Allergische reactie op insecten: van muggenbeet tot wespensteek

Bij een allergie geeft je afweersysteem een abnormale reactie op een lichaamsvreemde stof. Je lichaam maakt bij een allergische reactie afweerstofjes aan om je lichaam te beschermen tegen de lichaamsvreemde stof, terwijl dat niet nodig is. Een van die stofjes is histamine. Histamine geeft de vervelende bijwerkingen van een allergische reactie.

Je kunt allergisch zijn voor stoffen waar andere mensen helemaal niet op reageren, zoals huisstofmijt of noten. Of je kunt heftig reageren op een stof die bij andere mensen slechts een milde reactie veroorzaakt, zoals het gif van een mug, bij of wesp.

Insectengif is dusdanig mild dat het bij mensen zonder allergie alleen een jeukende of pijnlijke bult oplevert, terwijl mensen met een allergie er ernstige klachten van kunnen krijgen. Een allergie voor insectengif kan zich op verschillende manieren uiten: van een extreme huidreactie tot een levensbedreigende anafylactische shock.

Extreme huidreactie bij insectenbeet

Een insectenbeet of steek veroorzaakt in de meeste gevallen sowieso een huidreactie. Denk bijvoorbeeld aan een muggenbult. Dit is een milde afweerreactie op het milde gif dat je binnenkrijgt via de steek of beet. Maar ben je allergisch voor het insect? Dan kan de huidreactie extremer verlopen.

Je kunt bij een extreme huidreactie last krijgen van overmatig grote bulten (enkele centimeters in doorsnede), die niet alleen jeuken, maar ook pijn doen. Daarbij zijn ze rood, opgezet en kunnen vocht lekken. Het kan zelfs gebeuren dat een heel lichaamsdeel opzwelt, zoals je hand of arm.

Een extreme huidreactie bij een insectenbeet is vervelend, maar in principe ongevaarlijk. Let wel op als je gestoken bent in je hals of gezicht! De zwelling zou je luchtwegen kunnen blokkeren. Neem in het geval van een extreme huidreactie op een steek of beet in hals of gezicht altijd contact op met je huisarts of de spoedeisende hulp.

Anafylactische shock bij insectenbeet

Een gevaarlijkere vorm van een allergische reactie op een insectenbeet of –steek is een zogenaamde anafylactische shock. Een anafylactische shock is een acute, zeer ernstige allergische reactie op een lichaamsvreemde stof, zoals insectengif. De reactie kan overal in je hele lichaam schade aanrichten en als het niet snel wordt behandeld, blijft de reactie alsmaar doorgaan.

Zo’n anafylactische shock kan daarom levensbedreigend zijn als je niet snel en goed behandeld wordt. Veel mensen die allergisch zijn voor bijen- of wespengif zijn dan ook zo bang dat ze ’s zomers niet naar buiten durven te gaan. Om toch veilig naar buiten te kunnen, vind je hier tips om insecten te vermijden en informatie over de mogelijke behandeling tegen een allergie.

Ben je gestoken of gebeten door een insect en krijg je een vervelende huidreactie die erger is dan normaal? Dat hoeft dan niet meteen een allergische reactie te zijn. Het kan ook zijn dat de plek ontstoken is geraakt. Hoe kan dat?

Bij een steek of beet van een insect, maakt het insect een minuscuul gaatje in de huid. Hierdoor kunnen er gemakkelijker bacteriën of virussen binnendringen, die bijvoorbeeld op je huid zitten. Zij kunnen vervelende ontstekingsreacties veroorzaken, zoals dikke, rode, warme plekken rondom de steek of beet. Wat dat betreft lijken een allergische reactie en een ontstoken insectenbeet op elkaar.

Hoe herken je dan het verschil tussen een allergische reactie en een ontstoken insectenbeet? Een allergische reactie op insectengif treedt veel sneller op dan een ontsteking. Dus ontstaat de vervelende reactie pas na enkele dagen of na veel krabben? Dan heb je waarschijnlijk te maken met een ontstoken insectenbeet. Een allergische reactie is het dan niet; die ontstaat vrijwel direct.

Een steek van een bij of wesp is een voorbeeld van een giftige insectensteek. Bij het steken brengen zij een gifstofje in je huid in om zichzelf te verweren. Daarentegen is een mug een voorbeeld van een niet-giftig insect. Niet-giftige insecten steken de huid alleen om er bloed uit te zuigen en zichzelf hiermee te voeden. Toch kun je ook door een muggenbeet een allergische reactie krijgen. Lees op de volgende pagina’s meer over de allergische reacties bij:

• Een muggenbeet
• Een bijensteek
• Een wespensteek