Reisziekte (Kinetose)

In het kort:

• Onder reisziekte vallen zeeziekte, luchtziekte en wagenziekte
• Tijdens beweging ontstaan klachten, zoals misselijkheid en overgeven.
• Kinderen en vrouwen hebben vaker last van reisziekte.
• Reisziekte ontstaat doordat de hersenen tegenstrijdige informatie doorkrijgen vanuit de zintuigen. 
• Na de reis gaan de klachten vanzelf over.
• Je kunt eventueel medicijnen gebruiken tegen de misselijkheid. 

Reisziekte of bewegingsziekte is een overgevoeligheid voor een constante, passieve beweging van het lichaam in een bewegend voertuig. Behalve in een auto, boot, vliegtuig, trein of bus, krijgen sommige mensen met bewegingsziekte ook klachten in een lift of bij een andere constante beweging.

Reisziekte bij kinderen

Reisziekte komt het meeste voor bij kinderen, vermoedelijk omdat bij hen het evenwichtsorgaan nog onvoldoende is ontwikkeld. Vrouwen hebben om onbekende reden relatief vaker last van reisziekte dan mannen. Hoewel de meeste mensen over de klachten heen groeien bij het ouder worden, zijn er ook mensen die er hun leven lang last van houden. 

Reisziekte is een verzamelterm voor zeeziekte, luchtziekte en wagenziekte.

Zeeziekte

Sommige mensen vinden het schommelen van een boot prettig en slapen er heerlijk door. Andere mensen worden er heel ziek van. Bij zeeziekte ontstaan klachten zoals misselijkheid door reizen op het water. Denk bijvoorbeeld aan de pleziervaart, een cruiseboot of zeilschip. Hoe groter het vaartuig, hoe stabieler de beweging. Toch kan iedereen op een zeker moment zeeziek worden.

Luchtziekte

Vliegen met luchtziekte kan erg vervelend zijn. Hoewel iedereen last van luchtziekte kan krijgen, zijn sommige mensen er gevoeliger voor. Vliegen is een ongebruikelijke manier van bewegen. Hierdoor kan misselijkheid ontstaan, zeker naarmate er meer beweging is zoals bij turbulentie of het stijgen en dalen van het vliegtuig. 

Wagenziekte

Bij een lange autorit, is wagenziekte erg vervelend. Vooral kinderen hebben last van wagenziekte. Wagenziekte kan zowel in de auto optreden als in een ander rijdend voertuig, zoals een trein of bus. 

Reisziekte lijkt te worden veroorzaakt doordat zintuiglijke waarnemingen niet overeenkomen; de zintuigen sturen verschillende informatie naar de hersenen. Je ogen registreren dan bijvoorbeeld een andere beweging dan het evenwichtsorgaan. Reisziekte ontstaat als je je niet meer met je ogen kunt oriënteren, als je op een deinende boot zit of niet op de weg kunt kijken. Je ziet dat de horizon stil blijft, je zit ook stil, en toch voel je je bewegen als je in een auto zit. Je ogen melden je hersenen dat je stil zit, maar je evenwichtsorgaan meldt een schommelende beweging aan je hersenen. Daar raakt je brein van in de war. Het is echter niet zo dat het evenwichtsorgaan afwijkend is: het zijn de hersenen die niet goed in staat zijn om de tegenstrijdige prikkels op de juiste manier te verwerken. 

Reisziekte kan zorgen dat je je flink ellendig voelt. Vaak begint reisziekte met een toename van speeksel in de mond en gapen. Uiteindelijk word je misselijk, soms dusdanig dat je erdoor moet overgeven. Je krijgt buikpijn, hoofdpijn, het zweet breekt je uit in je handen en gezicht. Je wordt bleek en je kunt je flauw en duizelig voelen. Bij ernstige reisziekte neemt de spanning op de spieren toe en kun je gaan trillen. Reisziekte in een extreme vorm kan de coördinatie over je lichaam tijdelijk helemaal verstoren. Na de reis kunnen de klachten nog even aanhouden, maar meestal verdwijnen de symptomen van reisziekte snel nadat de beweging stopt. 

Bronnen: NHG-richtlijn Reisziekte