Mishandeld door moeder met psychiatrische problemen

Verhaal door Neo (30)

"Vroeger gingen er al veel dingen mis. Mijn moeder was snel geïrriteerd en deelde snel klappen uit. Ze sloeg ons nooit bont en blauw, maar wel in het gezicht. Of iedere keer wanneer wij geknipt moesten worden en we niet stil genoeg zaten, prikte ze even snel met die scherpe schaar in je nek. Maar het leven gaat gewoon door en als kind merk je niet zo erg wat er gebeurt. Ik kan me herinneren dat ik me, vanaf het moment dat ik echt over mijzelf en mijn gevoelens kon nadenken, heel vaak erg leeg en eenzaam voelde. Ik begreep niet waar dat vandaan kwam."

"In mijn puberteit is er een verergering ontstaan van de problemen. Mijn moeder vond mij een vervelende tiener en sloeg mij steeds vaker. Ik kwam meestal als enige van de kinderen thuis na school. Mijn moeder was er altijd en wilde dan aandacht. Die moest dus van mij komen. Of het nu negatief of positief was dat maakte niet uit, maar ze wilde die aandacht per direct. Als ik mijn schooltas in de hoek legde en meteen naar mijn kamer ging, kwam ze gewoon achter me aan. Als ik dan liet weten liever even alleen op mijn kamer te willen zijn, begonnen de opmerkingen: 'Och, heb je weer een rothumeur?' of 'Goh wat doe je weer lelijk tegen me vandáág'. Dan ging ze een beetje tegen me aan duwen om me te pesten. Uiteindelijk lokte ze een kattige opmerking van mij uit en kon ze me weer slaan. Dit waren dagelijkse pesterijen en hebben ongeveer van mijn 13e tot 16e levensjaar plaatsgevonden."

Zelfmoordneigingen

"Ik had er zoveel pijn van dat ik vaak nadacht over zelfmoord, maar ik durfde niet. Mijn broer, die vroeger ook zoveel last van haar had, is in die tijd weggelopen en op zichzelf gaan wonen. Hij was pas 19 jaar en ik net 15 jaar. Toen ben ik ook veel meer geslagen, omdat zij gefrustreerd was om de ruzies. Na die tijd zijn mijn gedachten over zelfmoord ook toegenomen. Ik huilde veel en zat gevangen in mijn wereld van muziek, wat het enige was wat mij thuis nog op de been hield. Verder had ik wel vriendinnen en ging uit en was dwars. De rest van de familie zag alleen het dwarse van mij en hoorde alleen mijn moeders verhalen. Zij vonden allemaal dat ik gewoon een rotpuber was. Ik begrijp nog steeds niet waarom ik nooit naar buiten ben gestapt met dat slaan. Misschien wel omdat ze zo'n sterk front tegen mij had gemaakt in de directe omgeving, dat ik bang was dat niemand me zou geloven."

Blauwe plekken

"Zelfs op school, waar ik wel eens ben aangesproken door een leraar die een blauwe plek in mijn gezicht niet vertrouwde, durfde ik niets te zeggen. Toen mijn broer uiteindelijk in een gesloten inrichting terecht kwam, heb ik het zwaar gekregen zonder hem. Ik ging wel vaak op bezoek en kon goed met hem praten. In die tijd is mijn moeder me wel meer los gaan laten. Ik weet niet zo goed waarom. Misschien werd ik te oud om te overstemmen. Ik werd ook alleen maar dwarser en bozer, dus ontstonden er thuis onhoudbare situaties met de vreselijkste ruzies. Ik ben toen wel gaan praten over het slaan."

"Ik was inmiddels 17 jaar en werd een jaar niet meer geslagen. Toen bleek dat mijn moeder het of spontaan vergeten was, of aan het ontkennen was, want volgens haar had ik ineens waanideeën, net als mijn broer. Ze stuurde mij naar een psycholoog, omdat ze zich daar zo'n zorgen over maakte (kun je het geloven?). We zijn een paar keer samen geweest. Volgens haar zou het kunnen liggen aan het missen van een eigen vader. En of die psycholoog daar even iets aan wilde doen. Ik heb daar een hele reeks gesprekken gehad. Mijn hele verleden uitgediept en ik werd er niet beter van, behalve dat ik mijn verhaal kwijt kon. Op den duur kon ik er niets meer mee en ben ik gestopt. Op mijn 20e ben ik het huis uitgevlucht."

Geen echte moeder

"Daarna is het een lange periode van aantrekken en weer afstoten geweest. Ik irriteerde me ook mateloos aan heel veel eigenschappen van haar. Allemaal eigenschappen die mij steeds meer van haar dwangmatige, gespannen en bemoeizuchtige kant lieten zien. Op den duur wist zij ook dat weer om te draaien naar mij, door mij erop te wijzen dat ik haar niet eens accepteer zoals ze is. En als ik dat niet doe, wil ze mij ook niet in haar buurt hebben. Zo kan ik nog honderd voorbeelden geven, maar het belangrijkste is dat ik nooit het gevoel heb gehad een echte moeder te hebben."

