CAR-T-celtherapie bij lymfeklierkanker en leukemie

Een ander woord voor immuunsysteem is afweersysteem. Het immuunsysteem zorgt ervoor dat ziekteverwekkers in het lichaam geen kans krijgen om zich te vermenigvuldigen. Denk hierbij aan ziekteverwekkers die ons lichaam binnen kunnen dringen, zoals bacteriën, virussen, parasieten en schimmels. Ons immuunsysteem zorgt ervoor dat je niet van elke binnengedrongen ziekteverwekker daadwerkelijk ziek wordt. Daarnaast schakelt je immuunsysteem kankercellen uit in je lichaam.

Een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem zijn de witte bloedcellen (leukocyten). Witte bloedcellen kunnen ziekteverwekkers opeten en verteren, of ze maken een antistof tegen de bacterie of het virus. Witte bloedcellen worden vooral gevormd in het beenmerg. Beenmerg is een sponsachtige substantie in het binnenste deel van sommige botten.

Er zijn verschillende witte bloedcellen, allemaal met een eigen taak. Lymfocyten pakken vooral bacteriën en virussen aan die het lichaam binnendringen. De T-cel, een van de verschillende soorten lymfocyten, probeert vreemde of beschadigde cellen in het lichaam op te ruimen. De T-cellen herkennen deze beschadigde cellen met een T-celreceptor, een soort voelspriet op de cel. Bij CAR-T-celtherapie speelt de T-cel een belangrijke rol.

Ons lichaam bestaat uit miljarden cellen. Wanneer cellen verouderen, sterven ze af, terwijl er ook weer nieuwe cellen bijkomen. Dit regelt het lichaam helemaal zelf. Dit proces heet celdeling. Het binnenste deel van de cel, de celkern, bevat je DNA. In het DNA is informatie opgeslagen waardoor de cel precies weet wanneer hij moet gaan delen.

Bij deze celdeling kan er wel eens wat mis gaan. Normaal gesproken zorgt het lichaam er zelf voor dat cellen met ‘foutjes’ worden opgeruimd. Als het lichaam de foutjes niet herkent, of niet kan opruimen, kan de cel ongecontroleerd gaan delen. Zo ontstaat een tumor of gezwel.

Bij lymfeklierkanker gaat een bepaald soort witte bloedcellen, de lymfocyt, ongecontroleerd delen. Er zijn verschillende vormen van lymfeklierkanker. Het grootste onderscheid kan worden gemaakt tussen een hodgkinlymfoom en non-hodgkinlymfomen. CAR-T-celtherapie kan onder bepaalde voorwaarden worden gegeven aan patiënten met een bepaald type non-hodgkinlymfomen, namelijk bij het diffuus grootcellig B-cel lymfoom (DLBCL).

Leukemie wordt ook wel bloedkanker genoemd. Ook bij leukemie ontstaat er een fout in de celdeling van een bepaald type witte bloedcel. Er zijn verschillende soorten leukemie, afhankelijk van het soort bloedcel dat op hol slaat. Het type leukemie zegt meer over de vooruitzichten en ook de wijze van behandeling wordt hierop afgestemd. We onderscheiden:

• Acute lymfatische leukemie (ALL)
• Acute myeloïde leukemie (AML)
• Chronische lymfatische leukemie (CLL)
• Chronische myeloïde leukemie (CML)
• Hairy-cellleukemie (HCL)

Kinderen en jongvolwassenen met B-cel acute lymfatische leukemie kunnen onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor CAR-T-celtherapie. B-cel acute lymfatische leukemie is een vorm van acute lymfatische leukemie waarbij de B-cel ongeremd gaat delen. B-cel acute lymfatische leukemie is de meest voorkomende vorm van leukemie bij kinderen.