Perifeer zenuwstelsel

Het perifere zenuwstelsel (afgekort PZS) bevat alle zenuwen die buiten het centrale zenuwstelsel liggen. Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Vanuit het centrale zenuwstelsel worden zenuwen aangestuurd om bijvoorbeeld bewegingen aan te zetten. De zenuwen die van het centrale zenuwstelsel naar de andere weefsels in je lichaam lopen, liggen in het perifere zenuwstelsel.

Het perifere zenuwstelsel heeft twee soorten zenuwen: motorische en sensorische zenuwen. De motorische zenuwen geven informatie vanuit je hersenen door aan je spieren. Motorische zenuwen sturen dus spieren aan. De sensorische zenuwen geven juist informatie door vanuit je lichaam aan je hersenen. Deze informatie komt uit je zintuigen. Sensorische zenuwen geven bijvoorbeeld pijn, warmte, kou en de positie van je lichaam door aan je hersenen. 

Autonome zenuwstelsel 

Het perifere zenuwstelsel bevat ook het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel controleert en coördineert alle automatische functies van je lichaam, bijvoorbeeld hartslag, spijsvertering en ademhaling. Het autonome zenuwstelsel zorgt voor de communicatie tussen je hersenen en je organen. 

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympathische en het parasympathische deel. De sympathische zenuwen werken als je actief bent. Je hart en ademhaling worden dan hoger, de zintuigen werken beter, maar je spijsvertering zal minder hard werken. Het parasympathische deel van het autonome zenuwstelsel is juist actief als je lichaam in rust is. Door de parasympathische zenuwen wordt dan de bloedtoevoer naar je organen groter en zal je spijsvertering harder gaan werken, maar in dat geval zal je hartslag en je ademhaling langzamer zijn. 

Het perifere zenuwstelsel zorgt voor de verbinding vanaf de hersenen en ruggenmerg naar de rest van je lichaam. Het perifere zenuwstelsel zorgt ervoor dat signalen van je zintuigen bij je hersenen terecht komen. Ook zorgt het perifere zenuwstelsel ervoor dat de signalen vanuit je hersenen terecht komen bij je spieren en organen.

Verder hoort het autonome zenuwstelsel ook bij het perifere zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel zorgt ervoor dat sommige dingen in je lichaam automatisch gebeuren. Het autonome zenuwstelsel regelt functies als je hartslag, ademhaling en spijsvertering. 

Er zijn verschillende problemen die je kunt krijgen aan het perifere zenuwstelsel. Zo kun je bijvoorbeeld zenuwpijn krijgen. Zenuwpijn kan ontstaan als gevolg van een beschadiging, irritatie of het in de verdrukking komen van een zenuw. Een hernia in de rug is een voorbeeld van een aandoening waarbij zenuwpijn optreedt. Hierbij zit een zenuw in je rug bekneld doordat een tussenwervelschijf uitpuilt.

Zenuwen kunnen ook ontstoken raken, zoals dat gebeurt bij de oogzenuwontsteking of de gezichtszenuwontsteking. Polyneuropathie is uitval van meerdere perifere zenuwen vaak ten gevolge van suikerziekte. Bij een ongeval kan doorsnijding van een perifere zenuw leiden tot onherstelbaar functieverlies van een arm of been.