Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Blaasontsteking (Cystitis)

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Drs. A. Atwal
4.5 uit 5 - 120 beoordelingen
Beoordeling icoon113 mensen vonden deze informatie nuttig

In het kort:

  • Blaasontsteking komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
  • Symptomen van een blaasontsteking zijn: vaak plassen, pijn bij het plassen en stinkende of troebele urine.
  • Meestal ontstaat de infectie door bacteriën die vanuit de plasbuis in de blaas terechtkomen.
  • Een blaasontsteking is niet besmettelijk.
  • De diagnose wordt gesteld aan de hand van urineonderzoek.
  • Blaasontsteking bij een vrouw hoeft niet altijd behandeld te worden. De blaasontsteking kan vanzelf genezen. Bij een man moet een blaasontsteking wel altijd behandeld worden.
  • Als de klachten erger worden en langer dan zeven dagen aanhouden, moet je contact opnemen met je huisarts.
  • Zelf kun je verschillende maatregelen nemen om een blaasontsteking te voorkomen.

Wat is een blaasontsteking?

Bij een blaasontsteking (cystitis) is het slijmvlies van de blaaswand ontstoken. Dit wordt veroorzaakt door bacteriën. Een blaasontsteking komt vooral voor bij vrouwen tussen de 15 en 24 jaar en bij vrouwen ouder dan 65 jaar. Vrouwen hebben een kortere plasbuis dan mannen, die bovendien dichter bij de anus ligt. Bacteriën hoeven dus een minder lange weg af te leggen en kunnen zo gemakkelijker in de blaas terechtkomen. Daarom komt een blaasontsteking vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Ongeveer één op de vijftig mensen heeft wel eens een blaasontsteking gehad.

Blaasontsteking, urineweginfectie of cystitis?

In de regel worden de termen blaasontsteking, urineweginfectie en cystitis nogal eens door elkaar gebruikt. Blaasontsteking en cystitis zijn hetzelfde. De blaas is onderdeel van de urinewegen en dus is een blaasontsteking een vorm van een urineweginfectie.

Acute en chronische blaasontsteking

Bij een chronische blaasontsteking zijn er geen bacteriën aanwezig, maar is de blaas door een beschadiging van het slijmvlies constant ontstoken. Een chronische blaasontsteking komt niet vaak voor. Bij een acute blaasontsteking veroorzaken bacteriën de ontsteking. Als de klachten regelmatig terugkomen, is er meestal sprake van een terugkerende, acute blaasontsteking.

Bij een blaasontsteking (cystitis) is het slijmvlies van de blaaswand ontstoken. Dit wordt veroorzaakt door bacteriën. Een blaasontsteking komt vooral voor bij vrouwen tussen de 15 en 24 jaar en bij vrouwen ouder dan 65 jaar. Vrouwen hebben een kortere plasbuis dan mannen, die bovendien dichter bij de anus ligt. Bacteriën hoeven dus een minder lange weg af te leggen en kunnen zo gemakkelijker in de blaas terechtkomen. Daarom komt een blaasontsteking vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Ongeveer één op de vijftig mensen heeft wel eens een blaasontsteking gehad.

Blaasontsteking, urineweginfectie of cystitis?

In de regel worden de termen blaasontsteking, urineweginfectie en cystitis nogal eens door elkaar gebruikt. Blaasontsteking en cystitis zijn hetzelfde. De blaas is onderdeel van de urinewegen en dus is een blaasontsteking een vorm van een urineweginfectie.

Acute en chronische blaasontsteking

Bij een chronische blaasontsteking zijn er geen bacteriën aanwezig, maar is de blaas door een beschadiging van het slijmvlies constant ontstoken. Een chronische blaasontsteking komt niet vaak voor. Bij een acute blaasontsteking veroorzaken bacteriën de ontsteking. Als de klachten regelmatig terugkomen, is er meestal sprake van een terugkerende, acute blaasontsteking.

