Wormen bij mensen

In het kort:

• Wormen zijn parasieten die bij mensen voorkomen in de darmen of weefsels.
• Er zijn verschillende soorten wormen, zoals aarsmaden, lintwormen en spoelwormen.
• Wormen bij mensen ontstaan door besmetting van dier op dier, dieren op mensen of andersom, of mens op mens.
• Bekende symptomen zijn buikpijn, misselijkheid, diarree of jeuk rond de anus.
• De behandeling van wormen bestaat uit antiwormmiddelen (medicijnen) en hygiëne-adviezen.

Wormen zijn parasieten die bij mensen in de darmen of weefsels kunnen leven. Wormen komen voor in drie verschillende stadia, namelijk:

• Eitje.
• Larve.
• Worm.

Er zijn verschillende soorten wormen. De wormen die in Nederland het meest voorkomen zijn:

• De aarsmade. Een kleine worm van ongeveer vijf tot tien millimeter die vaak bij kinderen voorkomt. De worm is geelwit van kleur en kan in je darmen leven. De eitjes van de aarsmade zitten op de anus en worden daarom vaak via de vingers verspreid.
• De lintworm. Een darminfectie die het gevolg is van onvoldoende verhit vlees. De lintworm kan wel vijf tot tien meter lang worden.
• De spoelworm. Een darmparasiet die vooral in tropische en subtropische streken voorkomt. Infectie vindt meestal plaats via ongewassen groente of fruit. De spoelworm heeft een lengte van vijftien tot veertig centimeter.
• De zweepworm. Een parasiet van drie tot vijf centimeter die zich in het darmkanaal bevindt. De wormen worden overgedragen via de ontlasting van dieren. Infecties met zweepwormen komen in Nederland bijna niet voor, als gevolg van onze goede hygiëne.

Besmetting met wormen kan plaatsvinden van dier op dier, van mens op dier of omgekeerd en van mens op mens. Je kunt bijvoorbeeld een worminfectie oplopen als er eitjes op je handen aanwezig zijn en je je handen vervolgens in je mond stopt. In je darmen groeien de eitjes uit tot larven en vervolgens tot volwassen wormen. De volwassen wormen kunnen weer eitjes leggen die weer anderen kunnen besmetten. Onvoldoende verhit varkens- of rundvlees of verschillende soorten besmet groenten en fruit kunnen zorgen voor besmetting met wormen.

In de tropen komen weer andere typen wormen voor dan in Nederland. Mogelijk heb je alleen eitjes in je ontlasting. Wanneer je klachten hebt, is het belangrijk om je arts te vertellen waar je op reis bent geweest. Dan weet je arts aan welke infecties hij moet denken.

Een mens kan verschillende soorten wormen bij zich dragen en elk worm heeft zijn eigen symptomen:

Symptomen van aarsmaden

• Soms vage buikpijn en misselijkheid.
• Jeuk rond de anus, door eitjes. Met name in de nacht.
• Bewegende wormpjes rond de anus of in de ontlasting.

Symptomen van lintwormen

Lintwormen geven weinig tot geen klachten, maar er kan sprake zijn van:

• Pijn in de bovenbuik.
• Buikklachten.
• Gebrek aan eetlust.
• In tegenstelling tot de algemene overtuiging is er zelden tot niet sprake van gewichtsverlies.

Symptomen van spoelwormen

Lichte gevallen van infecties met spoelwormen geven geen symptomen of klachten. Soms is er sprake van buikpijn.

Symptomen van zweepwormen

Er zijn zelden klachten. Er kan sprake zijn van:

• Misselijkheid.
• Vage buikpijn.
• Diarree.

In ernstige gevallen kan bloedverlies optreden en kunnen lage rode bloedcellen ontstaan. Dan kan je dit in de ontlasting zien en wat vermoeid zijn.