Wat is een total body scan?

Er gaat altijd een intakegesprek (anamnese) aan vooraf. Daarin wordt bekeken en besproken wat er precies gecheckt moet worden. Na het maken van de MRI-scans en eventueel CT-scans bespreekt de arts dezelfde dag nog de resultaten van het onderzoek. Aan het eind van de dag krijg je alles mee naar huis. Ook is er een nazorgteam beschikbaar. De verpleegkundigen in dit team kunnen je begeleiden bij de vervolgstappen en eventueel contact leggen met je huisarts of zo nodig met andere medisch specialisten. 

Met MRI-techniek (magnetic resonance imaging) worden via een magnetisch veld en radiogolven scans gemaakt van je hele lichaam. Er worden digitale doorsneden gemaakt van je lijf, waarop je inwendige lichaam goed zichtbaar wordt. Met behulp van het inspuiten van een zogenoemde contrastvloeistof worden eventuele tumoren en andere zwellingen zichtbaar gemaakt. Het maken van zo'n scan duurt een kwartier tot een half uur. Het maken van een MRI-scan is onschadelijk voor je lichaam.

Een andere veelgebruikte techniek is de CT-scan. Dit röntgenonderzoek is geschikt om bepaalde organen, zoals de longen, het hart en de darmen nauwkeuriger te onderzoeken. Het maken van een scan duurt vijf tot tien minuten. Bij het maken van zo'n scan komt röntgenstraling vrij. Gezien de schadelijke effecten bij een grote dosis van deze straling wordt een CT-scan niet standaard uitgevoerd.

We sommen enkele voordelen van een bodyscan voor je op:

• Door een bodyscan word je je bewust van de risico's die je loopt of word je juist gerustgesteld.
• Je krijgt direct de uitslag en informatie, waardoor je bewust gezonder kan gaan leven. Zo kun je risico's verlagen.
• Een bodyscan kan ziektes in een vroeg stadium signaleren.
• Een total body scan is anoniem.
• Je hebt geen verwijzing nodig van de huisarts en kunt zelf bepalen wat je wilt laten onderzoeken (en wat niet).
• Je kunt zelf bepalen waar en wanneer je een onderzoek wilt doen.

Natuurlijk zijn er ook enkele nadelen te benoemen. Het is belangrijk dat je zelf een afweging maakt.

• Een total body scan kan je confronteren met een negatieve uitslag.
• Er kan iets anders gevonden worden dan je in eerste instantie zocht.
• De bodyscan kijkt alleen naar bepaalde ziektes; het geeft dus geen garantie voor je gezondheid.
• Wanneer de bodyscan iets signaleert dat afwijkt, kan dit leiden tot (vervelende) vervolgonderzoeken om vast te stellen wat het is. 
• Je moet bij het signaleren van een ziekte beslissen of je wel of geen behandeling (die mogelijk gepaard gaan met risico's en bijwerkingen) wilt.
• Wanneer je binnenkort een verzekering of hypotheek wilt afsluiten moet je vragen over je gezondheid naar waarheid beantwoorden. Hierdoor wordt het afsluiten van een verzekering of hypotheek mogelijk moeilijker of duurder.

Het voornaamste bezwaar van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) is dat de uitslag van zo'n onderzoek zowel onnodige ongerustheid als onterechte geruststelling oplevert. "De uitslag biedt bij mensen zonder klachten nooit de zekerheid dat je helemaal gezond bent. Een gunstige uitslag zou zelfs mensen ervan kunnen weerhouden om te stoppen met roken en minder te gaan eten". De check heeft dan juist een averechts effect, denkt het NHG. Ook vinden de huisartsen dat zo'n bodyscan een hoop geld kost. "Desondanks leidt het vaak tot duur vervolgonderzoek om de aangewakkerde ongerustheid weg te nemen".

De Stichting Cliëntenbelangen Preventief Gezondheidsonderzoek laat echter weten dat een aantal overkoepelende artsenorganisaties geen oog heeft voor het belang van vrijwillig preventief onderzoek. Zo zijn veel mensen op tijd behandeld na preventief medisch onderzoek, waardoor erger werd voorkomen. Een bijkomend en niet onbelangrijk maatschappelijk voordeel is dat een vroege diagnose juist kan leiden tot kostenbesparingen en minder financiële druk op het zorgstelsel. Bovendien hebben veel mensen met preventief medisch onderzoek nog jarenlang deel uit kunnen maken van de maatschappij en daardoor vele miljoenen extra belastinggeld opgeleverd. Deze bedragen steken met kop en schouders uit boven de kosten van onderzoek naar mogelijk vals-positieve resultaten bij kwalitatieve health checks.