Bradycardie (Te lage hartslag)

In het kort:

• Bradycardie is een hartritmestoornis waarbij er sprake is van een te lage hartslag.
• Bradycardie betekent letterlijk ‘langzaam hart’.
• Symptomen van bradycardie zijn onder meer duizeligheid, vermoeidheid en hartkloppingen.
• Bekende oorzaken zijn ouderdom, hartproblemen en een aangeboren hartafwijking.
• De behandeling voor bradycardie bestaat uit het gebruik van bloedverdunners, bloeddrukverlagers of medicijnen die het hartritme rustig houden.

Bradycardie is een hartritmestoornis waarbij je een te lage hartslag hebt. Een normale hartslag varieert in rust van zestig tot honderd slagen per minuut. Als je in rust een hartslag hebt van minder dan zestig slagen per minuut, heb je een te lage hartslag. Boven de honderd slagen per minuut in rust heb je een te snelle hartslag (tachycardie). 

In sommige gevallen is een hartslag onder de zestig slagen per minuut toch wel normaal. Vaak hebben jonge volwassenen en sporters een trage hartslag. Dit komt doordat hun hart dusdanig getraind is dat het heel efficiënt bloed kan rondpompen door het lichaam. Voor hen kan een hartslag van veertig slagen per minuut heel normaal zijn. In dat geval wordt er ook wel gesproken van een “sporthart”.

Betekenis van bradycardie

Brady betekent ‘langzaam’ en cardie betekent ‘hart’. Bradycardie betekent dus letterlijk ‘langzaam hart’.

Er is een grote kans dat je geen symptomen hebt als je een trage hartslag hebt. Het hoeft ook niet gevaarlijk te zijn. Sommige mensen voelen zelf dat hun hartslag laag is, maar andere mensen niet. Pas als er echt te weinig bloed wordt rondgepompt, ontstaan klachten, zoals:

• Duizeligheid
• Kortademigheid
• Vermoeidheid
• Pijn op de borst
• Hartkloppingen
• Concentratieproblemen
• Flauwvallen
• Geheugenstoornissen

Bij de één zijn de klachten erger dan bij de ander. Een andere aanwijzing voor bradycardie, is dat je hartslag niet omhoog gaat bij het sporten of emoties. Een te lage hartslag kan ook leiden tot een Adams-Stokes-aanval (plotselinge bewusteloosheid van enkele seconden tot een minuut). Neem contact op met je huisarts als je dit en/of andere klachten ervaart. Je kunt ook gebruik maken van de symptomenchecker. 

Symptomenchecker

Een lage hartslag kan veel oorzaken hebben. Vaak ligt het probleem bij de elektrische geleiding van het hart. Zo kunnen littekens op het hart na een hartinfarct en aangeboren hartafwijkingen een verstoring van de elektrische geleiding veroorzaken. Twee aandoeningen waarbij de elektrische geleiding verstoord is, zijn het Sick Sinus Syndroom en een AV-blok. 

Andere mogelijke oorzaken van een verlaagde hartslag zijn:

• Ouderdom
• Bepaalde medicijnen
• Hartklepproblemen
• Bloedingen
• Slaapapneu
• Een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)
• Een ontsteking van het hart (myocarditis)
• Een bloedstolsel in de onderwand van het hart
• Een operatie aan het hart
• Verhoogde hersendruk
• Verkeerde hoeveelheid mineralen in je bloed
• Stimulatie van de vaguszenuw 

Daarnaast kan ook een getraind sporthart de oorzaak van bradycardie zijn. Dit heeft geen negatieve gevolgen voor je gezondheid.

Een arts kan een te lage hartslag bij je ontdekken door een lichamelijk onderzoek, een anamnese en het maken van een hartfilmpje (elektrocardiogram of ECG). Een ECG is een pijnloze test waarbij de elektrische activiteit van het hart wordt gemeten. Door middel van een ECG kunnen veel afwijkingen van het hart ontdekt worden. Andere tests die gebruikt kunnen worden, zijn:

• Holteronderzoek
• Eventrecorder
• Implanteerbare hartritmemonitor
• Echo
• Electrofysiologisch onderzoek
• Inspanningstest
• Bloedonderzoek

De behandeling van een te lage hartslag hangt af van de oorzaak en de symptomen die je hebt. 

Medicatie

Bradycardie kan worden behandeld met medicatie waardoor je hartslag herstelt. Als de oorzaak van de bradycardie ligt bij medicijnen die je slikt, kan de arts andere medicatie voorschrijven, de dosis aanpassen of de medicatie stoppen. Dit is afhankelijk van de persoonlijke situatie. 

Pacemaker

Het is ook mogelijk om een pacemaker krijgen. Een pacemaker wordt geïmplanteerd en helpt om het hartritme te reguleren. Dit apparaatje zorgt dat het hart sneller gaat kloppen door middel van elektrische prikkels. Normaal gesproken doet de sinusknoop dit; dat is de ‘natuurlijke’ pacemaker van het lichaam. Wanneer het hart te langzaam klopt, zal de pacemaker het hartritme corrigeren. 

Het is verstandig om bij het vermoeden van bradycardie je huisarts te raadplegen. Neem contact op als:

• Je hartslag niet hoger wordt bij inspanning of emoties.
• Je regelmatig last hebt van klachten die kunnen duiden op bradycardie.
• Je zelf een te lage hartslag meet en last hebt van bijbehorende klachten.

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

• Hartstichting
• Hartwijzer
• Medtronic