LDL-cholesterol verlagen door voeding

Cholesterol is een vetachtige stof die van nature in ons lichaam voorkomt. De lever maakt cholesterol aan. Daarnaast neemt het lichaam een klein deel van het cholesterol uit voeding op. Cholesterol is een belangrijke stof voor bijvoorbeeld de bouw van cellen en hormonen. Het is dus op zichzelf ook niet schadelijk.

Er zijn twee soorten cholesterol:

• HDL-cholesterol
• LDL-cholesterol

Cholesterolwaarden horen in balans te zijn. Normaal regelt het lichaam exact hoeveel cholesterol er wordt opgenomen uit voeding en hoeveel er wordt aangemaakt om een constante cholesterolconcentratie in de cellen van het lichaam en het bloed te behouden. Soms zijn deze cholesterolwaarden uit balans. Dit is vooral een probleem als er te veel van het LDL-cholesterol in het bloed zit. Het lichaam maakt dan bijvoorbeeld te veel cholesterol aan of haalt te weinig LDL-cholesterol uit het bloed. Als het cholesterol te hoog is, kun je het cholesterol verlagen.

Een verhoogd cholesterol geeft niet altijd klachten, maar is wel een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Op den duur kan met name het LDL-cholesterol zich ophopen in de wanden van de bloedvaten. Dit proces heet aderverkalking. Als je langere tijd een verhoogd cholesterol hebt vernauwen de bloedvaten hierdoor en kunnen zelfs tijdelijk afgesloten raken. Dit kan leiden tot hart- en vaatziekten, zoals pijn op de borst, een hartaanval of een beroerte. Lees meer over HDL-/ LDL-cholesterol en hart- en vaatziekten.

Er zijn een aantal factoren die een negatieve invloed hebben op het cholesterol:

• Veel ongezonde vetten eten: verzadigd vet en transvet zijn ongunstig voor het cholesterolgehalte. Lees meer over cholesterol verlagen door voeding.
• Te weinig lichaamsbeweging.
• Roken.
• Overgewicht.
• Een ziekte, zoals diabetes of een traag werkende schildklier (hypothyreoïdie).
• Erfelijkheid: in sommige families komt een hoog cholesterol vaker voor. Lees ook de pagina familiaire hypercholesterolemie.

Meer informatie over de risicofactoren voor een hoog cholesterol vind je op de website van de Hartstichting.

Er zijn verschillende manieren om het cholesterol te verlagen. Zo bestaan er verschillende medicijnen die de aanmaak van cholesterol remmen en als gevolg daarvan het cholesterolgehalte in het bloed verlagen. De bekendste en meest voorgeschreven cholesterolverlagers zijn statines – ook wel cholesterol(synthese)remmers genoemd. Soms schrijft de arts medicijnen voor bij een hoog cholesterol, maar een gezonde leefstijl blijft te allen tijde van groot belang en ook de eerste stap in het toewerken naar een gezond cholesterol. Ook als medicijnen niet nodig zijn, is het zinvol om te letten op de cholesterolwaarden. In dit dossier vind je meer informatie over de invloed van leefstijl en voeding op cholesterol en over wetenschappelijke inzichten over cholesterolverlagende voeding. 

Dit dossier is geschreven gebruikmakend van adviezen door J. Plat - Professor 'Fysiologie van de voeding' aan de Universiteit Maastricht