Te hoog cholesterol

Cholesterol is een vetachtige stof die je lichaam nodig heeft om goed te functioneren. Het is een belangrijke bouwstof voor:

• Lichaamscellen
• Hormonen
• Gal

Je lever maakt cholesterol aan, maar je krijgt ook cholesterol binnen via voeding. Als het cholesterolgehalte in je bloed te hoog wordt, is dit niet goed voor de gezondheid van je hart.

Cholesterol is aanwezig in je lichaamscellen en in je bloed. De vetachtige stof lost niet op in water. Om cholesterol op te nemen uit je darm en door je bloed te vervoeren wordt het daarom eerst ingepakt in een bolletje (lipoproteïne). Twee belangrijke bolletjes voor het transport van cholesterol naar en van cellen zijn: LDL en HDL. 

Goed en slecht cholesterol

• LDL-cholesterol wordt ook wel het ‘slechte cholesterol’ genoemd en
• HDL-cholesterol het ‘goede cholesterol’.

Als cholesterol is ingepakt in LDL (‘LDL-cholesterol’) kan je lichaam het uit de bloedbaan halen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer cholesterol nodig is voor de opbouw van een lichaamscel. Wanneer je lichaam niet al het cholesterol nodig heeft, moet cholesterol uit de bloedbaan worden gehaald. Cholesterol kan namelijk ophopen in de wand van bloedvaten en verstoppingen veroorzaken. Het overschot aan cholesterol wordt ingepakt in HDL (‘HDL-cholesterol’). Dit bolletje wordt weer teruggestuurd naar de lever. Te veel cholesterol wordt dan uitgescheiden via de ontlasting.

Totaal cholesterol

• Gewenst: lager dan 5,0 mmol/l
• Verhoogd: boven de 5,0 mmol/l
• Sterk verhoogd: boven de 8,0 mmol/l

LDL-cholesterol

Hoe lager je LDL-cholesterol is, hoe beter. De streefwaarden verschillen per persoon. Dit heeft te maken met het risico op hart- en vaatziekten.

• Onder de 3,0 mmol/l is over het algemeen goed.

De streefwaarde voor LDL-cholesterol is lager voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten:

• Lager dan 2,6 mmol/l bij mensen met een hoog risico op hart- en vaatziekten.
• Lager dan 1,8 mmol/l bij mensen met hart- en vaatziekten die jonger zijn dan 70 jaar.

HDL-cholesterol

Er is geen streefwaarde voor HDL-cholesterol. Je hebt een verlaagd risico op hart- en vaatziekten bij een waarde hoger dan 1,0 mmol/l bij mannen en hoger dan 1,2 mmol/l bij vrouwen. 

Triglyceriden

Er is geen streefwaarde voor triglyceriden. Je hebt een verlaagd risico op hart- en vaatziekten bij een waarde lager dan 1,7 mmol/l. 

Wanneer heb je verhoogd cholesterol?

Je hebt een verhoogd cholesterolgehalte als je:

• Totaal cholesterol hoger is dan 5 mmol/l óf
• LDL-gehalte hoger is dan 3,0 mmol/l.

Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van één van die factoren kan mogelijk een heilzaam effect hebben.