Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Depersonalisatie en derealisatie(stoornis)

4.4 uit 5 - 48 beoordelingen
Beoordeling icoon42 mensen vonden deze informatie nuttig

Wat is depersonalisatie en derealisatie?

In het kort:

  • Depersonalisatie en derealisatie zijn verschijnselen die optreden tijdens dissociatie.
  • Bij depersonalisatie ervaar je gevoelens van onbekendheid, vervreemding en onwerkelijkheid van je eigen geest en/of lichaam.
  • Bij derealisatie ervaar je gevoelens van vervreemding en onwerkelijkheid met betrekking tot je omgeving en andere mensen.
  • Mogelijke oorzaken zijn onder andere ziekte, slaaptekort en alcohol- en/of drugsgebruik.
  • Wanneer periodes van depersonalisatie en realisatie steeds terugkeren zonder duidelijk aan te wijzen oorzaak, is er sprake van een depersonalisatie/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis).
  • Symptomen zijn onder andere een gevoel van vervreemding en heftige angstgevoelens.
  • De precieze behandeling van depersonalisatie en derealisatie is afhankelijk van de oorzaak.
  • Wanneer er sprake is van een depersonalisatie/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis) is er in veel gevallen therapie nodig, er zijn meerdere vormen van therapie die kunnen helpen met het behandelen van de klachten.

In het kort:

  • Depersonalisatie en derealisatie zijn verschijnselen die optreden tijdens dissociatie.
  • Bij depersonalisatie ervaar je gevoelens van onbekendheid, vervreemding en onwerkelijkheid van je eigen geest en/of lichaam.
  • Bij derealisatie ervaar je gevoelens van vervreemding en onwerkelijkheid met betrekking tot je omgeving en andere mensen.
  • Mogelijke oorzaken zijn onder andere ziekte, slaaptekort en alcohol- en/of drugsgebruik.
  • Wanneer periodes van depersonalisatie en realisatie steeds terugkeren zonder duidelijk aan te wijzen oorzaak, is er sprake van een depersonalisatie/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis).
  • Symptomen zijn onder andere een gevoel van vervreemding en heftige angstgevoelens.
  • De precieze behandeling van depersonalisatie en derealisatie is afhankelijk van de oorzaak.
  • Wanneer er sprake is van een depersonalisatie/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis) is er in veel gevallen therapie nodig, er zijn meerdere vormen van therapie die kunnen helpen met het behandelen van de klachten.

Over depersonalisatie en derealisatie

Depersonalisatie en derealisatie zijn verschijnselen die optreden tijdens dissociatie. Tijdens een dissociatie zijn bepaalde functies in de hersenen tijdelijk verstoord als beschermingsmechanisme bij (zeer) stressvolle gebeurtenissen. Bij depersonalisatie (DP) verandert de waarneming van de eigen identiteit en/of het lichaam. Bij derealisatie (DR) verandert de waarneming van de omgeving. Depersonalisatie en derealisatie treden los van elkaar of tegelijkertijd op. Bij zowel depersonalisatie als derealisatie is de beleving verstoord, het heeft een alsof-karakter. De realiteitstoetsing blijft normaal.

Depersonalisatie

Bij depersonalisatie ervaar je gevoelens van onbekendheid, vervreemding en onwerkelijkheid van je eigen geest en/of je eigen lichaam. Depersonalisatie kan je het gevoel geven ‘niet bij jezelf te horen’, omdat je een deel van het bewustzijn zoals gedachten, gevoelens, waarnemingen, handelingen op een andere manier ervaart. Sommige mensen met depersonalisatie hebben het gevoel buiten hun eigen lichaam te treden en zichzelf te bekijken als een toeschouwer. Depersonalisatie wordt vaak beschreven als erg onprettig en kan leiden tot (heftige) angstgevoelens.

Derealisatie

Bij derealisatie ervaar je gevoelens van vervreemding en onwerkelijkheid met betrekking tot je omgeving en andere mensen. Tijdens derealisatie kun je het gevoel krijgen in een droom te leven, of de omgeving en mensen onecht en wazig ervaren. Derealisatie wordt net als depersonalisatie als erg onprettig ervaren, maar roept over het algemeen minder angstgevoelens op.

Depersonalisatie en derealisatie zijn verschijnselen die optreden tijdens dissociatie. Tijdens een dissociatie zijn bepaalde functies in de hersenen tijdelijk verstoord als beschermingsmechanisme bij (zeer) stressvolle gebeurtenissen. Bij depersonalisatie (DP) verandert de waarneming van de eigen identiteit en/of het lichaam. Bij derealisatie (DR) verandert de waarneming van de omgeving. Depersonalisatie en derealisatie treden los van elkaar of tegelijkertijd op. Bij zowel depersonalisatie als derealisatie is de beleving verstoord, het heeft een alsof-karakter. De realiteitstoetsing blijft normaal.

