Heesheid (Stemverlies)

Heesheid en stemverlies zijn veel voorkomende stemstoornissen waarbij de stemkwaliteit is verslechterd. Dit wordt ook wel een schorre stem genoemd: de stem klinkt niet meer helder en er is een ruis of kraak te horen. Het is ook mogelijk dat de stem gedeeltelijk of helemaal wegvalt.  

Er zijn twee soorten heesheid: hypertone en hypotone heesheid. Bij hypertone heesheid wordt de stem hard ingezet waarbij de stembanden met een klap dichtslaan (glottisslag). Het stemgeluid klinkt dan persend en geknepen en aan het eind van de dag kan dit tot totaal stemverlies leiden. Bij hypotone heesheid is de stemspleet niet volledig gesloten door spierslapte. Hierdoor wordt de stem zwak en is er veel ruis hoorbaar.

Heesheid is vaak het gevolg van verkeerd stemgebruik. Bij kinderen ligt de oorzaak meestal in veel en hard schreeuwen.

Andere veelvoorkomende oorzaken van heesheid zijn:

• Een lichamelijke oorzaak: afwijkingen van de stembanden door een infectie, een keelontsteking, tumoren of poliepen.
• Een operatie onder narcose: vanwege het buisje dat in de luchtweg geplaatst wordt om verbinding te maken met de machine voor de verdoving.
• Een functiestoornis: stembandverlamming, onjuiste stemtechniek, al of niet met overbelasting.
• Het gebruik van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld sommige allergiemedicatie).
• Roken.
• Psychische factoren, zoals stress of angst.
• Hormonale veranderingen (bijvoorbeeld bij een te hard of te zacht werkende schildklier of bij langdurig gebruik van hormoonmedicijnen).

Heesheid kun je op verschillende manieren herkennen. Symptomen van heesheid zijn:

• een schorre stem
• een ruis of kraak in de stem
• het (gedeeltelijk) wegvallen van de stem.

Vaak gaat heesheid ook gepaard met andere symptomen, zoals keelpijn, een onregelmatige of andere ademhaling en anders spreken.