Contacteczeem

Bij contacteczeem heb je huiduitslag doordat de huid in contact komt met bepaalde stoffen. Er bestaan twee soorten contacteczeem: allergisch en ortho-ergisch contacteczeem. Contacteczeem kan bij iedereen voorkomen. Toch zijn sommige mensen gevoeliger voor irritatie van de huid of het ontwikkelen van een allergie, dit zijn mensen met atopie. Contacteczeem komt vaak voor bij kapsters (kapperseczeem), metaalbewerkers en mensen in de zorgsector. Zij komen regelmatig in aanraking met stoffen die de huid kunnen irriteren. Contacteczeem is niet besmettelijk voor anderen.

Allergisch contacteczeem

Allergisch contacteczeem wordt veroorzaakt door een allergische reactie op een bepaalde stof (allergeen). 

Foto-allergisch contacteczeem

Foto-allergisch contacteczeem ontstaat wanneer een allergeen samen met licht op de huid komt en ontsteking van de huid veroorzaakt. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij het gebruik van een zonnebrandcrème of parfum. 

Ortho-ergisch contacteczeem

Ortho-ergisch contacteczeem ontstaat doordat de huid geïrriteerd raakt door bepaalde stoffen, zoals zeep, afwasmiddelen en water. Er is hierbij geen sprake van een allergie.

De allergische vorm van contacteczeem ontstaat als je een allergie hebt ontwikkeld voor een bepaalde stof. Dit kunnen verschillende stoffen zijn, bijvoorbeeld:

• Onedele metalen
• Conserveringsmiddelen
• Geurstoffen
• Geneesmiddelen in zalven of crèmes
• Rubberbestanddelen

Je wordt niet zomaar van de ene op de andere dag allergisch voor een bepaalde stof. Om allergisch te worden moet je voor een bepaalde tijd in contact staan met die specifieke stof. 

Lees meer over allergieën

De niet-allergische vorm (ortho-ergisch eczeem) wordt veroorzaakt door specifieke stoffen, bijvoorbeeld door water, zeep, desinfecterende stoffen en schildermaterialen. Je hoeft niet allergisch te zijn, maar iedereen kan contacteczeem krijgen bij contact met deze stoffen. Waarom dit bij de ene persoon wel en de andere niet ontstaat is onbekend. Atopie is een sterk risicoverhogende factor. Waarschijnlijk spelen bepaalde eigenschappen van een persoon hierbij een rol.

Symptomen van acuut contacteczeem zijn sterk jeukende, met vocht gevulde blaasjes en roodheid en zwelling van de huid. Wanneer de blaasjes openbarsten, ontstaan vochtige plekken op de huid. Dit noemt men ook wel open en/of nat eczeem. Deze plekken kunnen geïnfecteerd raken. Zorg daarom voor goede hygiëne. 

Bij chronisch contacteczeem is je huid juist heel droog, rood en geeft het ook schilfers af. De huid is daarbij verdikt en stug. Hierdoor kunnen kloofjes ontstaan. Jeuk komt niet zoveel voor bij chronisch contacteczeem. Mensen met chronisch contacteczeem hebben meer last van de pijn en de kloofjes.

Contacteczeem komt voornamelijk voor op de handen, voeten en gezicht. Het kan ook op andere plekken voorkomen.

Contacteczeem op handen

Langdurig en veelvuldig (beroepsmatig) gebruik van irriterende stoffen kan het natuurlijke laagje vet en talg van de huid laten verdwijnen, waardoor ontstekingen kunnen ontstaan op de handen.

Contacteczeem op voeten

Het is mogelijk dat je allergisch bent voor leer of een lijmstof die in schoenen zit verwerkt, waardoor eczeemplekken op de voetrug ontstaan. Het is onder andere te herkennen aan rode plekken, zwelling, blaasjes en schilfering.

Contacteczeem in het gezicht

Contacteczeem in het gezicht treedt met name op rond de haarlijn, ogen en mond. Het kan bijvoorbeeld ontstaan door, geurstoffen, een gezichtscrème, make-up of een geneesmiddel in de vorm van een zalf.

Contacteczeem op de hoofdhuid

Een (allergische) eczeemreactie op de hoofdhuid komt niet zo vaak voor. De reactie kan worden veroorzaakt door parfum in shampoo’s, spoelingen en gels, haarverfstoffen en schuimende zeepstoffen. De reactie is vaak ook te zien in omliggende gebieden, zoals de nek en het voorhoofd.

Over het algemeen wordt contacteczeem behandeld met corticosteroïden. Vaak in de vorm van een zalf of crème.

Eczeemzalf

Eczeemzalf beschermt de huid tegen uitdroging en vermindert jeuk en irritatie. Corticosteroïdenzalf is een speciale hormoonzalf die werkt tegen de jeuk en de ontstekingsreactie in de huid remt. 

Er zijn een aantal maatregelen die je zelf kunt nemen:

• Vermijd contact met de stof waar je allergisch voor bent. 
• Geef je huid zoveel mogelijk rust. 
• Vermijd water, zepen en shampoos. 
• Smeer je huid 1 of 2 keer per dag in met een zalf of crème, zoals vaseline of uierzalf. Dit helpt tegen uitdroging, jeuk en irritatie.
• Was je handen niet te vaak.
• Trek schoonmaakhandschoenen van vinyl aan tijdens het schoonmaken.
• Bespreek je klachten met je bedrijfsarts als de klachten ontstaan door werkzaamheden.

Door deze maatregelen kunnen de klachten van contacteczeem verminderen en zelfs verdwijnen. Wel is het goed om te weten dat eczeem terug kan komen of in mindere mate aanwezig blijft.

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen:

• Kiesbeter (Zorginstituut Nederland)
• Bernhoven
• Nationaal Huidcentrum
• Bergman Clinics