Elke vorm van huiduitslag heeft een andere oorzaak. Sommige typen huiduitslag lijken erg op elkaar, waardoor de oorzaak niet altijd meteen duidelijk is. Oorzaken van huiduitslag kunnen zijn:
- infectieziekten
- een allergie
- auto-immuunziekten
- medicatie
- warmte of hitte
- stress of spanningen
- kleding
- insectenbeten
- hiv
- zwangerschap en bevalling
- planten en schimmels
Hieronder gaan we dieper in op deze verschillende oorzaken van huiduitslag.
Huiduitslag door infectieziekten
Een oorzaak van huiduitslag kan een infectieziekte zijn. Veel infectieziekten bij kinderen gaan gepaard met huiduitslag. De meeste hiervan zijn ongevaarlijk en gaan vanzelf weer over. Enkele infectieziekten die gepaard gaan met huiduitslag zijn:
- De mazelen: deze kinderziekte veroorzaakt kleine rode vlekjes rondom de wangen en later jeukende huiduitslag.
- Rodehond: deze ziekte gaat gepaard met huiduitslag in de vorm van rode vlekken op de huid en opgezwollen kliertjes in de nek.
- Waterpokken: het waterpokkenvirus veroorzaakt gordelroos. Klachten zijn jeukende of pijnlijke plekken of blaasjes aan de linker- of rechterkant van je lichaam.
- Krentenbaard: deze ziekte veroorzaakt jeukende rode ontstekingen met gele korsten rond de ogen, neus en mond en soms ook op de armen of benen.
- Schurft: dit is een huidinfectie die jeuk, rode bultjes, schilfering en roodheid veroorzaakt.
- Huidschimmels: deze kunnen de huid infecteren (bijvoorbeeld de voet: voetschimmel) en veroorzaakt jeukende blaasjes, schilfering en roodheid.
- Wondroos: wondroos is een bacteriële infectie van de huid, meestal veroorzaakt door bacteriën die via een open wondje de huid binnenkomen.
- Petechiën: dit zijn kleine, roodpaarse puntjes in de huid, die je niet kunt wegdrukken.
Huiduitslag door een allergie
Een allergie kan huiduitslag veroorzaken. Dan is sprake van een allergische reactie met huiduitslag in de vorm van vlekken of bultjes tot gevolg. Je kunt bijvoorbeeld een allergische reactie hebben op voeding, de zon, huisstofmijt, of, bij hooikoorts, pollen. Heb je huiduitslag over je hele lichaam, dan kun je bijvoorbeeld allergisch zijn voor een bepaald wasmiddel of wasverzachter.
Huiduitslag door auto-immuunziekten
Auto-immuunziekten gaan vaak gepaard met huiduitslag, zoals rode bultjes of vlekjes op de huid. Er is dan sprake van een ontstekingsreactie van de huid.
Huiduitslag door huidaandoeningen zoals eczeem
Ook aandoeningen zoals psoriasis, rosacea, huidschimmel en eczeem zorgen voor huiduitslag. Zo is eczeem bijvoorbeeld een langdurige ontsteking van de huid. Lees hier meer over de verschillende soorten eczeem.
Huiduitslag door medicatie
Een andere reden voor huiduitslag kan een reactie van de huid zijn op bepaalde medicatie. Geneesmiddelen die vaak huiduitslag veroorzaken zijn:
- antibiotica (amoxicilline)
- pijnstillers (aspirine, ibuprofen)
- epilepsiemedicijnen (carbamazepine)
- hartmedicijnen (bètablokkers, cholesterolverlagers)
Huiduitslag door warmte of hitte
Wanneer je huid wordt blootgesteld aan hoge temperaturen, kan huiduitslag ontstaan. We spreken dan specifiek over warmte- of hitte-uitslag. Warmte-uitslag gaat gepaard met kleine rode bultjes of blaasjes die gevuld zijn met vocht. Hitte-uitslag zorgt voor veel jeuk en kleine blaasjes op de huid.
Huiduitslag door stress of spanningen
Ook stress is een mogelijke oorzaak van huiduitslag. Het kan zowel nieuwe uitslag op de huid (zoals rode bultjes) veroorzaken, als bestaande uitslag (zoals eczeem, psoriasis of netelroos) verergeren. Huiduitslag door stress ziet er niet per se anders uit dan huiduitslag door andere oorzaken. Wel kan het vaker voorkomen in je gezicht, in je nek, op je borst of op je armen.
Hoe kan stress huiduitslag veroorzaken? Het stresshormoon cortisol speelt hier een rol. Hogere cortisolspiegels in periodes van stress, verzwakken je immuunsysteem en de barrièrefunctie van je huid. Ook zorgt het voor lokale stressreacties in de huid, wat tot jeuk en roodheid kan leiden. In periodes van stress is je huid dus vatbaarder voor ontstekingen en uitslag met rode vlekken of bultjes.
Huiduitslag door kleding
Ook kleding kan ervoor zorgen dat je uitslag op je huid hebt. Zo kun je huiduitslag krijgen als je te strakke kleding draagt of veel zweet in bepaalde kleding. Nylon is bijvoorbeeld een stof die niet goed ademt, waardoor zweet op je huid blijft plakken en je jeukende huiduitslag kunt ervaren.
Daarnaast kan het zijn dat je gevoelig of allergisch bent voor een bepaald wasmiddel of wasverzachter, of voor bepaalde stoffen in je kleding. Zo kunnen kwaliteitsverbeteraars en kleurstoffen in je kleding een allergische reactie uitlokken. De kwaliteitsverbeteraar ‘formaldehyde’, die wordt gebruikt om stoffen minder te laten kreukelen, zorgt regelmatig voor uitslag.
Huiduitslag door insectenbeten
Een insectenbeet is een bekende oorzaak van huiduitslag. Meestal zorgt een insectenbeet voor een rode, jeukende plek op je huid. Meer weten? Lees hier meer over insectenbeten en hoe je verschillende soorten kunt herkennen. Zijn jouw klachten na een insectenbeet ernstiger? Dan zou je een allergische reactie op een insectenbeet kunnen hebben.
Huiduitslag door hiv
Een van de symptomen van hiv kan huiduitslag zijn. Bij hiv kan er op je huid een jeukende, pukkelige uitslag ontstaan. Wil je meer weten over hiv en de symptomen ervan, lees dan ons artikel over hiv.
Huiduitslag tijdens zwangerschap of na de bevalling
Hormoonveranderingen tijdens de zwangerschap en na de bevalling kunnen zorgen voor verschillende huidaandoeningen. Daarom kan huiduitslag optreden als je zwanger of net bevallen bent.
Huiduitslag door planten en schimmels
Bepaalde planten en schimmels kunnen leiden tot huiduitslag. Voorbeelden zijn de planten berenklauw, klimop, engelwortel, pastinaak, selderij, dille, sint-janskruid en gifsumak. De gifsumak bevat bijvoorbeeld een olieachtig sap, urushiol, dat vaak leidt tot huiduitslag in de vorm van een rode, gezwollen en jeukende huid.
Ook schimmels kunnen uitslag op je huid veroorzaken. Heb je veel schimmel in je huis of werkomgeving, dan kun je huiduitslag krijgen, naast andere vervelende klachten zoals hoofdpijn, verkoudheidsklachten en longproblemen.