Diarree en eten

Vaak ontstaat diarree door het eten van besmet, bedorven of niet-gaar voedsel. Om diarree door eten te voorkomen, is het belangrijk om op een aantal dingen te letten:

• Bak varkensvlees en kip goed door. Let hier ook goed op als je barbecuet.
• Zorg voor een goede hygiëne in de keuken. Was je handen en kookgerei regelmatig, zeker na het aanraken van rauw vlees. Gebruik ook aparte snijplanken voor vlees en groenten.
• Bewaar eten koel, het liefst in de koelkast.
• Let op de houdbaarheidsdatum van voedsel.

Reizigersdiarree

Bij mensen die in het buitenland zijn komt reizigersdiarree vaak voor door verminderde hygiënische omstandigheden. In veel niet-westerse landen is het kraanwater daarnaast niet drinkbaar, wat diarreeklachten kan veroorzaken als je het toch drinkt. Er zijn een aantal dingen waar je op kunt letten om reizigersdiarree te voorkomen:

• Drink alleen water uit flessen of doorgekookt water in landen waar het kraanwater niet drinkbaar is. Gebruik ook geen kraanwater bij het bereiden van voedsel en tandenpoetsen. Drink ook geen dranken met ijsblokjes en eet geen gewassen fruit of rauwkost. Je kunt groenten en fruit beter schillen of ze wassen met water uit een fles.
• Bewaar eten koel en zorg dat er geen ongedierte bij kan.
• Let erop dat vlees en vis goed verhit en gaar zijn voordat je het eet.
• Wees voorzichtig met eten dat op straat verkrijgbaar is.

Bij diarree is het belangrijk dat je probeert om zo normaal en zo gezond mogelijk te blijven eten. Daarnaast is het belangrijk om:

• Veel te drinken (twee tot drie liter per dag) om uitdroging te voorkomen. Water, thee en bouillon zijn goed om te drinken bij diarree. Hoe meer diarree je hebt, hoe meer vocht je verliest en hoe meer je moet drinken. Drink bijvoorbeeld elke keer een glas nadat je waterige ontlasting hebt gehad.
• Vezelrijke voeding te eten. Vezels houden de ontlasting namelijk soepel en geven volume. Vezels zitten onder andere in volkorenbrood en groente.
• Kleine porties te eten als je last hebt van buikkrampen. Als er iets in de maag komt, worden darmen ook geprikkeld en hierdoor kan een golf van diarree ontstaan. Dit betekent niet dat je iets verkeerds hebt gegeten, maar dat maag en darmen nog gevoelig zijn.

Chronische diarree wordt vaak veroorzaakt door een achterliggende aandoening. Bij sommige aandoeningen speelt voeding een belangrijke rol, zoals bij PDS. Ook een voedingsintolerantie, zoals coeliakie en lactose-intolerantie, kan chronische diarree veroorzaken. Vaak zal de huisarts je daarom testen op dit soort voedingsintoleranties. Blijkt dat je dit hebt? Dan kun je de diarreeklachten vaak verhelpen door het voedingsmiddel in kwestie voortaan te vermijden.

De diarreeklachten kunnen ook een gevolg zijn van overmatige consumptie van laxerende voedingsmiddelen. Soms worden mensen onnodig doorverwezen voor specialistisch onderzoek, terwijl de oorzaak van de diarreeklachten eenvoudig gevonden kon worden tijdens het gesprek met de arts. In sommige gevallen wordt de chronische diarree volledig veroorzaakt door overmatige inname van:

• Koffie en andere cafeïnehoudende dranken zoals cola en energydranken
• Suiker (o.a. in snoep en frisdrank)
• Zoetstoffen (o.a. xylitol en sorbitol)
• Fructose (o.a. in fruitsappen)

Drink je veel dranken met cafeïne, suiker en/of kunstmatige zoetstoffen of eet je veel zoetigheid? Je kunt je klachten zelfstandig proberen te verminderen door hiermee te minderen. Over het algemeen is het echter raadzaam om ook contact op te nemen met de huisarts zodat andere oorzaken kunnen worden uitgesloten.

Bij diarreeklachten door PDS speelt voeding een belangrijke rol. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen namelijk darmklachten uitlokken. Welke voedingsmiddelen dat zijn, verschilt per persoon. Dit heeft te maken met een groep koolhydraten, de zogenoemde FODMAP’s: Fermenteerbare Oligosachariden Disachariden Monosachariden And Polyolen. Deze moleculen worden lastig opgenomen in de dunne darm en kunnen daardoor klachten veroorzaken. Sommige mensen met PDS hebben daarom baat bij het FODMAP-beperkte dieet, waarbij je door bepaalde voedingsgroepen weg te laten uit je voeding kunt achterhalen welke voedingsmiddelen je klachten verergeren. Overleg van te voren met je huisarts of een diëtist of het in jouw situatie verstandig en zinvol kan zijn om dit dieet te volgen.

Tijdens het FODMAP dieet eet je gedurende zes weken geen FODMAP-rijke voedingsmiddelen. Dit noemen we de eliminatieperiode. Daarna gaat de herintroductieperiode van start, waarin je elke week voedingsmiddelen uit één FODMAP-groep mag eten. Keren je klachten terug? Dan weet je precies door welke groep deze worden veroorzaakt. FODMAP-groepen die geen klachten veroorzaken kun je na de herintroductieperiode weer rustig gebruiken. Volg het FODMAP-dieet altijd onder begeleiding van een diëtist zodat je geen tekorten aan voedingsstoffen oploopt.

Voedingsmiddelen die bekend staan om het veroorzaken van PDS-klachten zijn onder andere:

• Tarweproducten, waaronder brood, pasta en tarwebloem
• Peulvruchten
• Sommige groenten, waaronder ui en alle koolsoorten
• Fruitsoorten die veel fructose bevatten, waaronder appels en peren (ook het sap van deze fruitsoorten)
• Alle zuivelproducten en zachte kazen (harde en gerijpte kazen mogen wel)
• Kunstmatige zoetstoffen die eindigen op -ol (bijvoorbeeld sorbitol)

Het FODMAP-dieet kan alleen effectief zijn als het heel strikt wordt gevolgd. Een diëtist kan je helpen met het opstellen van een voedingsschema dat je helpt het dieet vol te houden en voorkomt dat je tekorten oploopt.