Vocht in longen

Een andere naam voor vocht in de longen is longoedeem. Hoewel er vaak wordt gesproken over vocht achter de longen, gaat het bij longoedeem om extra vocht in het longweefsel. Doorgaans voegen longen zuurstof (dat je inademt) toe aan het bloed en nemen de longen koolstofdioxide vanuit het bloed op (om uit te ademen). Vocht in de longen verstoort dit proces, omdat de afstand tussen het bloed en de lucht steeds groter wordt.

Oedeemvorming

Oedeemvorming betekent een abnormale ophoping van vocht. Soms heeft het hart niet voldoende pompkracht om bloed naar de longen te pompen. Hierdoor wordt vocht niet meer afgevoerd via de bloedsomloop. Het gevolg is dat het bloed minder krachtig door de aders stroomt, waardoor oedeem ontstaat. Oedeemvorming komt niet alleen in de longen voor. Het kan op verschillende plaatsen in het lichaam voorkomen, zoals in de voeten en enkels.

Oorzaken van vocht in de longen

Er zijn drie verschillende oorzaken van vocht in de longen:

• Bij hartfalen pompt je hart te weinig bloed rond. Hierdoor kan het bloed zich in de longslagaders ophopen. De ophoping zorgt voor druk in de bloedvaten van je longen, waardoor vocht van het bloed uit de kleine bloedvaten wordt geperst. Dit vocht komt daarna in het longweefsel terecht.
• Te veel vocht in je bloed. Te veel vocht in het bloed kan ontstaan door nieraandoeningen, waardoor te weinig vocht wordt verwijderd met de urine. Een andere oorzaak van te veel vocht in je bloed is door toediening van te veel vocht, bijvoorbeeld door een infuus.
• Directe schade aan longvaten. Schade aan de longvaten kan ontstaat door het inademen van schadelijke stoffen. Voorbeelden van schadelijke en chemische stoffen zijn: ammoniak, stikstofdioxide of stoffen in de lucht als gevolg van luchtvervuiling. Door deze stoffen ontstaat schade aan de wand van de bloedvaten, waardoor vocht ontsnapt. Vervolgens kan dit vocht in de longen terechtkomen.

De ophoping van vocht en te weinig zuurstof in het bloed uit zich in kortademigheid. De ademhaling gaat steeds sneller en de neusgaten gaan wijder open staan. Door plat te liggen kun je nog meer last krijgen van kortademigheid. Als je rechtop gaat zitten, zakt het vocht namelijk naar de onderkant van de longen, waardoor er meer ruimte is voor zuurstof-koolstofdioxide transport. Om kortademigheid tijdens het liggen te voorkomen kun je bijvoorbeeld extra kussens onder je hoofd leggen.

Andere symptomen van vocht in de longen zijn:

• Hoesten, soms gaat hoesten gepaard met het ophoesten van bloed
• Piepende ademhaling
• Angst (door de kortademigheid)
• Blauwe lippen en nagels
• ‘s Nachts vaak plassen

Als je het gevoel hebt dat er iets niet klopt, is het altijd handig contact op te nemen met je huisarts. Zeker als je nooit last hebt van bijvoorbeeld kortademigheid en er nu wel opeens last van hebt. De huisarts kan via bepaalde onderzoeken bepalen of je last hebt van vocht in de longen. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van een bloedtest, ECG of echocardiogram.

Overigens moet acuut longoedeem direct behandeld worden. Bij acuut longoedeem heb je het gevoel dat je verdrinkt.

Behandelingen bij vocht in de longen

Vocht in de longen is op verschillende manieren te behandelen. Dit hangt vaak af van de oorzaak. Voor de behandeling van acuut longoedeem wordt meestal zuurstof toegediend. Vervolgens kunnen de behandelingen bestaan uit:

• Het wegnemen van de schadelijke stoffen, als de schadelijke stoffen de oorzaak zijn van vocht in de longen
• Medicijnen, als hartfalen de oorzaak is van longoedeem
• Plastabletten, zodat je meer vocht uitplast

Vaak heb je zelf niet door dat er een ophoping van vocht in de longen plaatsvindt. Weet je van te voren dat je in aanraking komt met schadelijke stoffen? Probeer dit te vermijden of maak gebruik van bijvoorbeeld een mondkapje. Verder heb je minder risico op vocht in de longen als je gezond eet en een gezond gewicht hebt voor jouw lengte en leeftijd.