Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Whiplash

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Dr. K. Vos
5 uit 5 - 4 beoordelingen
Beoordeling icoon4 mensen vonden deze informatie nuttig

Wat is whiplash?

Een whiplash betekent dat je hoofd een heftige slingerbeweging heeft gemaakt ten opzichte van de rest van je lichaam. Letterlijk betekent whiplash 'zweepslag'. Ook de term cervicaal acceleratieletsel (CAL) wordt gebruikt. Dit betekent dat er een beschadiging is ontstaan in het nek-ruggenwervelgebied door een plotselinge heftige beweging. Door een whiplash kunnen wervels, spieren, banden en gewrichten beschadigd raken in het bovenste deel van je rug. Lees meer over wat een whiplash is op Dokterdokter.

Een whiplash betekent dat je hoofd een heftige slingerbeweging heeft gemaakt ten opzichte van de rest van je lichaam. Letterlijk betekent whiplash 'zweepslag'. Ook de term cervicaal acceleratieletsel (CAL) wordt gebruikt. Dit betekent dat er een beschadiging is ontstaan in het nek-ruggenwervelgebied door een plotselinge heftige beweging. Door een whiplash kunnen wervels, spieren, banden en gewrichten beschadigd raken in het bovenste deel van je rug. Lees meer over wat een whiplash is op Dokterdokter.

Oorzaak van whiplash

Bekend is de whiplash die ontstaat als je van achteren wordt aangereden. Door de klap wordt je hoofd naar achter geslagen en dan direct weer naar voren. Een whiplash kan ook ontstaan door een heftige beweging opzij of naar achteren. Behalve door aanrijdingen met auto's kan een whiplash ontstaan door ongelukken tijdens het sporten of thuis, bijvoorbeeld door een val van de trap. Om preciezer aan te geven welke beweging het hoofd heeft gemaakt, noemen sommige artsen de whiplash ook wel acceleratieletsel (hoofd slaat voorover) of deceleratieletsel (hoofd slaat achterover).

Bekend is de whiplash die ontstaat als je van achteren wordt aangereden. Door de klap wordt je hoofd naar achter geslagen en dan direct weer naar voren. Een whiplash kan ook ontstaan door een heftige beweging opzij of naar achteren. Behalve door aanrijdingen met auto's kan een whiplash ontstaan door ongelukken tijdens het sporten of thuis, bijvoorbeeld door een val van de trap. Om preciezer aan te geven welke beweging het hoofd heeft gemaakt, noemen sommige artsen de whiplash ook wel acceleratieletsel (hoofd slaat voorover) of deceleratieletsel (hoofd slaat achterover).

Symptomen van whiplash

Vaak krijgen mensen met een whiplash direct klachten, sommigen pas na een à twee weken. De symptomen van een whiplash bestaan voornamelijk uit ernstige nekklachten. Dit komt waarschijnlijk doordat de nek na het opgelopen trauma in de eerste twee weken ‘vast gaat zitten’. Dit is een gevolg van een verhoogde nekspierspanning. Een soort van beveiligingsmechanisme om de getraumatiseerde nek niet verder te beschadigen.

Het is vooraf onduidelijk hoe de symptomen van een whiplash zich ontwikkelen. Spontane genezing is mogelijk binnen twee jaar. Bij ongeveer zeventig procent van de mensen verdwijnen de klachten binnen drie tot zes maanden. Bij ongeveer dertig procent van de mensen zijn de symptomen chronisch met beperkingen in de dagelijkse activiteiten. Circa tien procent van de mensen ondervindt voor langere tijd ernstige pijnklachten.

Vaak krijgen mensen met een whiplash direct klachten, sommigen pas na een à twee weken. De symptomen van een whiplash bestaan voornamelijk uit ernstige nekklachten. Dit komt waarschijnlijk doordat de nek na het opgelopen trauma in de eerste twee weken ‘vast gaat zitten’. Dit is een gevolg van een verhoogde nekspierspanning. Een soort van beveiligingsmechanisme om de getraumatiseerde nek niet verder te beschadigen.

Het is vooraf onduidelijk hoe de symptomen van een whiplash zich ontwikkelen. Spontane genezing is mogelijk binnen twee jaar. Bij ongeveer zeventig procent van de mensen verdwijnen de klachten binnen drie tot zes maanden. Bij ongeveer dertig procent van de mensen zijn de symptomen chronisch met beperkingen in de dagelijkse activiteiten. Circa tien procent van de mensen ondervindt voor langere tijd ernstige pijnklachten.

