Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten

Somatisch Onvoldoende verklaarde Klachten (SOLK) zijn lichamelijke klachten die langer dan zes maanden duren en waarvoor geen medische verklaring te vinden is. Somatisch is een synoniem voor lichamelijk. Somatische klachten betekenen dus letterlijk lichamelijke klachten. Er zijn situaties waarbij er wél een ziekte of lichamelijke afwijking wordt gevonden, maar de klachten met een onverklaarbare reden langer aanhouden dan van de aandoening wordt verwacht.

Nieuwe definitie: somatisch-symptoomstoornis

SOLK hangen sterk samen met somatoforme stoornissen. Hierbij worden psychische klachten zoals stress omgezet in lichamelijke klachten. Hierover lees je meer in het artikel somatoforme stoornis. In de vijfde editie van het psychiatrisch handboek, de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, bestaan beide categorieën overigens niet meer. In de DSM-5 is hier een nieuwe overkoepelende categorie voor in de plaats gekomen: somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen. Het grootste verschil is dat in de nieuwe definitie somatische klachten niet altijd onverklaard hoeven te blijven. Belangrijker is de impact van de klachten.

Bij SOLK is er geen sprake van een specifiek ziektebeeld en hierdoor zijn er ook geen standaard symptomen.

Veel voorkomende fysieke klachten bij SOLK zijn:

• Maag- en darmklachten
• Duizeligheid
• Ernstige vermoeidheid
• Hartkloppingen
• Hoofdpijn
• Kortademigheid
• (Lage) rugpijn
• Pijnklachten in nek en/of schouders

Deze klachten komen vaak voor in combinatie met psychische klachten, zoals:

• Slaapproblemen
• Stemmingswisselingen
• Geheugenproblemen
• Overspanning

Bij SOLK is er niet altijd een precieze oorzaak. Toch heb je last van lichamelijke klachten. Deze volgende zaken hebben hier mogelijk mee te maken:

• Aanleg
  Je kunt een bepaalde aanleg of gevoeligheid hebben waardoor de kans op klachten groter is. Klachten komen terug als je bijvoorbeeld in een stressvolle situatie zit. Dit kunnen klachten zijn als buikpijn of jeuk.
• Lichaam en geest
  Lichamelijke klachten hebben invloed op je geest en andersom. Door lichamelijke klachten word je mogelijk somber of gestrest, terwijl geestelijke klachten spanningspijnen kunnen veroorzaken, zoals nek- en rugpijn.
• Gedachten
  Sommige mensen maken zich sneller zorgen als ze iets voelen in hun lichaam. Ze denken sneller dat er iets heviger aanwezig is, dan daadwerkelijk klopt.
• Uitlokkende gebeurtenissen
  Lichamelijke klachten kunnen ontstaan bij een heftige gebeurtenis of ziekte. Een darminfectie kan bijvoorbeeld het begin zijn van langdurige buikpijnklachten.

Daarbij zijn er nog andere factoren die een rol spelen bij SOLK. Dit zijn:

• Sociale factoren:  De heftigheid van je klachten kan te maken hebben met je sociale omgeving en hun reactie op je klachten. Je past je mogelijk onbewust aan.
• Lichamelijke factoren: Als je last hebt van andere verklaarde aandoeningen en/of klachten is het belangrijk om die onder controle te krijgen tijdens je behandeling.