Hepatische encefalopathie (HE) (Levercefalopathie)

Hepatische encefalopathie of leverencefalopathie (ook wel afgekort als HE) is een ernstige conditie die kan ontstaan bij mensen met een leveraandoening. Hepatische encefalopathie leidt tot veranderingen in de hersenen met fysieke en mentale problemen als gevolg. Dit gaat gepaard met ernstige verwardheid. Mensen met hepatische encefalopathie gedragen zich vaak anders dan normaal en naasten geven soms aan de persoon niet meer terug te kennen.

Hepatische encefalopathie treedt vooral op bij ernstig leverfalen, zoals chronische leverziektes of levercirrose. Ongeveer 200.000 mensen in Europa hebben hepatische encefalopathie.

Een belangrijke functie van de lever is het onschadelijk maken van giftige stoffen in het lichaam. Als de lever niet goed functioneert komen deze giftige stoffen via het bloed mogelijk terecht in de hersenen. De gifstoffen prikkelen het brein waardoor fysieke en mentale problemen ontstaan. Vermoedelijk speelt vooral de stof ammoniak een rol in het ontstaan van hepatische encefalopathie.

Bepaalde factoren kunnen hepatische encefalopathie uitlokken:

• Infecties of ontstekingen, zoals bijvoorbeeld een longontsteking
• Ernstige uitdroging, bijvoorbeeld na overgeven of diarree
• Bepaalde medicijnen, zoals slaapmiddelen, plastabletten (bloeddrukverlagers) of antipsychotica
• Bloedingen in de maag of darmen
• Verstopping van de darmen

In twintig tot dertig procent van de gevallen wordt echter geen duidelijke oorzaak gevonden.

De symptomen van hepatische encefalopathie bestaan vooral uit verminderde fysieke en mentale functies. De aandoening ontwikkelt zich meestal geleidelijk, waarbij de klachten verergeren. De ernst van de klachten verschilt per persoon. Grofweg zijn er twee categorieën symptomen: symptomen bij milde en bij ernstige hepatische encefalopathie.

Milde symptomen:

• Lichte verwardheid
• Vergeetachtigheid
• Persoonlijkheidsverandering of stemmingswisselingen
• Concentratieproblemen
• Geurende adem
• Slapeloosheid, of een omgedraaid dag/nachtritme (overdag slapen en ’s nachts wakker zijn)
• Verminderde motoriek, zoals een verslechterd handschrift

Ernstige symptomen:

• Spierspasmes
• Angstaanvallen
• Ernstige verwardheid
• Verergering van slaapproblemen
• Spraakverwardheid
• Beroerte
• Verlaagd bewustzijn of bewusteloosheid

In zeer ernstige gevallen kan hepatische encefalopathie zelfs leiden tot epileptische aanvallen en coma.