voor de voortplanting.
• Het produceren van het mannelijke hormoon testosteron.

De twee verschillende functies van de teelbal, worden ook op verschillende manieren geregeld. Het mannelijke hormoon testosteron wordt aangemaakt in de zaadbuisjes. Vervolgens wordt dit hormoon afgegeven aan je bloed en komt via je bloed overal in je lichaam terecht. Bepaalde cellen en organen in je lichaam zijn gevoelig voor het hormoon testosteron. Het hormoon veroorzaakt onder andere de ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken van mannen tijdens de puberteit.

De andere cellen van de zaadbal zijn betrokken bij de productie van zaadcellen. Zo zijn er de cellen die voorloper zijn van de spermacellen. Door de hormonen die in de zaadbal worden geproduceerd groeien deze cellen uit tot volwassen zaadcellen.

De zaadballen zijn omgeven door een spier die de temperatuur van je testikels regelt. De zaadballen moeten altijd wat koeler zijn dan je lichaamstemperatuur. Daarom bevinden ze zich buiten je lichaam. De spier kan ze bijvoorbeeld dichter naar het lichaam toe trekken wanneer ze te koud worden.

Een abnormaal vergrote teelbal of een klein pijnloos knobbeltje in je teelbal dat hard aanvoelt, kan wijzen op testikelkanker. Een ontsteking in een zaadbal kan echter ook een zwelling van de zaadbal veroorzaken.

Bij sommige jongens zijn de zaadballen niet of onvolledig ingedaald. Ze bevinden zich in dat geval nog in de buikholte. Niet ingedaalde ballen hoeven geen klachten te geven, maar kunnen op latere leeftijd wel voor verminderde vruchtbaarheid zorgen.