Cysten op de eierstokken

Informatie goedgekeurd door Drs. W. van Donselaar

4.7 uit 5 - 45 beoordelingen

42 mensen vonden deze informatie nuttig

Wat is een cyste op de eierstok?

In het kort:

Een cyste is een holte gevuld met vocht, bloed of slijm.
De meeste cysten zijn goedaardig en verdwijnen vanzelf. In zeldzame gevallen kan een kwaadaardige cyste op de eierstok uitgroeien tot eierstokkanker.
Cysten op de eierstokken komen meestal voor tijdens de vruchtbare periode van een vrouw.
Meestal zijn schommelingen in de hormoonhuishouding de oorzaak.
Symptomen van eierstokcysten zijn acute pijn in de onderbuik, veranderingen in de menstruatie en het gevoel hebben steeds te moeten plassen.
Er zijn verschillende soorten cysten die op de eierstokken kunnen voorkomen: functionele cysten, dermoïdcysten, cystadenomen en endometriumcysten.
De meeste cysten op de eierstokken worden toevallig ontdekt bij inwendig onderzoek of een echo.
In de meeste gevallen gaat een cyste vanzelf weer weg, maar soms is er een laparoscopische operatie nodig. Deze wordt ongeveer zevenduizend keer per jaar uitgevoerd.

In het kort:

Een cyste is een holte gevuld met vocht, bloed of slijm.
De meeste cysten zijn goedaardig en verdwijnen vanzelf. In zeldzame gevallen kan een kwaadaardige cyste op de eierstok uitgroeien tot eierstokkanker.
Cysten op de eierstokken komen meestal voor tijdens de vruchtbare periode van een vrouw.
Meestal zijn schommelingen in de hormoonhuishouding de oorzaak.
Symptomen van eierstokcysten zijn acute pijn in de onderbuik, veranderingen in de menstruatie en het gevoel hebben steeds te moeten plassen.
Er zijn verschillende soorten cysten die op de eierstokken kunnen voorkomen: functionele cysten, dermoïdcysten, cystadenomen en endometriumcysten.
De meeste cysten op de eierstokken worden toevallig ontdekt bij inwendig onderzoek of een echo.
In de meeste gevallen gaat een cyste vanzelf weer weg, maar soms is er een laparoscopische operatie nodig. Deze wordt ongeveer zevenduizend keer per jaar uitgevoerd.

Over cysten op de eierstokken

Een cyste is een gevulde holte, die zich onder andere kan bevinden op de eierstokken. Eierstokcysten kunnen gevuld zijn met vocht, bloed of slijm.

Cyste eierstok kwaadaardig of goedaardig

Een cyste op de eierstok kan kwaadaardig of goedaardig zijn. Een goedaardige cyste kan wel groeien, maar zich niet verspreiden. Bij een kwaadaardige cyste kunnen de cellen uitzaaien (kanker). De meeste cysten op de eierstokken zijn goedaardig en verdwijnen vanzelf. In zeldzame gevallen kan een eierstokcyste uitgroeien tot eierstokkanker.

Een cyste is een gevulde holte, die zich onder andere kan bevinden op de eierstokken. Eierstokcysten kunnen gevuld zijn met vocht, bloed of slijm.

Cyste eierstok kwaadaardig of goedaardig

Oorzaken van eierstokcysten

Cysten op de eierstokken worden over het algemeen veroorzaakt door schommelingen in de hormoonhuishouding. Ze komen voornamelijk voor bij vruchtbare vrouwen, omdat cysten vaak ontstaan tijdens de ovulatie (eisprong). Hoe vaak cysten op de eierstokken precies voorkomen is onbekend, omdat je er niet altijd iets van merkt.

Er zijn verschillende soorten cysten die op de eierstokken kunnen voorkomen met verschillende oorzaken. Hieronder staan de verschillende cysten beschreven.

Functionele cysten op eierstokken

Functionele cysten op de eierstokken komen het meest voor. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten functionele cysten:

Dit soort cysten ontstaan wanneer een follikel (blaasje waar een eicel in groeit) zich vult met vocht. Ze komen vaak voor bij vrouwen die vruchtbaarheidsbehandelingen krijgen.
Corpus Luteumcysten. Deze ontstaan op het moment dat een follikel waar een eicel in groeit tijdens de ovulatie niet openbarst, maar heel blijft. De cyste kan enkele centimeters groeien, waarna hij vanzelf weer verdwijnt door te knappen.

Functionele cysten zijn ongevaarlijk. Ze zijn goedaardig en kunnen een doorsnede krijgen tot 6 centimeter. Vaak verdwijnen dit soort cysten spontaan.