Symptomen van een blaasontsteking

Wanneer je een blaasontsteking hebt, kun je één of meer van de onderstaande klachten ervaren: 

  • Je hebt vaker de drang om te plassen, soms zelfs continu. Als je een bezoek aan het toilet brengt, plas je elke keer maar een klein beetje. 
  • Plassen doet pijn een geeft een branderig gevoel. Soms doet alleen de drang om te moeten plassen al pijn.
  • Je hebt pijn in je onderbuik of rug. 
  • Je urine kan een sterke geur hebben.
  • Je urine is troebel en/of donkerder van kleur.
  • Er kan wat bloed bij je urine zitten. 
  • Je bent misselijk en moet overgeven.

Denk je dat je een blaasontsteking hebt? Ga dan naar de symptomenchecker.

 Symptomenchecker

Wanneer je een blaasontsteking hebt, kun je één of meer van de onderstaande klachten ervaren: 

  • Je hebt vaker de drang om te plassen, soms zelfs continu. Als je een bezoek aan het toilet brengt, plas je elke keer maar een klein beetje. 
  • Plassen doet pijn een geeft een branderig gevoel. Soms doet alleen de drang om te moeten plassen al pijn.
  • Je hebt pijn in je onderbuik of rug. 
  • Je urine kan een sterke geur hebben.
  • Je urine is troebel en/of donkerder van kleur.
  • Er kan wat bloed bij je urine zitten. 
  • Je bent misselijk en moet overgeven.

Denk je dat je een blaasontsteking hebt? Ga dan naar de symptomenchecker.

 Symptomenchecker

Oorzaken van een blaasontsteking

Een blaasontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën. In veel gevallen is de bacterie Escherichia coli (E. coli) de boosdoener. Deze bacterie leeft in de darmen en rond de plasbuis. In de darmen kan deze bacterie geen kwaad, maar wanneer deze in de plasbuis terechtkomt, kan er een blaasontsteking ontstaan. Er zijn een aantal factoren die de kans op een blaasontsteking verhogen. Je loopt meer kans op een blaasontsteking wanneer: 

  • Je je blaas niet volledig leeg kunt plassen. 
  • Je verkeerd afveegt (van achter naar voren) na het doen van een grote boodschap.
  • Je in de overgang bent. 
  • Je zwanger bent.
  • Je een spiraaltje hebt laten plaatsen.
  • Je blaasstenen of nierstenen hebt. 
  • Je weerstand minder goed is (bijvoorbeeld door een aandoening of medicijngebruik). 
  • Je een urinekatheter hebt. 
  • Je bepaalde geneesmiddelen gebruikt.
  • Je gebruikmaakt van zaaddodend glijmiddel. 
  • Je niet plast na het vrijen.

Een blaasontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën. In veel gevallen is de bacterie Escherichia coli (E. coli) de boosdoener. Deze bacterie leeft in de darmen en rond de plasbuis. In de darmen kan deze bacterie geen kwaad, maar wanneer deze in de plasbuis terechtkomt, kan er een blaasontsteking ontstaan. Er zijn een aantal factoren die de kans op een blaasontsteking verhogen. Je loopt meer kans op een blaasontsteking wanneer: 

  • Je je blaas niet volledig leeg kunt plassen. 
  • Je verkeerd afveegt (van achter naar voren) na het doen van een grote boodschap.
  • Je in de overgang bent. 
  • Je zwanger bent.
  • Je een spiraaltje hebt laten plaatsen.
  • Je blaasstenen of nierstenen hebt. 
  • Je weerstand minder goed is (bijvoorbeeld door een aandoening of medicijngebruik). 
  • Je een urinekatheter hebt. 
  • Je bepaalde geneesmiddelen gebruikt.
  • Je gebruikmaakt van zaaddodend glijmiddel. 
  • Je niet plast na het vrijen.

Is een blaasontsteking besmettelijk?

Nee, een blaasontsteking is niet besmettelijk. Je kunt een blaasontsteking dus niet krijgen van of overdragen aan je bedpartner.

Nee, een blaasontsteking is niet besmettelijk. Je kunt een blaasontsteking dus niet krijgen van of overdragen aan je bedpartner.

Blaasontsteking tijdens de zwangerschap

Wanneer je zwanger bent, heb je meer kans op het krijgen van een blaasontsteking, omdat:

  • Je urineleiders wijder open staan, waardoor ze vatbaarder zijn voor bacteriën.
  • Je blaaswand slapper is, wat het moeilijker maakt om je blaas leeg te plassen.

