Wat is dementie?

Ruim 270.000 Nederlanders hebben dementie en dit getal stijgt voortdurend. Dit heeft met name te maken met de vergrijzing. Er zijn ook jonge mensen met dementie. In Nederland hebben naar schatting 12.000 mensen jonger dan 65 jaar een vorm van dementie.

Bij dementie gaat in veel gevallen het geheugen sterk achteruit. Dit is het symptoom van dementie dat vooral in het begin erg opvalt. Andere symptomen van dementie zijn:

• Taalproblemen: je kunt de goede woorden niet meer vinden en begrijpt woorden niet meer (afasie). Lezen en het begrijpen van teksten gaan lastiger.
• Moeite met begrijpen: Het begrip hoe je dingen in je omgeving moet gebruiken valt weg (apraxie). Je hebt bijvoorbeeld een sleutel in je handen, maar begrijpt niet wat je ermee moet doen.
• Veranderende persoonlijkheid: je persoonlijkheid kan veranderen door dementie. Je wordt bijvoorbeeld achterdochtig of agressief, of soms juist heel passief en lief. Je kunt ook angstig worden of dingen zien die er niet zijn.

Welke symptomen van dementie het meest aanwezig zijn, wisselt per persoon en vorm van dementie. Wil je meer weten over de verschillende symptomen van dementie, kijk dan op dementie.nl.

Dementie heeft niet één bepaalde oorzaak. Wetenschappers doen nog steeds veel onderzoek naar de factoren die dementie veroorzaken. Er bestaan wel een aantal risicofactoren die een rol spelen bij de kans op dementie. De belangrijkste factor is leeftijd. Naarmate iemand ouder wordt, is de kans op dementie groter. In Nederland heeft veertig procent van de mensen boven de negentig jaar een vorm van dementie.

Er zijn een aantal factoren die de kans op dementie vergroten:

• Depressie
• Diabetes type 2
• Hoge bloeddruk
• Roken
• Te hoog gehalte van aminozuur homocysteïne in het bloed
• Vernauwing halsslagader
• Weinig beweging
• Weinig uitdagingen voor de hersenen en weinig sociale activiteiten
• Hoog cholesterol
• Overgewicht

Sommige risicofactoren kun je proberen zo veel mogelijk te vermijden. Zo verlaag je het risico om Alzheimer te ontwikkelen. Bij chronische aandoeningen kun je jouw huisarts of behandelend arts om adviezen en leefregels vragen om zo het risico – wanneer mogelijk – te verlagen.

Erfelijkheid als oorzaak van dementie

Bij dementie op oudere leeftijd (boven de 65 jaar) spelen erfelijke factoren nauwelijks een rol. Als er al erfelijke factoren aanwezig zijn, wil dit niet zeggen óf en wanneer je de ziekte krijgt. Wanneer dementie op jonge leeftijd voorkomt (onder de 65 jaar), speelt erfelijkheid een grotere rol. Hebben meerdere mensen in de familie op jonge leeftijd dementie gekregen? Dan kan een specifiek gen de dementie veroorzaken. Dit gen is erfelijk. Je kunt met een genetisch onderzoek laten testen of je drager van het gen bent. Je moet echter aan allerlei voorwaarden voldoen om voor zo’n test in aanmerking te komen. Meer informatie over erfelijkheid en genetisch onderzoek kun je lezen op dementie.nl.   

Er is nog geen behandeling die dementie kan genezen. Dementie is een progressieve ziekte, wat betekent dat de verschijnselen steeds erger worden. Er zijn wel medicijnen die de voortgang van de ziekte kunnen vertragen of vervelende symptomen kunnen onderdrukken. De mogelijkheden verschillen per persoon en soort dementie. Wil je meer weten over medicijnen en behandelingen? Kijk dan op dementie.nl.