Dermoïdcysten op eierstokken

Een dermoïdcyste (teratoom) is een holte op de eierstok die gevuld is met vreemde weefsels. Dit soort cysten komen weinig voor. De cyste is gevuld met vetweefsel, haren, talgklieren en soms zelfs met tandweefsel. Dermoïdcysten kunnen tot wel 25 centimeter groot worden. Ook dit soort cysten zijn over het algemeen goedaardig en worden toevallig ontdekt.

Endometriumcysten op eierstokken

Endometrium betekent baarmoederslijmvlies. Een endometriumcyste ontstaat doordat weefsel vanuit de baarmoeder naar buiten groeit, zo ook op de eierstokken. Tijdens de menstruatie groeit dit soort cyste mee en vult zich met oud menstruatiebloed. De endometriumcysten zijn eveneens in de meeste gevallen goedaardig.

Cystadenomen op eierstokken

Cystadenomen ontstaan uit cellen die aan de buitenkant van de eierstok zitten. Ze zitten vaak met een steeltje vast aan de eierstok. De cysten kunnen gevuld zijn met vloeistof (sereuze cystadenoom) of met slijm (muceuze cystadenoom). Cystadenomen kunnen tot ongeveer vijftien centimeter groot worden. Deze cysten zijn meestal goedaardig, maar kunnen kankercellen bevatten.

Er zijn verschillende soorten cysten die op de eierstokken kunnen voorkomen met verschillende oorzaken. Hieronder staan de verschillende cysten beschreven.

Functionele cysten op eierstokken

Functionele cysten op de eierstokken komen het meest voor. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten functionele cysten:

Dit soort cysten ontstaan wanneer een follikel (blaasje waar een eicel in groeit) zich vult met vocht. Ze komen vaak voor bij vrouwen die vruchtbaarheidsbehandelingen krijgen.
Corpus Luteumcysten. Deze ontstaan op het moment dat een follikel waar een eicel in groeit tijdens de ovulatie niet openbarst, maar heel blijft. De cyste kan enkele centimeters groeien, waarna hij vanzelf weer verdwijnt door te knappen.

Functionele cysten zijn ongevaarlijk. Ze zijn goedaardig en kunnen een doorsnede krijgen tot 6 centimeter. Vaak verdwijnen dit soort cysten spontaan.

Dermoïdcysten op eierstokken

Endometriumcysten op eierstokken

Cystadenomen op eierstokken

Symptomen van cysten op de eierstokken

Wanneer cysten klein zijn, heb je er meestal geen last van. Bij een grotere cyste op de eierstok kun je de volgende klachten ervaren:

Pijn door het draaien van een grote cyste waardoor de bloedtoevoer naar de cyste toe afgesloten wordt. Dit kan voor hevige pijn zorgen op de plek waar de cyste zich bevindt.
Als een cyste knapt, kan dit acute pijn in de onderbuik veroorzaken.
Veranderingen in de menstruatie. De menstruatie kan onregelmatig worden. Ook kan de menstruatie heviger of juist veel minder hevig dan normaal zijn.
Wanneer een cyste erg groot is, kan hij tegen de organen aan gaan drukken, zoals de darmen of blaas. Dit kan leiden tot obstipatie of je het gevoel geven dat je steeds moet plassen
Bij een endometrium-eierstokcyste kun je lage rugpijn ervaren.

Wanneer cysten klein zijn, heb je er meestal geen last van. Bij een grotere cyste op de eierstok kun je de volgende klachten ervaren:

Pijn door het draaien van een grote cyste waardoor de bloedtoevoer naar de cyste toe afgesloten wordt. Dit kan voor hevige pijn zorgen op de plek waar de cyste zich bevindt.
Als een cyste knapt, kan dit acute pijn in de onderbuik veroorzaken.
Veranderingen in de menstruatie. De menstruatie kan onregelmatig worden. Ook kan de menstruatie heviger of juist veel minder hevig dan normaal zijn.
Wanneer een cyste erg groot is, kan hij tegen de organen aan gaan drukken, zoals de darmen of blaas. Dit kan leiden tot obstipatie of je het gevoel geven dat je steeds moet plassen
Bij een endometrium-eierstokcyste kun je lage rugpijn ervaren.

Diagnose cysten op de eierstokken

Vooral bij kleine cysten gaat het vaak om een toevallige vondst en ben je in eerste instantie om een andere reden naar de arts gegaan. Cysten op de eierstokken kunnen gevonden worden door inwendig onderzoek of met behulp van een echo of CT-scan. Zo nodig kan er een stukje weefsel worden weggehaald voor nader onderzoek (biopt).