Wanneer je zwanger bent, heb je meer kans op het krijgen van een blaasontsteking, omdat:

  • Je urineleiders wijder open staan, waardoor ze vatbaarder zijn voor bacteriën.
  • Je blaaswand slapper is, wat het moeilijker maakt om je blaas leeg te plassen.

Diagnose van een blaasontsteking

Bij het vermoeden van een blaasontsteking, kun je langs de huisarts. Hij of zij zal een urineonderzoek doen om aan te tonen of je daadwerkelijk een blaasontsteking hebt. Hiervoor vang je bij voorkeur ochtendurine op in een schoon potje en geef je dit binnen twee uur bij je huisartsenpraktijk af. De uitslag krijg je ongeveer binnen een dag. Als je al eens een blaasontsteking hebt gehad, dan is een urineonderzoek vaak niet nodig. Dan zul je de klachten namelijk hoogstwaarschijnlijk herkennen.

Urinekweek

Soms kan een blaasontsteking de kans op meer problemen verhogen, zoals het krijgen van een nierbekkenontsteking. De huisarts verricht dan extra onderzoek door een kweek af te nemen. Hieruit blijkt welke bacterie de blaasontsteking veroorzaakt en voor welke medicatie de bacterie gevoelig is. De kweek wordt naar het laboratorium verstuurd en vervolgens krijg je binnen een week de uitslag. 

Een kweek van de urine is nodig wanneer: 

  • Je zwanger bent. 
  • Je een verminderde weerstand hebt. 
  • Je een aandoening aan je nieren of blaas hebt. 

Bij het vermoeden van een blaasontsteking, kun je langs de huisarts. Hij of zij zal een urineonderzoek doen om aan te tonen of je daadwerkelijk een blaasontsteking hebt. Hiervoor vang je bij voorkeur ochtendurine op in een schoon potje en geef je dit binnen twee uur bij je huisartsenpraktijk af. De uitslag krijg je ongeveer binnen een dag. Als je al eens een blaasontsteking hebt gehad, dan is een urineonderzoek vaak niet nodig. Dan zul je de klachten namelijk hoogstwaarschijnlijk herkennen.

Urinekweek

Soms kan een blaasontsteking de kans op meer problemen verhogen, zoals het krijgen van een nierbekkenontsteking. De huisarts verricht dan extra onderzoek door een kweek af te nemen. Hieruit blijkt welke bacterie de blaasontsteking veroorzaakt en voor welke medicatie de bacterie gevoelig is. De kweek wordt naar het laboratorium verstuurd en vervolgens krijg je binnen een week de uitslag. 

Een kweek van de urine is nodig wanneer: 

  • Je zwanger bent. 
  • Je een verminderde weerstand hebt. 
  • Je een aandoening aan je nieren of blaas hebt. 

Behandeling van een blaasontsteking 

Medicijnen

Als je een blaasontsteking hebt, dan kan je huisarts een antibioticakuur voorschrijven. Een antibioticakuur zorgt ervoor dat de ontsteking sneller overgaat. Maak een antibioticakuur altijd helemaal af, ook als je geen klachten meer hebt. Doe je dit niet, dan bestaat de kans dat er bacteriën in je blaas achterblijven die opnieuw een blaasontsteking kunnen veroorzaken. 

Afwachten

Je kunt er ook voor kiezen om af te wachten tot de klachten vanzelf overgaan. Bij de helft van de vrouwen verdwijnt de blaasontsteking namelijk binnen een week vanzelf. 

Medicijnen

Als je een blaasontsteking hebt, dan kan je huisarts een antibioticakuur voorschrijven. Een antibioticakuur zorgt ervoor dat de ontsteking sneller overgaat. Maak een antibioticakuur altijd helemaal af, ook als je geen klachten meer hebt. Doe je dit niet, dan bestaat de kans dat er bacteriën in je blaas achterblijven die opnieuw een blaasontsteking kunnen veroorzaken. 

Afwachten

Je kunt er ook voor kiezen om af te wachten tot de klachten vanzelf overgaan. Bij de helft van de vrouwen verdwijnt de blaasontsteking namelijk binnen een week vanzelf. 

