Invaginatie (Intussusceptie )

Een invaginatie is een aandoening aan het spijsverteringsstelsel en dan wel van de darm. Bij een invaginatie schuift een deel van de darm in het daaropvolgende deel van de darm. Meestal gebeurt dit bij de overgang van de dunne darm naar de dikke darm. Hierdoor ontstaat er een darmafsluiting (ileus), waardoor het transport van het voedsel door de darm ernstig wordt belemmerd. Ook de bloedtoevoer van de darm wordt afgekneld, waardoor het ingestulpte deel van de darm kan afsterven als de invaginatie niet op tijd herstelt. Dit kan de dood als gevolg hebben. 

Een invaginatie ontstaat vaak op de overgang van de dunne naar de dikke darm, de plek waar ook de blindedarm ligt. In het buikvlies komen daar veel klieren voor, die kunnen opzwellen bij bijvoorbeeld een darminfectie. Daardoor is ter plaatse de beweging van de darm (peristaltiek) verstoord. Als de peristaltiek vanuit de dunne darm naar de dikke darm niet verder kan omdat er de darm daar niet meebeweegt, kan de dunne darm in de dikke darm stulpen.

Bij kinderen is een darmpoliep vaak de oorzaak van darminvaginatie, maar vaak wordt er geen duidelijke oorzaak gevonden. Ook een darmtumor kan een eventuele oorzaak zijn (met name bij volwassenen).

Maar in theorie kan alles dat een irritatie van de darmperistaltiek opwekt tot een invaginatie leiden, waaronder:

• Het eten van vreemde voorwerpen. 
• Een trauma of operatie aan de darm.
• Een poliep, divertikel of tumor.
• Het prikkelbare darm syndroom (PDS).
• Infectie.
• Een bevalling. 

Zowel kinderen als volwassenen krijgen bij invaginatie aanvallen van heftige buikpijn. Vaak gaat dit samen met braken. Veelvuldig overgeven, kan leiden tot uitdrogingsverschijnselen, zoals weinig plassen en sufheid. Soms gaat invaginatie gepaard met bloed- en slijmverlies uit de anus. Bij aanwezigheid van bovenstaande klachten is het belangrijk snel naar een arts te gaan. Hoe later wordt ingegrepen, hoe groter het risico op het afsterven van een deel van de darm en andere complicaties. 

De invaginatie van de darm kan worden gediagnostiseerd met behulp van röntgenonderzoek of een CT-scan.