Belang valpreventie ouderen in badkamer

Een val kan vervelende gevolgen hebben, ongeacht of er wel of geen letsel optreedt. Vallen beïnvloedt de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en mobiliteit, tijdelijk of zelfs permanent. Daarom is het goed om alert te zijn op valrisico. De gevolgen van een val kunnen zowel fysiek als mentaal zijn. Bij fysieke gevolgen kun je denken aan:

• Pijn
• Klein letsel, zoals een blauwe plek, schaaf- of snijwond, verstuiking of kneuzing
• Botbreuken, zoals een gebroken heup, arm of pols
• Ernstiger letsel zoals orgaanschade, hoofdletsel, tijdelijke of blijvende invaliditeit en zelfs overlijden

Het belangrijkste mentale gevolg van een valpartij is de angst om opnieuw te vallen. Deze angst kan juist weer voor extra valrisico zorgen.

In een aantal gevallen is het risico op een val extra groot. Het betreft dan vooral ouderen, maar ook binnen deze groep kun je bepaalde risico’s signaleren. Door goed op de risico’s te letten kun je waar mogelijk maatregelen nemen om het risico op een val te voorkomen.

Bepaalde aandoeningen

Bij verschillende aandoeningen is de kans op een val groter. Denk bijvoorbeeld aan:

• Slechte mobiliteit, door bijvoorbeeld artrose
• Dementie
• Evenwichtsproblemen, zoals door de ziekte van Ménière
• Duizeligheid, bijvoorbeeld ook door hart- en vaatziekten
• Psychische verwarring
• Oogproblemen

Gebruik van medicijnen of hulpmiddelen

Het gebruik van medicijnen kan een risicofactor voor een valincident zijn. Het gebruik van bepaalde kalmerings- en slaapmiddelen (benzodiazepines) verhoogt het risico op vallen en op botbreuken. Deze medicijnen tasten namelijk je alertheid en coördinatie aan. Ook zijn er verschillende medicijnen die je evenwicht kunnen verstoren of duizeligheid veroorzaken. Voorbeelden zijn antipsychotica, diuretica (plastabletten), hart- en bloeddrukmedicatie (ACE-remmers, calciumantagonisten, bètablokkers) en allergiemedicatie (antihistaminica).

Gek genoeg kunnen ook hulpmiddelen die juist bedoeld zijn voor extra ondersteuning een val veroorzaken. Denk maar aan een wandelstok verkeerd op de grond plaatsen of blijven haken met een rollator bij een drempel. Wees dus extra alert bij het gebruik van hulpmiddelen en zorg dat deze altijd goed afgesteld staan.

Onveilige omgeving

Zowel binnen- als buitenshuis ligt een valpartij op de loer. Het is daarom belangrijk eventuele risico’s in kaart te brengen en waar mogelijk te verkleinen. Iedereen kent voorbeelden van uitglijders op een gladde stoep tijdens de winter. Maar ook in je vertrouwde woon- of slaapkamer is er een risico op vallen. Denk hierbij aan oneffenheden, spullen of kleden op de vloer, slechte verlichting in huis of weinig loopruimte.

Onveilige badkamer

Binnenshuis is vooral de badkamer dé plek waar veel valpartijen voorkomen. Voor veel mensen is een veilige badkamer niet vanzelfsprekend. De meeste badkamers zijn namelijk ingericht op design en luxe en zijn dus niet altijd veilig. Een ongelukkige valpartij zit in een klein hoekje; denk aan gladde badkamertegels, een hoge instap van het bad of de douche en weinig houvast. In het kader van valpreventie is het verstandig de badkamer op tijd te laten aanpassen. Vooral voor ouderen is een veilige badkamer van groot belang. Op de volgende pagina lees je hoe je de badkamer veiliger kunt maken.

Dit dossier is mede mogelijk gemaakt door onze partners