Rookverslaving

Roken is slecht voor de gezondheid. Door de schadelijke stoffen die in sigarettenrook aanwezig zijn, kunnen aandoeningen in het gehele lichaam ontstaan. De belangrijkste schadelijke stoffen zijn teer, nicotine en koolmonoxide. Teer heeft voornamelijk effect op de longen. Het is een mengsel van verschillende stoffen die tot een plakkerige, stroperige stof in de longen condenseren. Teer bevat kankerverwekkende stoffen, waardoor longkanker kan ontstaan. Daarnaast veroorzaakt teer in de longen allerlei afwijkingen waardoor de ademhalingsfunctie achteruit gaat. Nicotine is een verslavend middel dat voornamelijk op het zenuwstelsel werkt. Koolmonoxide vermindert het vermogen van de rode bloedcellen zuurstof op te nemen en door het lichaam te vervoeren.

Rookverslaving: de gewoonte

Door roken treedt gewenning op. Je raakt lichamelijk en geestelijk steeds meer afhankelijk van roken. Je lichaam raakt gewend aan de hoeveelheid nicotine. Wanneer je nicotine binnenkrijgt, krijg je een kalm en opgewekt gevoel. Na twintig minuten daalt de hoeveelheid nicotine in je lichaam. Je krijgt dan te maken met ontwenningsverschijnselen, zoals concentratieproblemen. Deze verdwijnen als je opnieuw rookt. Dit proces herhaalt zich keer op keer.

Roken is ook een geestelijke gewoonte. Het wordt namelijk onderdeel van je leven. Zo kun je roken tijdens je pauze, is het een manier voor omgaan met je emoties of werkt het als beloning. Het afleren van deze gewoonte kost tijd. 

Er zijn enkele aanwijzingen die kunnen duiden om een rookverslaving:

• Je hebt vaak zin om te roken en denkt er veel aan.
• Je rookt meer en vaker dan in het begin.
• Je hebt het idee dat je beter functioneert na het roken.
• Je voornemen om roken te verminderen of te stoppen werkt niet. 
• Je wordt onrustig en voelt je niet goed als je een tijdje stopt met roken.
• Je rookt om ontwenningsverschijnselen tegen te gaan.
• Je blijft roken terwijl je weet dat dit slecht is voor de gezondheid.

Nicotine en andere schadelijke stoffen in sigaretten kunnen zorgen voor meerdere lichamelijke klachten, zoals:

• Klachten aan de longen 
• Hoesten
• Een slechte conditie
• Een hoge bloeddruk
• Een slecht of verminderd reuk- en smaakvermogen

Naast deze klachten kun je last krijgen van een slechte adem, aanslag op je tanden en gele vingers.

De doorsnee-roker is iemand die 15 tot 20 sigaretten per dag rookt. Vergeleken met een niet-roker loopt hij of zij:

• Veertien keer meer kans om aan longkanker, strottenhoofd- of keelkanker of mondkanker te sterven.
• Vier keer meer kans om te sterven aan kanker van de slokdarm.
• Twee keer meer kans om te sterven aan blaaskanker.
• Twee keer meer kans om te sterven aan een hartaanval.
• Aanzienlijk meer kans dat de kwaliteit van het sperma verminderd.

Sigaretten zijn de voornaamste oorzaak van chronische bronchitis en longemfyseem. Een chronische longziekte geeft ook een grotere kans op longontsteking en hartinsufficiëntie. Roken verhoogt ook de gezondheidsrisico's door de verhoogde bloeddruk. De gewoonlijk kleine risico's van de anticonceptiepil zijn bij vrouwen die roken groter. Een zwangere vrouw die 15 tot 20 sigaretten per dag rookt, loopt twee keer zoveel risico een miskraam te krijgen als een vrouw die niet rookt en de kans op een te vroeg geboren baby, die daardoor veel kwetsbaarder is, is ook groter bij een rokende vrouw. Het sterftecijfer van baby's van vrouwen die onmiddellijk na de bevalling roken is bijna 30% hoger, bovendien is de kans op een longaandoening, zoals bronchitis, groter wanneer iemand in een rokerige omgeving woont.

Het effect van een sigaret

Het zogenaamde 'passief roken', het inademen van rook van andere mensen, verhoogt ook het risico op longkanker bij niet-rokers. Aandoeningen kunnen dus ontstaan in mond en keel, hart en slagaderen, de slokdarm, de longen en de blaas. Daarnaast heeft roken effecten in de rest van het lichaam die minder duidelijk zijn. Veel ziekten ontstaan vaker bij rokers dan bij niet-rokers, zonder dat een oorzakelijk bewijs bekend is.

Probeer te stoppen met roken. Er zijn veel methoden in omloop waar ook veel slechte adviezen tussen zitten. Raadpleeg de huisarts als je problemen hebt te stoppen. 

Meer informatie over stoppen met roken

Er zijn een aantal dingen die je kunnen helpen bij het stoppen met roken:

• Kies een gunstige stopdatum; bijvoorbeeld een periode met weinig stress en veel afleiding.
• Ontloop situaties waarin gerookt wordt.
• Vraag jouw omgeving om steun bij het stoppen.
• Gebruik nicotinepleisters, kauwgom of zuigtabletten wanneer jij klachten hebt die worden veroorzaakt door het stoppen met roken.

Bekijk de verschillende methoden om te stoppen met roken

Wil je graag stoppen met roken en lukt het niet? Wij geven nog meer tips over stoppen met roken.

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

• Trimbos
• Rokeninfo