Te veel vitamine A

Een teveel aan vitamine A, ook wel hypervitaminose A genoemd, heeft nadelige effecten. Te veel vitamine A kan namelijk een vergiftiging veroorzaken. Je hebt chronische vergiftiging en acute. Een aantal positieve effecten van vitamine A gaan averechts werken. Klachten die mogelijk optreden zijn:

• Rode en schilferige huid
• Misselijkheid
• Problemen met zicht
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Slaperigheid
• Afwijkingen aan je ogen, huid en/of skelet

Als bovengrens voor een aanvaardbare (veilige) inneming van vitamine A geldt 800 microgram per dag (een tot drie jaar) tot maximaal 3000 microgram per dag (volwassenen). Zwangere vrouwen mogen ook niet meer dan 3000 microgram per dag binnenkrijgen, aangezien dit de kans vergroot op aangeboren afwijkingen.

Een teveel aan vitamine A komt zelden voor. Voordat deze aandoeningen verschijnen zou er een onrealistische hoeveelheid vitamine A ingenomen moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan dagelijks tien sneeën brood met leverpastei voor meerdere weken achter elkaar. In deze situatie zal een chronische vergiftiging optreden. Hierbij zullen langzaam lichamelijk klachten verschijnen.

Als je de bovengenoemde hoeveelheid vitamine A in een kortere tijd inneemt, is er kans op een acute vergiftiging. Bij een acute vergiftig kunnen de lichamelijke klachten vrijwel direct opkomen.

Een teveel aan vitamine A is alleen te halen uit dierlijke producten of overmatig hooggedoseerde supplementen. Vooral bij het regelmatig eten van leverproducten heb je een kans op een vitamine A vergiftiging. Aan peuters en kleuters (een tot drie jaar) wordt daarom geadviseerd om het gebruik van leverproducten te beperken. Zij hebben minder vitamine A nodig dan volwassenen en komen hierdoor sneller aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Het is in eerste plaats belangrijk om te variëren in belegsoorten. Houd als vuistregel aan: niet meer dan twee tot drie boterhammen met (smeer)leverworst per week.

Voor volwassenen wordt aanbevolen om maximaal twee boterhammen met leverpastei per dag te eten. Als een zwangere leverworst of leverpaté wil eten, krijgt ze het advies van de diëtist om dit te vermijden. Lees meer hierover op de pagina Vitamine A en zwangerschap.

Het krijgen van hypervitaminose A, via groente en fruit, is zelden bij iemand vastgesteld. Dit komt hoogstwaarschijnlijk doordat er minder bètacaroteen tot vitamine A wordt omgezet, als er al genoeg vitamine A in het lichaam is opgenomen.