Tanderosie is het oplossen van hard tandweefsel, door zuren uit eten, drinken, snoepen of afkomstig van maagzuur. Tanderosie is een serieus probleem; het glazuur, de buitenlaag van de tand, kan op termijn geheel oplossen. Eenmaal verdwenen glazuur komt niet meer terug. En als de beschermlaag helemaal weg is, kan het onderliggende weefsel, het tandbeen (dentine) van je tanden ook oplossen. 

Tanderosie is volgens tandartsen een grote bedreiging voor je gebit en daarmee ook voor je algehele gezondheid. Veel mensen denken dat je alleen tanderosie krijgt als je ongezond leeft, maar het tegendeel is waar: tanderosie kan ook het gevolg zijn van een gezonde levensstijl. Ook in onze gezonde levensstijl gebruiken we vaak ongemerkt producten die te veel zuur bevatten.

De oorzaak van tanderosie is zuur. Zuren zitten bijvoorbeeld in je voedsel, drinken, snoep of in je maagzuur. Er is bij iedereen een natuurlijk slijtageproces wat de tanden wat doet afslijten. Door onze huidige levensstijl kan het slijtageproces worden versneld en komt ernstige tanderosie steeds vaker en op jongere leeftijd voor.

Voeding

Eén van de belangrijkste oorzaken van tanderosie zijn de zuren die in verschillende voedingsmiddelen zitten. Veel producten krijgen door toevoeging van zuren een frisse smaak, en kunnen hierdoor schadelijk voor het gebit zijn. Ook fruit is zuur. Het eten van veel en vaak fruit kan erosie veroorzaken.

Zonder dat we het door hebben, nuttigen we meer producten met zuren. Veel mensen weten dat suiker en slecht poetsen gaatjes kunnen veroorzaken, maar realiseren zich niet altijd dat (gezonde) zure producten ook schadelijk zijn voor gebit, zoals:

• Fruit.
• Vruchtensappen.
• IJsthee.
• Wijn.
• Saladedressings met azijn.
• Sportdrankjes.
• Energiedranken.
• Siroop.  

Smaak is geen goede maat om te bepalen of iets zuur is. Denk maar aan cola, dat smaakt erg zoet, maar het is tevens ook een zeer zure drank.

Graascultuur

Het is niet alleen de hoeveelheid van “zure” voedingsmiddelen die we consumeren, maar vaak ook de manier waarop. Door de toegenomen welvaart is er altijd en overal eten en drinken verkrijgbaar. Daarnaast zijn de verpakkingen kleiner geworden en vaak ook hersluitbaar. Hierdoor is het gemakkelijker om producten vaker en in kleinere porties te nuttigen op een dag.  Er is een graascultuur van constant eten en drinken ontstaan die extra schadelijk is. Tandglazuur heeft namelijk een uur de tijd nodig om van een zuuraanval te herstellen. De frequentie van eten/drinken is belangrijk als het om erosie gaat. De hele dag kleine slokjes uit frisdrank uit een flesje nemen is schadelijker voor het glazuur dan in één keer een glas cola drinken.

Hoe lang en hoe vaak het zuur met je gebit in contact is, is een bepalende factor voor het ontstaan van tanderosie. Daarbij ook de manier waarop er gegeten en gedronken wordt. Slechte gewoonten zijn:

• Spoelen met zure dranken, of erop kauwen.
• Vlak voor het slapen gaan frisdrank drinken, dan ga je met een zure mond slapen.
• Lollies eten. Deze heb je lang in je mond en zijn erg  zuur.

Maagzuur

Door zuren die uit de maag komen, kan ook tanderosie ontstaan. Dit kan komen door:

• oprispingen, brandend maagzuur wat in je mond komt (reflux).
• eetstoornissen waarbij wordt overgegeven bijvoorbeeld boulimia nervosa, anorexia nervosa.
• herkauwen van voedsel (als gevolg van een ruminatiestoornis).

Zure lucht

Bij sommige beroepen is de werkomgeving schadelijk voor de tanden. Als werknemers door hun werkzaamheden in contact komen met verzuurde lucht, lopen ze een groter risico op tanderosie. De lucht kan verzuurd raken door bijvoorbeeld zoutzuur, salpeterzuur of zwavelzuur.