Meest voorkomende whiplash klachten

Er bestaan ongeveer zeventig klachten bij whiplash. Deze beginnen meestal binnen drie dagen na het ongeval. De meest voorkomende lichamelijke klachten bij een whiplash in volgorde van voorkomen zijn:

Mogelijke cognitieve klachten bij een whiplash zijn:

Daarnaast komt vaak overgevoeligheid voor allerlei prikkels zoals stress, spanning, licht of geluid voor.

Er bestaan ongeveer zeventig klachten bij whiplash. Deze beginnen meestal binnen drie dagen na het ongeval. De meest voorkomende lichamelijke klachten bij een whiplash in volgorde van voorkomen zijn:

Mogelijke cognitieve klachten bij een whiplash zijn:

Daarnaast komt vaak overgevoeligheid voor allerlei prikkels zoals stress, spanning, licht of geluid voor.

Chronisch whiplash syndroom

Bij ongeveer tien procent van de mensen met een whiplash bestaan de klachten langer dan een jaar. Zij ondervinden dagelijks klachten en problemen die een grote invloed hebben op hun functioneren. Zij ontwikkelen een ‘chronisch whiplash syndroom’. Dit syndroom wordt gekenmerkt door chronische pijn, slaapproblemen, concentratiestoornissen, geheugenstoornissen en overgevoeligheid voor allerlei prikkels zoals stress, spanning, licht of geluid.

Bij ongeveer tien procent van de mensen met een whiplash bestaan de klachten langer dan een jaar. Zij ondervinden dagelijks klachten en problemen die een grote invloed hebben op hun functioneren. Zij ontwikkelen een ‘chronisch whiplash syndroom’. Dit syndroom wordt gekenmerkt door chronische pijn, slaapproblemen, concentratiestoornissen, geheugenstoornissen en overgevoeligheid voor allerlei prikkels zoals stress, spanning, licht of geluid.

Diagnose whiplash

De diagnose stellen van een whiplash is niet eenvoudig. Meestal is op röntgenfoto's niets te zien en een MRI of CT-scan geeft maar in enkele gevallen duidelijkheid. Wel kan op deze wijze ander letsel worden uitgesloten. Belangrijk voor het vaststellen van de diagnose whiplash is, dat:

  • De arts het verhaal van de patiënt goed aanhoort. De aard en toedracht van het ongeval moeten daarbij aan bod komen.
  • De arts hoort of de patiënt buiten bewustzijn is geweest en wat de klachten en symptomen en het verloop daarvan zijn. Bij bewusteloosheid langer dan vijf minuten passen de mogelijke gevolgen en behandeling meer bij een niet-aangeboren hersenletsel (NAH).
  • Een zorgvuldig lichamelijk onderzoek wordt gedaan, aangevuld met een neurologisch onderzoek.

Aan de hand van deze onderzoeken kan de arts bepalen of – en zo ja – in welke mate iemand whiplashletsel heeft. De een groot deel van de mensen met een whiplash herstelt gelukkig vrij vlug en volledig.

De diagnose stellen van een whiplash is niet eenvoudig. Meestal is op röntgenfoto's niets te zien en een MRI of CT-scan geeft maar in enkele gevallen duidelijkheid. Wel kan op deze wijze ander letsel worden uitgesloten. Belangrijk voor het vaststellen van de diagnose whiplash is, dat:

  • De arts het verhaal van de patiënt goed aanhoort. De aard en toedracht van het ongeval moeten daarbij aan bod komen.
  • De arts hoort of de patiënt buiten bewustzijn is geweest en wat de klachten en symptomen en het verloop daarvan zijn. Bij bewusteloosheid langer dan vijf minuten passen de mogelijke gevolgen en behandeling meer bij een niet-aangeboren hersenletsel (NAH).
  • Een zorgvuldig lichamelijk onderzoek wordt gedaan, aangevuld met een neurologisch onderzoek.

Aan de hand van deze onderzoeken kan de arts bepalen of – en zo ja – in welke mate iemand whiplashletsel heeft. De een groot deel van de mensen met een whiplash herstelt gelukkig vrij vlug en volledig.

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 23-05-2019

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

5 uit 5 - 4 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -