Gehoorproblemen

In het kort:

• Gehoorproblemen zijn problemen waarbij het gehoor afneemt of er schade is aan het gehoor.
• Gehoorproblemen kunnen sinds de geboorte aanwezig zijn of op latere leeftijd acuut of geleidelijk ontstaan.
• Bekende oorzaken zijn lawaai, harde muziek, ouderdom en erfelijkheid.
• De symptomen en behandeling verschillen per gehoorprobleem.

Het gehoor helpt ons bij het functioneren en communiceren in het dagelijks leven. Daarom is een goed gehoor erg belangrijk. Gehoorverlies en gehoorschade kunnen gehoorproblemen veroorzaken. Er bestaan gehoorproblemen die sinds de geboorte aanwezig zijn, maar in sommige gevallen ontstaan deze door een bepaalde aandoening of sluipen ze er langzaam in. Ook kan een gehoorprobleem erfelijk zijn. Veel voorkomende gehoorproblemen zijn oorsuizen, hyperacusis, otosclerose, ziekte van ménière en middenoorontsteking.  

Hoe werkt het gehoor?

Het oor reageert op geluidstrillingen uit de omgeving. Deze trillingen komen terecht bij het trommelvlies en de gehoorbeentjes (middenoor). Vervolgens komen de trillingen terecht in het slakkenhuis (binnenoor). In het slakkenhuis zitten duizenden trilhaartjes die trillingen doorgeven aan de gehoorzenuw. In het eerste gedeelte van het slakkenhuis worden hoge tonen verwerkt en in het tweede gedeelte worden de lage tonen verwerkt. De gehoorzenuw geeft een signaal door naar de hersenen, waardoor de hersenen het geluid herkennen.

De mate van geluidsterkte wordt uitgedrukt in decibel (dB). Vanaf 80 decibel kan er gehoorverlies en gehoorbeschadiging ontstaan. Gehoorproblemen kunnen ontstaan door:

• Lawaai
• Harde muziek
• Roken of drinken
• Medicijnen
• Oorontsteking (druk op de oren)
• Suizende oren door bijvoorbeeld motorrijden
• Ouderdom
• Erfelijkheid
• Bepaalde aandoeningen, zoals diabetes of hoge bloeddruk
• Oorprop (opgehoopte oorsmeer in de gehoor
• Stress

Beschadigde trilhaartjes

De trilhaartjes in het binnenoor zijn constant bezig met geluid verwerken. Wanneer de trilhaartjes beschadigd raken door bijvoorbeeld te vaak en te lang harde geluiden horen, gaan deze kapot. Beschadigde trilhaartjes geven verkeerde signalen door aan de hersenen. Hierdoor hoor je een piep. Als er steeds meer trilhaartjes kapot gaan, blijven er niet genoeg trilhaartjes over om de geluiden door te geven aan de hersenen en kun je langzamerhand slechthorend worden of continu een piep of ruis horen. Andere gehoorproblemen die kunnen ontstaan zijn overgevoeligheid voor geluid (hyperacusis), en geluiden links en rechts verschillend waarnemen (diplacusis).

Luchtgeleiding en botgeleiding

De geleiding van een geluid kan plaatsvinden door de lucht (luchtgeleiding) of door het bot (botgeleiding). In het geval van luchtgeleiding bereikt een geluid via de lucht het trommelvlies, waarna het verder wordt geleid via de middenoorbeentjes naar het slakkenhuis. Geleiding door het bot vindt plaats als er bijvoorbeeld een stemvork op de schedel wordt geplaatst en het geluid zich via de schedel voortplant naar het slakkenhuis. Een belangrijk verschil tussen deze twee vormen van geleiding is dat er bij botgeleiding geen gebruik wordt gemaakt van het trommelvlies en de middenoorbeentjes.

Dit kan de arts helpen bij het achterhalen van de oorzaak van gehoorverlies. Als er bij een patiënt wel botgeleiding, maar geen luchtgeleiding is, ligt de oorzaak van het gehoorverlies naar alle waarschijnlijkheid niet in het slakkenhuis, maar in de gehoorbeentjes of het trommelvlies. Bij het ouder worden treedt er verlies op van de hoge tonen. Behalve door veroudering ontstaat gehoorverlies ook na langdurige blootstelling aan lawaai.

De symptomen van gehoorproblemen kunnen verschillen per persoon. De volgende symptomen kunnen ontstaan bij gehoorproblemen:

Oorsuizen

• Fluitend, zoemend, brommend geluid horen
• Constante ruis of piep
• Verminderde concentratie en slaap
• Stemmingswisselingen
• Angst
• Wanhoop
• Boosheid

Hyperacusis

• Frustratie en zelfs fysieke pijn bij het horen van bepaalde geluiden
• Vermoeidheid
• Somberheid of depressie

Ziekte van ménière

• (Draai)duizeligheid
• Oorsuizen
• Gehoorverlies
• Druk in het oor
• Vermoeidheid door de inspanningen om een gesprek te volgen
• Frustratie, machteloosheid

Middenoorontsteking

• Oorpijn
• Koorts
• Gehoorverlies
• Vocht uit het oor

Diplacusis

• Links en rechts geluiden verschillend horen
• Gehoorverlies
• Frustratie

Otosclerose

• Gehoorverlies neemt langzaam toe
• Oorsuizen