"Ik ben, blijkt nu, al heel mijn leven op een dwangmatige manier op zoek naar liefde om mijn leegte te vullen. Dit werkt dus niet en beland ik van persoonlijke crisis in persoonlijke crisis. Ik ben uiteindelijk een jaar geleden die psycholoog van toentertijd weer op gaan zoeken. Ik heb hem mijn verdere levensloop uitgelegd en hem de vraag gesteld of hij mij kan helpen om meer los te komen van mijn moeder omwille van mijn eigen gezondheid. Het kostte mij gewoon veel te veel energie om zo met haar om te blijven gaan. Alsmaar de ontkenning van haar krijgen dat er misschien een beetje oorzaak bij haar zou liggen van onze botsingen. Het ligt nooit aan haar, want ik ben en blijf het lastige kind. Ze is er ook alleen maar voor me wanneer het niet goed met me gaat. Dan staat ze voor me klaar, maar daar kan ze natuurlijk weer wat voor terug eisen. Bovendien kan ze dan weer aan iedereen vertellen dat haar probleemkind weer in de problemen is beland. Dat geeft haar weer het gevoel dat ze gelijk heeft over mij."

"Wanneer het periodes wel goed met mij gaat heeft ze weinig aandacht. Mijn eerste echte baan was mijn trots en ik heb haar heel vaak gevraagd om eens langs te komen. Ik heb daar 2 ½ jaar gewerkt en ze kon de naam van mijn functie niet eens fatsoenlijk uitspreken. Zij moffelt dat weg met het feit dat tegenwoordig al die namen zo moeilijk zijn, maar ik denk dat je daar na zoveel jaar toch wel eens wat van kan onthouden."

Schijnleven

"Ik dacht eerst dat bovenstaande ideeën veelal mijn subjectieve mening was en ik misschien ook wel teveel in mijn eigen voordeel dacht, maar daar heeft de psycholoog wel verheldering in gebracht. Hij heeft mij na al die jaren kunnen vertellen dat mijn moeder degene is die hulp nodig heeft en niet ik. Hij heeft toegegeven dat ze psychiatrische problemen heeft, maar waarschuwde me ook dat ze niet zal gaan veranderen of inzien dat ze hulp nodig heeft. Ze ontkent al heel haar leven met als doel: 'overleven, zelf niet kapot gaan als je moet inzien wat er met je aan de hand is.' Ze doet dit dus gewoon uit zelfverdediging. Niet te geloven dat mensen zo in elkaar kunnen zitten! Ja, ik wist wel dat het kon, maar had nooit geloofd dat zo iemand naar de buitenwereld toe een schijnbaar goed leven kan leiden. Buiten ons gezin heeft namelijk niemand door wat er aan de hand is. De psycholoog vertelt dus dat dit de enige manier van overleven kan zijn voor zo iemand. Alleen een totaal dieptepunt of groot verlies, wat ik haar niet toewens, kan haar zover kapot krijgen dat ze wel hulp moet aanvaarden."

Advies van de psycholoog

"Ik ben toen op advies van de psycholoog meer mijn eigen leven gaan leiden en zo weinig mogelijk thuis gekomen. Daaropvolgend kreeg ik een keer de beschuldiging dat ze mij de laatste tijd zo egoïstisch vond, omdat ik alleen maar met mijzelf bezig was. Ik ben hiertoe uitgebreid met haar in gesprek gegaan om dit uit te leggen. Ik zei dat de reden waarom ik niet meer zoveel langs kwam was dat de psycholoog het mij geadviseerd had. Al met al heb ik mijn verhaal goed kunnen vertellen. Denk je dat ze er ooit nog op terug is gekomen? Nee hoor, er is nooit meer naar gevraagd. Dat zegt voor mij al genoeg. Als je dochter zo'n besluit duidelijk maakt, zou ik toch op zijn minst nieuwsgierig worden naar wat erna gebeurt. Zij niet, want zij gaat gewoon door met leven en geeft dit geheel in haar eigen gedachte wel weer een betekenis, die waarschijnlijk niet klopt en waar ze niet over praat. Zo doet ze dat dus altijd al."

"De psycholoog zegt dat dit waarschijnlijk de gezondste oplossing is voor mij. Gelukkig krijg ik van hem te horen dat dit geen rare overhaaste reactie was, maar een gezonde reactie. Vreemd genoeg kom ik in mijn omgeving, door mijn verhaal te vertellen, ineens een paar mensen tegen die hetzelfde hebben meegemaakt en mij helemaal begrijpen. Dit helpt ontzettend, want ik was weer bang dat mensen die mijn moeder kennen tegen mijn besluit zouden zijn. Gelukkig heb ik met die mensen minder te maken dan met de mensen die mijn moeder niet kennen en me begrijpen, ook omdat ze het zelf kennen. Ik heb ineens meer een eigen leven. Maar nu moet ik de volgende periode door, want mijn beschadigingen zijn er nog steeds en ze zijn duidelijk aanwezig. Hier moet ik nu aan beginnen."