Hoe worden schildklieraandoeningen opgespoord?

Bij een verdenking voor een schildklieraandoening verricht de huisarts eerst lichamelijk onderzoek. De huisarts bekijkt en voelt aan de schildklier vanaf de buitenkant van je lichaam. Vooral na het slikken is de schildklier goed zichtbaar. De huisarts voelt aan de schildklier om de beweeglijkheid, de structuur en de grootte te bepalen. Ook kan hij luisteren naar de schildklier. Daarnaast kijkt de huisarts naar je oog en onderbenen omdat schildklierproblemen daar soms zichtbaar zijn.

Alleen lichamelijk onderzoek wordt door de huisarts zelf uitgevoerd. De onderzoeken hieronder worden onder verantwoordelijkheid van medisch specialisten uitgevoerd. De huisarts verwijst je door voor één of meerdere van deze onderzoeken en krijgt daarna de uitslag. Je bespreekt de uitslag van het onderzoek dus met je huisarts, tenzij je al onder behandeling bent bij een medisch specialist.

Om een daadwerkelijke diagnose te stellen, zal er bijna altijd een bloedonderzoek uitgevoerd worden. Het bloedonderzoek gebeurt op verzoek van een arts en wordt uitgevoerd om erachter te komen hoe de schildklierfunctie is. Tijdens een bloedonderzoek worden er één of meerdere buisjes bloed afgenomen en daarna onderzocht in een laboratorium. Verschillende bloedwaarden die in verband staan met de schildklier kunnen worden gemeten, bijvoorbeeld TSH, T3, T4, antilichamen en tumormarkers. Meer informatie over bloedprikken lees je in het dossier bloedonderzoek.

Een echografie van de schildklier wordt vaak gedaan om meer informatie te verkrijgen over de grootte, de structuur en de doorbloeding van je schildklier. Ook cysten, knobbels en verkalkingen zijn te zien tijdens een echografisch onderzoek. De echografie wordt gemaakt vanaf de buitenkant van je lichaam door middel van geluidsgolven, ook wel ultrasoon geluid genoemd. Daarnaast kan er tijdens de echografie een biopsie gedaan worden als de arts een afwijking ziet. Lees hier meer over echografisch onderzoek.

Als de arts tijdens echografisch onderzoek een verdachte afwijking aan je schildklier constateert, dan kan hij direct een biopsie uitvoeren. De arts neemt dan met een dunne naald wat weefsel uit de schildklier. Hierna wordt het weefsel met de microscoop onderzocht in een laboratorium om vast te stellen of het om een ontsteking, goedaardige of kwaadaardige afwijking gaat. Soms wordt de punctie op gevoel gedaan en is echografie niet nodig om de punctie te verrichten. Lees hier meer over een biopsie.

Een nucleair geneeskundig onderzoek van de schildklier wordt ook wel een schildklierscintigrafie genoemd. Bij een schildklierscintigrafie kijkt de nucleair geneeskundige naar de werking, vorm, grootte en de ligging van de schildklier. Tijdens dit onderzoek krijg je een zeer kleine hoeveelheid radioactieve vloeistof met jodium in een bloedvat van je arm gespoten. De actieve schildkliercellen nemen dat jodium op en gaan straling uitzenden. Deze straling wordt gemeten met een speciale camera. Meer gedetailleerde informatie over een scintigrafie vind je hier >>

Heel soms maakt de arts ook nog een röntgenfoto van de schildklier en luchtpijp. De schildklier zelf is niet zichtbaar op de foto, maar je ziet wel of de luchtpijp eventueel weg- of dichtdrukt is. Dit duidt dan op een vergrote schildklier. Eventueel krijg je tijdens het maken van de foto contrastvloeistof toegediend. Lees hier meer informatie over een röntgenfoto.

Bron: Schildklier Organisaties Nederland (SON)