Depersonalisatie

Bij depersonalisatie ervaar je gevoelens van onbekendheid, vervreemding en onwerkelijkheid van je eigen geest en/of je eigen lichaam. Depersonalisatie kan je het gevoel geven ‘niet bij jezelf te horen’, omdat je een deel van het bewustzijn zoals gedachten, gevoelens, waarnemingen, handelingen op een andere manier ervaart. Sommige mensen met depersonalisatie hebben het gevoel buiten hun eigen lichaam te treden en zichzelf te bekijken als een toeschouwer. Depersonalisatie wordt vaak beschreven als erg onprettig en kan leiden tot (heftige) angstgevoelens.

Derealisatie

Bij derealisatie ervaar je gevoelens van vervreemding en onwerkelijkheid met betrekking tot je omgeving en andere mensen. Tijdens derealisatie kun je het gevoel krijgen in een droom te leven, of de omgeving en mensen onecht en wazig ervaren. Derealisatie wordt net als depersonalisatie als erg onprettig ervaren, maar roept over het algemeen minder angstgevoelens op.

Oorzaken van depersonalisatie en derealisatie

Veel mensen hebben wel eens te maken gehad met een (lichte) vorm van depersonalisatie en/of derealisatie. Factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van depersonalisatie en derealisatie zijn:

  • Alcohol en/of drugsgebruik
  • Extreme spanning of stress
  • Slaaptekort
  • Langdurige vermoeidheid
  • (Ernstige) lichamelijke ziekten zoals kanker

Depersonalisatie en derealisatie treden ook vaak op als een van de symptomen van psychische stoornissen zoals PTSS, schizofrenie, een depressie of een paniekstoornis.

Veel mensen hebben wel eens te maken gehad met een (lichte) vorm van depersonalisatie en/of derealisatie. Factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van depersonalisatie en derealisatie zijn:

  • Alcohol en/of drugsgebruik
  • Extreme spanning of stress
  • Slaaptekort
  • Langdurige vermoeidheid
  • (Ernstige) lichamelijke ziekten zoals kanker

Depersonalisatie en derealisatie treden ook vaak op als een van de symptomen van psychische stoornissen zoals PTSS, schizofrenie, een depressie of een paniekstoornis.

Depersonalisatie-/derealisatiestoornis

Wanneer periodes van depersonalisatie en realisatie steeds terugkeren zonder dat er een van bovenstaande oorzaken is aan te wijzen, is er sprake van een depersonalisatie-/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis).

Vaak wordt een DP-/DR-stoornis veroorzaakt door traumatische gebeurtenissen in de kindertijd. Een DP-/DR-stoornis veroorzaakt problemen in het dagelijks functioneren door de periodes waarin verschijnselen optreden. Klachten zorgen voor problemen op de werkvloer, in het sociale leven en/of op andere terreinen. Een DP-/DR-stoornis gaat vaak samen met andere dissociatieve stoornissen.

Wanneer periodes van depersonalisatie en realisatie steeds terugkeren zonder dat er een van bovenstaande oorzaken is aan te wijzen, is er sprake van een depersonalisatie-/derealisatiestoornis (DP-/DR-stoornis).

Vaak wordt een DP-/DR-stoornis veroorzaakt door traumatische gebeurtenissen in de kindertijd. Een DP-/DR-stoornis veroorzaakt problemen in het dagelijks functioneren door de periodes waarin verschijnselen optreden. Klachten zorgen voor problemen op de werkvloer, in het sociale leven en/of op andere terreinen. Een DP-/DR-stoornis gaat vaak samen met andere dissociatieve stoornissen.

Symptomen van depersonalisatie en derealisatie

Depersonalisatie en derealisatie geven beide een onwerkelijk gevoel. Symptomen die voorkomen bij personen die depersonalisatie of derealisatie ervaren, zijn:

  • Gevoel van vervreemding, onwerkelijkheid en onechtheid (van de omgeving of zichzelf).
  • Angst om gek te worden, uit elkaar te vallen, dat er iets mis is in de hersenen.
  • Paniekaanvallen door angstige en negatieve gedachten
  • De omgeving voelt niet vertrouwd (bij derealisatie).
  • Zichzelf als toeschouwer zien en/of horen (bij depersonalisatie).
  • Zich vervreemd voelen van eigen gevoelens en gedachten (bij depersonalisatie).

Depersonalisatie en derealisatie geven beide een onwerkelijk gevoel. Symptomen die voorkomen bij personen die depersonalisatie of derealisatie ervaren, zijn:

  • Gevoel van vervreemding, onwerkelijkheid en onechtheid (van de omgeving of zichzelf).
  • Angst om gek te worden, uit elkaar te vallen, dat er iets mis is in de hersenen.
  • Paniekaanvallen door angstige en negatieve gedachten
  • De omgeving voelt niet vertrouwd (bij derealisatie).
  • Zichzelf als toeschouwer zien en/of horen (bij depersonalisatie).
  • Zich vervreemd voelen van eigen gevoelens en gedachten (bij depersonalisatie).

Bronnen

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen: 

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 29-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Vond je deze informatie nuttig?

4.4 uit 5 - 48 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -