Proctitis kan verschillende oorzaken hebben. Zo veroorzaakt de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa weleens proctitis. Bij beide aandoeningen is de dikke darm ontstoken en deze ontsteking breidt zich soms uit naar de endeldarm waardoor proctitis ontstaat.
Een andere veel voorkomende oorzaak van proctitis is een SOA, zoals:
Daarnaast kan het langdurig gebruik van laxeermiddelen of zetpillen het slijmvlies irriteren waardoor deze ontstoken raakt en er dus proctitis ontstaat.
Proctitis is ook weleens het gevolg van bestraling in de buurt van de endeldarm. Bestraling is een veel voorkomende behandeling bij kanker. Door de straling raakt het slijmvlies geïrriteerd of zelfs beschadigd met ontstekingen als gevolg.
Soms is de darmflora vernietigd waardoor de natuurlijke afweer van de darm laag is. Andere bacteriën krijgen dan vrij spel en breiden zich in de darm uit. De darmflora kan onder andere vernietigd worden door (veel) gebruik van antibiotica.
Chronische Idiopathische proctitis
In sommige gevallen is er geen directe oorzaak voor proctitis te vinden. In zulke gevallen spreekt men van chronische idiopathische proctitis. Idiopathisch staat voor onbekende oorzaak.