Een gewrichtszwelling kan verschillende oorzaken hebben onder andere trauma (door een val of slag), ontsteking (artritis) en artrose (slijtage). Bij een trauma raakt het gewricht beschadigd. Bij een ontsteking krijg je last van zere gewrichten, bijvoorbeeld pijnlijke vingers, pols of knieën.
Er zijn vele vormen van gewrichtsontstekingen, acuut en chronisch. Acute ontstekingen kunnen bijvoorbeeld ontstaan door overbelasting van het gewricht. Bij reuma is er juist sprake van chronische gewrichtsontstekingen. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan honderd aandoeningen aan gewrichten, spieren en pezen. Reumatoïde artritis is een voorbeeld van een reumatische aandoening met als belangrijkste symptomen gezwollen en ontstoken gewrichten. Artrose is slijtage aan je gewrichten en veroorzaakt pijn en ontstekingen. Jicht is ook een regelmatig voorkomende aandoening, ten gevolge van de urinezuurophoping in een gewricht (kristallisatie). Dit treedt meestal in de voet op, maar kan overal ontstaan.