Bacteriën
Bacteriën zijn kleine eencellige organismen die je met het blote oog niet kunt zien. Deze micro-organismen zijn zo klein dat je ze alleen onder een microscoop kunt bekijken. Bacteriën in bijvoorbeeld het eten zie, ruik en proef je niet. Maar bacteriën zijn eigenlijk overal. Alleen in je darmen leven al miljarden bacteriën. Er bestaan vele duizenden soorten, waarvan goede en slechte. In dit dossier lees je meer over de meest voorkomende bacteriële infecties bij mensen.
Wat is het nut van bacteriën?
Sommige bacteriën heb je nodig en zijn goed voor je gezondheid. In je darmen zitten goedaardige bacteriën die zorgen voor een goede spijsvertering. Yoghurtproducten en probiotica bevatten deze bijvoorbeeld goedaardige bacteriën. Veel bacteriën hebben echter een negatieve invloed op de gezondheid. Je wordt er ziek van. Ziekmakende bacteriën kunnen een voedselvergiftiging of een voedselinfectie veroorzaken. Dat doen zij door gifstoffen of toxines te produceren. Sommige bacteriën kunnen zowel goedaardig als kwaadaardig zijn, zoals de E.coli.
Gevaar van bacteriën
Je krijgt iedere dag zeer veel bacteriën binnen, maar bijna alle slechte varianten worden onschadelijk gemaakt door je immuunsysteem. Soms word je toch ziek en dat komt omdat bacteriën overleven, zichzelf vermenigvuldigen en gifstoffen produceren.
Om te overleven hebben bacteriën verschillende manier ontwikkeld. Zowel in het lichaam als bijvoorbeeld in voeding. Bij ongunstige leefomstandigheden kunnen sommige bacteriën sporen vormen. Een deel van de bacteriecel wordt dan ingekapseld en kan overleven bij extreme kou of hitte. Als de spore overleeft, kan hij weer uitgroeien tot een bacterie.
Een bacterie kan zich ook volledig inkapselen in een cyste. Daarin kan de bacterie een korte tijd overleven en is niet herkenbaar voor het immuunsysteem.
Een bacterie als ziekteverwekker kun je binnenkrijgen via:
- De lucht.
- Oppervlaktewater.
- Voeding, zowel voedsel als dranken.
- De bodem.
- Lichaamsmateriaal zoals bloed, speeksel, ontlasting en urine.
Behandeling met antibiotica
Wanneer je geïnfecteerd bent met een bacterie, krijg je meestal antibiotica toegediend. Dit zorgt ervoor dat de bacterie niet meer kan groeien en het gros van de bacteriën sterft. Daardoor krijgt het immuunsysteem kans om ze op te ruimen waardoor je niet meer ziek bent. Maar antibioticagebruik kan ook leiden tot resistentie. Dat wil zeggen dat bacteriën minder gevoelig worden voor deze middelen als niet alle bacteriën gedood worden. De bacteriën die over blijven leren dan om het medicijn te overleven. De bacterie kan weer gaan groeien en je kunt dus weer opnieuw ziek worden. Een volgende antibioticakuur zal minder effectief zijn. Uiteindelijk zullen bacteriën resistent worden voor alle antibiotica en is geen behandeling meer mogelijk met bestaande middelen.
Deze informatie is gecontroleerd door:
Dit dossier is goedgekeurd door L. Heesterman, arts.