Medicijnen, drugs en mondhygiëne producten

Aspirine, vitamine C tabletten, ijzerpreparaten en mondwaters zijn zuur. Bij veelvuldig gebruik werken zij erosief. Medicijnen zoals astma inhalers, maar ook drugs (ecstacy) zorgen voor minder speeksel waardoor neutraliserend vermogen van speeksel afneemt.

Slijtage van het tandglazuur

Slijtage van het tandglazuur is ook een veroorzaker van blootliggend tandbeen met gevoelige tanden als resultaat. Tandglazuur vormt normaal gesproken een harde beschermlaag om je tandbeen, samen met het tandvlees biedt het een goede bescherming. Het tandbeen zelf is zachter en heeft een minder dichte structuur dan het tandglazuur. Wanneer er sprake is van slijtage van het tandglazuur, dan is er ook minder bescherming van het tandbeen en kunnen externe prikkels gemakkelijk doordringen.

Slijtage van het tandglazuur ontstaat door:

• Een verkeerde poetstechniek.
• Het gebruik van te harde tandenborstels.
• Tanderosie.
• Tandenknarsen. Hoewel je tandglazuur sterk is, is het na verloop van tijd niet bestand tegen het langdurig over elkaar schuren van je tanden.
• Het bleken van je tanden. Bleekproducten op basis van peroxide kunnen tijdelijk gevoelige tanden veroorzaken.
• Abfractie. Dit houdt in dat tandglazuur afbreekt.

De symptomen van de gevolgen van gevorderde tanderosie zijn:

• Je tanden worden dunner, transparanter en geler.
• Knobbels op kiezen verdwijnen.
• Gevoelige tanden. Als het glazuur van je tanden dunner wordt, kunnen je tanden gevoeliger zijn voor bijvoorbeeld zoet en koud. Het glazuur beschermt het binnenste van je tanden niet goed genoeg meer tegen invloeden van buitenaf. Later kan je  ook last krijgen bij zuur en warm.
• Dunne en doorschijnende randen van tanden. Tanden kunnen gemakkelijk afbreken.

Het afslijten van je tandglazuur gebeurt geleidelijk, hierdoor heb je lange tijd niet in de gaten dat je tanderosie hebt. Weinig mensen realiseren zich dat het tandglazuur niet kan herstellen, je kunt de tanderosie wel proberen tegen te gaan. Ga daarom regelmatig naar de tandarts en vraag het als je wilt weten of je zelf tanderosie hebt.

Bij ernstige mate van tanderosie kunnen tanden en kiezen worden opgebouwd door de tandarts. Om erosie te voorkomen is preventie en voorlichting noodzakelijk. Bij tanderosie is voorkomen beter dan repareren. Het is dus belangrijk om tanderosie in een vroeg stadium te herkennen. Alleen een tandarts kan een juiste diagnose stellen van tanderosie. Het is daarom verstandig de tandarts te vragen om extra op tanderosie te controleren.

Wat kun je zelf doen tegen tanderosie?

Voor opgelost tandweefsel geldt: weg is weg. Dus het is belangrijk om tanderosie te voorkomen. Daarom is het logisch om zure voedingsmiddelen verstandig te consumeren. Daarom nog enkele tips:

• Frequentie van eet- en drinkmomenten beperken: beperk het aantal momenten dat je iets eet of drinkt. Dit geldt niet alleen voor het voorkomen van erosie, maar ook voor het voorkomen van gaatjes. Advies is om maximaal 7 eet- en drinkmomenten op een dag aan te houden. Eet en drink het snel achter elkaar op en houdt het niet lang in je mond. Spoel er niet mee.
• Drink met een rietje: de vloeistof komt slechts een korte tijd in contact met je gebit.
• Verstandig drinken: drink zo min mogelijk frisdrank, vruchtensappen, sportdranken en energiedranken. Melk, water, thee en koffie zorgen niet voor tanderosie.
• Dranken niet nippen: vermijd zoveel mogelijk het nippen of langdurig in de mond houden van zuurhoudende dranken. Slik het in één keer door zodat het contact van het gebit met de zuren verminderd.
• Eet of drink geen zure producten als laatste consumptie voor het slapen gaan: je gaat dan slapen met een zure mond, de mond blijft dan langdurig zuur.
• Goede mondverzorging
• Tandarts: breng twee keer per jaar een bezoek aan de tandarts.