Ziekte van Hashimoto (hashimoto-thyreoïditis)

In het kort:

• De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte, waarbij je afweersysteem cellen in je eigen schildklier aanvalt.
• Hierdoor ontstaat een chronische ontsteking in de schildklier.
• De schildklier werkt geleidelijk aan steeds trager waardoor er steeds minder schildklierhormoon wordt aangemaakt, ook wel hypothyreoïdie genoemd.
• Veel voorkomende gevolgen en symptomen hiervan zijn haaruitval, snel vermoeid zijn, het koud hebben en een trage stoelgang.
• Een arts kan de ziekte van Hashimoto vaststellen door een lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek.
• De ziekte van Hashimoto is niet te genezen, maar met medicatie wel te behandelen.

De ziekte van Hashimoto (hashimoto-thyreoïditis) is een chronische ontsteking van de schildklier, waarbij je schildklier te traag (hypothyreoïdie) of soms helemaal niet meer werkt. Hierdoor maakt je lichaam te weinig of helemaal geen schildklierhormoon aan.

De schildklier bevindt zich aan de voorkant van je hals, direct boven het kuiltje in je hals. Onder normale omstandigheden maakt je schildklier genoeg schildklierhormoon aan en geeft dit af aan het bloed. Via het bloed worden de schildklierhormonen vervoerd naar al je cellen en organen. De schildklierhormonen geven je cellen en organen genoeg energie om goed hun werk te kunnen doen. Gevolgen en klachten bij een te traag werkende schildklier ontstaan doordat je cellen en organen niet genoeg schildklierhormonen krijgen. In 90–95% van de gevallen wordt een hypothyreoïdie veroorzaakt door de ziekte van Hashimoto.

De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat je afweersysteem je eigen cellen (lichaamseigen cellen) aanvalt. In dit geval worden je schildkliercellen aangevallen, waardoor er een chronische ontsteking in je schildklier ontstaat. Hierdoor gaan deze cellen kapot, gaat je schildklier geleidelijk trager werken en wordt er steeds minder schildklierhormoon aangemaakt. Dit proces verloopt langzaam, waardoor je geleidelijk steeds meer klachten krijgt.

Het is onduidelijk waarom het afweersysteem zich tegen je eigen schildkliercellen richt. Wel is bekend dat de ziekte van Hashimoto vaker voorkomt bij mensen met een bepaalde erfelijke aanleg en andere auto-immuunziekten in de familie. De ziekte van Hashimoto komt ook vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en vooral bij vrouwen tussen de 30 en 50 jaar.

Door het tekort aan schildklierhormoon, werken een aantal processen in je lichaam trager. Je kunt de volgende klachten en symptomen krijgen:

• Het koud hebben
• Snel vermoeid zijn
• Een droge en dikkere huid
• Trage stoelgang (verstopping)
• Haaruitval
• Gewichtstoename
• Afname van het gehoor
• Pijn en krampen in de spieren
• Tintelingen in de vingers en handen

Ook kan de ziekte van Hashimoto psychische stoornissen veroorzaken. Meestal gaat de functie van je schildklier zo traag achteruit, dat je lange tijd niets merkt van de gevolgen.

Een arts kan de diagnose voor de ziekte van Hashimoto stellen op basis van je klachten en een lichamelijk onderzoek. Aanvullend bloedonderzoek zal daarna zekerheid geven over of het echt de ziekte van Hashimoto is.

Bronnen: NHG-Standaard Schildklieraandoeningen (tweede herziening), Richtlijn Schildklierfunctiestoornissen - Nederlandse Internisten Vereniging