Wat kun je doen om een blaasontsteking te voorkomen?

Een (terugkerende) blaasontsteking kan erg vervelend zijn. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om een blaasontsteking te voorkomen: 

  • Drink voldoende. Het liefst anderhalf tot twee liter per dag. 
  • Stel plassen niet onnodig uit. Wanneer je drang voelt om te plassen, ga dan plassen. Bij het plassen spoel je namelijk bacteriën naar buiten, waardoor de blaasontsteking sneller over kan gaan.
  • Plas de blaas altijd helemaal leeg. Bacteriën kunnen zich dan minder snel vermenigvuldigen
  • Eet cranberry’s. Cranberry’s bevatten stoffen die ervoor zorgen dat bacteriën zich niet aan de blaaswand kunnen hechten en dat aan de blaaswand gehechte bacteriën loslaten. Lust je geen cranberry’s? Je kunt ook cranberrysap drinken of cranberry-supplementen slikken. 
  • Ga altijd direct naar het toilet na het vrijen. Op die manier plas je de bacteriën die tijdens het vrijen mogelijk in je plasbuis terecht zijn gekomen meteen uit.
  • Overweeg een ander anticonceptiemiddel. Zaaddodend glijmiddel kan een blaasontsteking veroorzaken. 
  • Reinig je vagina niet met zeep. De vagina is zelfreinigend. Spoelen met water is voldoende.  
  • Veeg na een grote boodschap altijd van voren naar achteren af. Zo voorkom je dat bacteriën van de anus in de plasbuis komen.

Een (terugkerende) blaasontsteking kan erg vervelend zijn. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om een blaasontsteking te voorkomen: 

  • Drink voldoende. Het liefst anderhalf tot twee liter per dag. 
  • Stel plassen niet onnodig uit. Wanneer je drang voelt om te plassen, ga dan plassen. Bij het plassen spoel je namelijk bacteriën naar buiten, waardoor de blaasontsteking sneller over kan gaan.
  • Plas de blaas altijd helemaal leeg. Bacteriën kunnen zich dan minder snel vermenigvuldigen
  • Eet cranberry’s. Cranberry’s bevatten stoffen die ervoor zorgen dat bacteriën zich niet aan de blaaswand kunnen hechten en dat aan de blaaswand gehechte bacteriën loslaten. Lust je geen cranberry’s? Je kunt ook cranberrysap drinken of cranberry-supplementen slikken. 
  • Ga altijd direct naar het toilet na het vrijen. Op die manier plas je de bacteriën die tijdens het vrijen mogelijk in je plasbuis terecht zijn gekomen meteen uit.
  • Overweeg een ander anticonceptiemiddel. Zaaddodend glijmiddel kan een blaasontsteking veroorzaken. 
  • Reinig je vagina niet met zeep. De vagina is zelfreinigend. Spoelen met water is voldoende.  
  • Veeg na een grote boodschap altijd van voren naar achteren af. Zo voorkom je dat bacteriën van de anus in de plasbuis komen.

Wanneer moet je naar de huisarts? 

Neem dezelfde dag contact op met je huisarts wanneer je een blaasontsteking hebt en: 

  • Je koorts hebt (38 graden of hoger).
  • Je je ziek voelt.
  • Je pijn hebt in je zij.
  • Je zwanger bent. 
  • Je diabetes of een aandoening aan je nieren of blaas hebt.
  • Je veel klachten hebt en deze na een week nog niet afnemen.
  • Je twee dagen na het afronden van de antibioticakuur nog steeds klachten hebt.

Neem dezelfde dag contact op met je huisarts wanneer je een blaasontsteking hebt en: 

  • Je koorts hebt (38 graden of hoger).
  • Je je ziek voelt.
  • Je pijn hebt in je zij.
  • Je zwanger bent. 
  • Je diabetes of een aandoening aan je nieren of blaas hebt.
  • Je veel klachten hebt en deze na een week nog niet afnemen.
  • Je twee dagen na het afronden van de antibioticakuur nog steeds klachten hebt.

Meer weten over blaasontsteking? 

Lees dan verder op:

Lees dan verder op:

Bronnen

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen:

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen:

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 29-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

4.5 uit 5 - 120 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -