Kriebelhoest

In het kort:

• Een kriebelhoest (prikkelhoest) ontstaat door prikkeling van de bovenste luchtwegen.
• De oorzaak van kriebelhoest is vaak een verkoudheid, maar kan ook een allergie als hooikoorts, stress, hartfalen of een longembolie zijn.
• Meestal gaat een kriebelhoest vanzelf weer over, tenzij het om een onderliggende ziekte gaat.
• Als je erg last hebt, kun je medicijnen nemen die de hoestprikkel onderdrukken.

Wat is kriebelhoest?

Kriebelhoest is een droge hoest die ook wel prikkelhoest wordt genoemd. Een kriebelhoest is het gevolg van prikkeling van de bovenste luchtwegen. Droge hoest en een loopneus zijn vaak de eerste tekenen van een verkoudheid.

Droge hoest zonder slijm

In tegenstelling tot vastzittende hoest, hoest je bij kriebelhoest nauwelijks slijm op. Vandaar de benaming droge hoest.

Langdurige hoest met slijm? Dit moet je doen

Oorzaak van kriebelhoest

Een kriebelhoest kan verschillende oorzaken hebben, van een verkoudheid en hooikoorts tot onderliggende ziektes als hartfalen. Hieronder lees je er meer over.

Kriebelhoest door verkoudheid

Kriebelhoest kan worden veroorzaakt door een verkoudheid. Bijna iedereen heeft wel eens last van verkoudheid. Dit kan variëren van een snotneus tot je flink ziek voelen. De meeste verkoudheden gaan gepaard met een loopneus, hoesten en hoofdpijn. De hoest bij een verkoudheid geeft vaak een kriebelend gevoel. Verkoudheid is een onschuldige oorzaak van hoest en vaak gaat het snel weer vanzelf over.

Kriebelhoest door hooikoorts

Bij hooikoorts is het slijmvlies in je luchtwegen geïrriteerd. Je kunt naast jeukende en waterige ogen ook een branderig gevoel in je keel krijgen, waardoor een kriebelhoest kan ontstaan. 

Kriebelhoest door een allergie

Een allergische reactie kenmerkt zich niet alleen door niezen, een verstopte neus en tranende ogen. Ook een droge keel en kriebelhoest kunnen klachten zijn van een allergie.

Prikkelhoest door hartfalen

Bij hartfalen is het hart niet in staat om voldoende zuurstofrijk bloed rond te pompen in het lichaam. Organen krijgen hierdoor minder zuurstof en voedingsstoffen aangeleverd dan nodig. Bij linkszijdig hartfalen pompt de linkerhartkamer niet goed en kan er vocht in de longen komen (longoedeem). Naast vermoeidheid en kortademigheid, kan daarom ook kriebelhoest ontstaan bij linkszijdig hartfalen. Dit komt vooral voor als je plat ligt.

Prikkelhoest door longembolie

Een longembolie gaat vaak gepaard met plotselinge kortademigheid, pijn bij het ademhalen en pijn tussen de schouderbladen of op de borst. Daarnaast kun je last krijgen van een spontane kriebelhoest.

Kriebelhoest door stress?

Hoewel het bijna nooit voorkomt, kan stress tot problemen met je keel leiden, zoals keelpijn of continu hoesten. Heb je naast deze ‘stresshoest’ last van andere klachten die duiden op stress of een burn-out? Raadpleeg dan je huisarts.

Andere oorzaken

Een kriebelhoest kan ook worden veroorzaakt worden door droge, stoffige lucht in huis. Dit irriteert het slijmvlies van de keel, waardoor je gaat kuchen of hoesten. Als dit dagen aanhoudt, raakt het keelslijmvlies ernstig beschadigd en blijf je hoesten. Ook roken kan kriebelhoest veroorzaken.

Kriebelhoest bij kinderen

Neem altijd contact op met je huisarts als je hoestende baby jonger dan 6 maanden is en suf is, minder drinkt, ontroostbaar huilt of ernstig benauwd is. Bij een baby ouder dan zes maanden neem je contact op met je huisarts wanneer hij of zij langer dan vijf dagen hoest.

Behandeling van kriebelhoest

Meestal zijn er geen medicijnen nodig om het hoesten te onderdrukken. Alleen als je er erg veel last van hebt, bijvoorbeeld doordat je er niet van kunt slapen, worden medicijnen voorgeschreven. Dit zijn medicijnen die de hoestprikkel onderdrukken, waardoor je minder hoest. Je geneest hier echter niet sneller door. Wanneer je veel slijm in je luchtwegen hebt, is het niet verstandig om deze medicijnen te gebruiken. Hoesten houdt je luchtwegen namelijk schoon.

Lees meer over andere vormen van hoest

Wat te doen tegen kriebelhoest?

• Stop met roken, want dit zorgt voor irritatie van je luchtwegen.
• Slaap met een raam open, voor frisse en vochtige lucht.
• Zorg voor een glas water op je nachtkastje, zodat je iets kunt drinken wanneer je last hebt van een droge keel.
• Hang waterbakjes aan de verwarming zodat de luchtvochtigheid in je kamer op peil blijft.
• Neem een dropje of keelpastille om keelpijn en hoesten tijdelijk te verminderen.
• Probeer niet te hard te praten of schreeuwen. Forceer je stembanden niet.
• Voorkom dat je dampen inademt die je luchtwegen prikkelen, zoals verfdampen.